ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΡΗΤΟΡΕΙΑ Ή ΡΗΤΟΡΙΚΗ

         [Σοφίσματα]

Μπαίνοντας στη Σαρακοστή, σκέφθηκα ν’ ακολουθήσω μια ανάλογη αποχή από την πολιτική μου κριτική – για όσο με αφήσουν να το αντέξω. Έτσι λοιπόν, σκαλίζοντας τις μνήμες μου,  αποφάσισα να καταπιαστώ με άλλα θέματα,  λιγότερο ‘’πιασάρικα’’ μα πέρα για πέρα αληθινά και ανθρώπινα. Σήμερα ,Τρίτη ,πρώτη μέρα της  νηστείας, θα ασχοληθώ με μια τέχνη – κυρίως έμφυτη – που με τρόπο πειστικό και ευχάριστο, μας καθηλώνει αισθητικά, τον χορό. Η ζωή μου χάρισε τη σύμπτωση ή και τη συγκυρία να παρακολουθήσω ζωντανά πασίγνωστα μπαλέτα [ Μπαλσόι, Κίρωφ, Βασιλικό Μπαλέτο της Αγγλίας και άλλα πολλά’’ και να δω από κοντά τους πιο διάσημους σολίστ [ Μαργκότ Φοντέιν, Νουρέγιεφ, Μπαρισνίκοφ και άλλους].

Όλοι αυτοί ξεθώριασαν  μπροστά σε ένα ‘’φυσικό’’ περιστατικό που έζησα ένα βράδυ και μείωσε προσωρινά  και  σχεδόν παραμέρισε τις άριστες εντυπώσεις που μου είχαν προκαλέσει. Αυτός είναι και ο λόγος, που στον τίτλο του άρθρου μου , το χαρακτήρισα σωματική ρητορεία ή ρητορική. Ρητορεία είναι η έμφυτη ή επίκτητη ικανότητα του ανθρώπου να διαμορφώνει τον προφορικό του λόγο με τρόπο ευχάριστο και πειστικό. Ρητορική είναι ένα σύνολο οδηγιών και κανόνων , που αν ακολουθηθούν σωστά, υπάρχουν πολλές πιθανότητες να γίνει κάποιος ρήτορας.

Επανέρχομαι λοιπόν στο περιστατικό με κάθε λεπτομέρεια, όπως το θυμάμαι ότι το έζησα ένα βράδυ στις Βρυξέλλες. Με την κόρη μου και μια μικρή παρέα βρεθήκαμε σε ένα ελληνικό εστιατόριο. Στο διπλανό τραπέζι βρισκόταν ένα νεανικό ζευγάρι Κογκολέζων φοιτητών, που μας πρότειναν – μετά το φαγητό – να πάμε κάπου για χορό. Θες από ευγένεια ή για να μη  ‘’φανούμε’’   ρατσιστές, δεχθήκαμε την πρόταση αλλά, στην αρχή,  με κρύα καρδιά!!!

Κάποια στιγμή αποφασίσαμε να μπούμε στην πίστα για χορό, αλλά ‘’οι λευκοί με τους λευκούς και οι μαύροι μεταξύ τους’’. Χορέψαμε για πολύ λίγο  και γυρίσαμε στο τραπέζι μας, κυρίως για να απολαύσουμε τη χορευτική ‘’ρητορεία’’ των ξένων φίλων μας. Αυτό που έβλεπαν τα μάτια μας δεν ήταν χορός, ήταν όνειρο, φαντασίωση, ίσως μαγεία. Παρά το γεγονός ότι δεν ήταν ιδιαίτερα ευειδείς, με τον χορό τους, έπαιρναν άλλες μορφές θεσπέσιες, χαιρόσουν να τους βλέπεις. Αυτοί και κυρίως εκείνη, χωρίς καν να χορεύει,  ‘’λικνίζονταν ανεπαίσθητα απαλά και ένιωθες τον   παλμό κάθε ίνας των μυών της, να σαγηνεύει, να υποχρεώνει όλα τα βλέμματα να πέφτουν μόνο επάνω της  να φαίνεται   πανέμορφη, ενώ αυτός ήταν σχεδόν ακίνητος.

Έμειναν στην πίστα μόνοι τους και όλοι  τους ‘’χαζεύαμε’’, γιατί ποιος να τολμήσει να μπει σε τέτοια σύγκριση αλλά κυρίως γιατί κανείς δεν ήθελε να στερηθεί το ‘’θέαμα’’. Όταν – ύστερα από πολλή ώρα – σταμάτησε αυτό το  ‘’όνειρο’’ και επέστρεψαν στο τραπέζι μας, δεν είχαν ίχνος ιδρώτα, ήταν σαν να μην χόρευαν αυτοί  αλλά απλά ‘’ρητόρευαν’’ με τη δική τους γλώσσα των  παλμικών δονήσεων. Όπως οι ίδιοι μας εξήγησαν δεν είχαν καμιά επαγγελματική σχέση με το μπαλέτο ή τον χορό, απλά και μόνο έκαναν προσαρμογή   των παιδικών  τους παραστάσεων στους σύγχρονους  ρυθμούς μιας άλλης κουλτούρας, που δεν είχαν καν ακουστά  στη χώρα τους τα δύσκολα εκείνα χρόνια.

Όσο και αν προσπάθησαν να μας εξηγήσουν τι ήταν αυτό που έκαναν, κανένας μας δεν μπόρεσε να καταλάβει  ‘’το σύνολο των οδηγιών και κανόνων’’ ώστε να γίνει ρήτορας, ούτε  απλός ομιλητής, στην τέχνη της Τερψιχόρης, αλλά υπήρξαν πειστικοί απόλυτα!!!   Για την ιστορία αναφέρω ότι δεν τους ξανάδαμε ποτέ από τότε και δεν είμαι σίγουρος τι μέτρησε περισσότερο, η χορευτική τους δεινότητα και η άνιση σύγκριση ή η υποβόσκουσα – έστω και σε λανθάνουσα κατάσταση – χρωματική διάκριση, για να μην πω ο ρατσισμός! Άβυσσος η ψυχή του ‘’πολιτισμένου’’  ανθρώπου. Αντώνης