ΝΟΣΤΑΛΓΟΙ ΤΟΥ ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΟΣ

        ΝΟΣΤΑΛΓΟΙ ΤΟΥ ΠΑΡΕΛΘΟΝΤΟΣ

Το παρόν αποτελεί και πρόσχημα για να εκφράσω σε      όλους σας τις θερμότερες ευχές μου για τις γιορτές

                                         

Πριν  εντρυφήσουμε στο θέμα μας, θεωρώ αναγκαίο να προτάξω την ετυμολογία της λέξης νοσταλγός, που δεν έπαψε ποτέ να απασχολεί  ιδιαίτερα τον Ελληνισμό που την έχει βιώσει , τη βιώνει και φοβάμαι ότι θα συνεχίσει να το κάνει και στο μέλλον. Ρίζα της λέξης είναι ο νόστος, που   σημαίνει την επιστροφή των ‘’ξενιτεμένων’’  και συνεπώς  νοσταλγός είναι όποιος  αισθάνεται ψυχικό πόνο και γλυκόπικρα συναισθήματα, τα οποία του  προκαλούνται από την ανικανοποίητη εισέτι λαχτάρα του γυρισμού στην πατρίδα, σε κάποιον αγαπημένο τόπο ή σε ευχάριστες καταστάσεις του παρελθόντος. Αναμένει δε πάντα το νόστιμον ἦμαρ [ τη μέρα της επιστροφής] όπως αναφέρεται και στο προοίμιο της Οδύσσειας.

Οι γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, αποτελούν ενίοτε αφορμές για την αναζωπύρωση τέτοιων συναισθημάτων τα οποία ίσως ‘’αδικούν’’ κάθε νέο χώρο διαβίωσης. Το έζησα και ο ίδιος προσωπικά στην μακρόχρονη διαμονή μου στην ξένη, διότι η νοσταλγία είχε ωραιοποιήσει στο νου και την καρδιά  μου τη γενέτειρα και γενικότερα την πατρίδα και μου στερούσε την αντικειμενικότητα στη σύγκριση.  Αυτό το διαπίστωσα όταν επέστρεψα οριστικά στην πατρίδα και εγκαταστάθηκα μόνιμα στη γενέτειρα. Στην αρχή πίστεψα ότι γύρισα σε λάθος τόπο, όπου μιλούσαν μια γλώσσα που  δεν καταλάβαινα και έπαθα κυριολεκτικά πολιτιστικό σοκ!!! Επέμεινα, διότι αγαπούσα και αγαπώ τον τόπο και τους ανθρώπους του και αναγκάστηκα να ‘’κάνω πίσω’’ σε πολλές παραδοχές μου για να γίνω αποδεκτός. Με αποκαλούσαν ξενομανή σε κάθε αναφορά μου στο εξωτερικό και μόνο όταν ‘’νέρωσα’’ σε υπερβολικό βαθμό το κρασί μου, άρχισα να συνεννοούμαι με τους φίλους και τους δικούς μου ανθρώπους.

Ύστερα από 28 χρόνια συνεχόμενης διαμονής στον τόπο μου και καθημερινή προσπάθεια, βρήκα κάποιους – ελάχιστους – που με αποδέχτηκαν απόλυτα και μια  οριακή ανοχή από κάποιους άλλους στο δικαίωμά  μου να εκφράζω ‘’ελεύθερα’’ προσωπικές απόψεις. Ομολογώ ότι υπήρξαν στιγμές που διερωτήθηκα μήπως φταίω  εγώ, που δεν είχα υιοθετήσει τα νεωτεριστικά προοδευτικά  στοιχεία , που είχαν   εν τω μεταξύ  εμφιλοχωρήσει  στην Ελλάδα που άφησα φεύγοντας. Με θεωρούσαν παλιομοδίτη συντηρητικό που δεν αποδέχτηκα τα γκρίκλις και το γενικότερο λεξιλόγιό τους  και δεν  σταμάτησα  ποτέ να εκφράζομαι  με τον παραδοσιακό τρόπο , ούτε  δέχτηκα να αλλάξω το πολιτιστικό μου επίπεδο για να γίνω αρεστός. Το συνηθέστερο ερώτημα που δεχόμουν , τον πρώτο καιρό, στις  δοσοληψίες μου με τις ελάχιστες υπηρεσίες της μικρής μου κωμόπολης, ήταν ‘’από πού είμαι’’ και εκφράζομαι τόσο διαφορετικά. Με ενοχλούσε πραγματικά αυτή η διαφοροποίηση, διότι σε ένα μικρό τόπο  που όλοι μας γνωριζόμαστε, έδειχναν ότι αμφισβητούσαν   την  εντοπιότητά μου, δηλαδή ένοιωθα ξένος στον τόπο που γεννήθηκα και  μεγάλωσα!!!

 Με τον καιρό όμως άρχισαν να με αποδέχονται και αρκετοί μάλιστα επιδίωκαν τη συντροφιά μου, διάβαζαν και επικροτούσαν τα κείμενα στην ιστοσελίδα μου, σε σημείο να αισθανθώ  ότι, επί τέλους, έφθασε  και για μένα η ώρα να βιώσω το  ‘’ νόστιμον  ἦμαρ’’. Δεν ξεχνώ ότι λίγα χρόνια πριν, είχα ακούσει προτάσεις ντόπιων  για ‘’εξοστρακισμό’’ μου, διότι κατέκρινα την  κομματικοποιημένη   κοινωνική δραστηριότητα. Δεν έχω παράπονα από κανένα και για τίποτα, παρά το γεγονός ότι η ελάχιστη συμμετοχή μου στα κοινά –κυρίως πολιτιστικά θέματα – με δική τους ομόφωνη απόφαση, αντιμετωπίστηκε με προκατάληψη. Μου ζητήθηκε να αναβιώσω τη δημιουργία  ενός Πολιτιστικού Συλλόγου  και της ανδρικής παραδοσιακής χορωδίας της πόλης που είχαν διαλύσει για κομματικούς ή άλλους προσωπικούς λόγους. Αφού το πετύχαμε, άρχισαν να επιδιώκουν τη ‘’διάλυση’’ της άλλης χορωδίας , ανεβάζοντάς μου την αρτηριακή πίεση στο 20, οπότε στράφηκα   στο ερασιτεχνικό ψάρεμα για να ‘’ηρεμήσω’’ και άλλαξα στέκι, περιορίζοντας και τον κύκλο των ατόμων που συναναστρεφόμουν.

Από όλη αυτή την περιπέτεια – ένα μικρό μόνο μέρος της οποίας σας ανέφερα – βγήκα πιο σοφός και κατάλαβα  ότι πολλοί από τους νεοέλληνες, δεν θέλουν αλλαγές ‘’ ούτε επί τα βελτίω’’, διότι έτσι ξεβολεύονται από την κομματική εξάρτηση που είχε  καταστεί προϋπόθεση ύπαρξης και επιβίωσης.  Αρνούνται – ελπίζω ασυνείδητα – να ανανήψουν από  μια περίοδο που διάβρωσε ακόμα και τη δημοκρατία μας και αλλοίωσε σε μεγάλο βαθμό, την αλληλεγγύη και την κατανόηση ανάμεσα στους ανθρώπους. Υπάρχουν νοσταλγοί ακόμα και της χούντας, και ακραίων αναρχικών αντιλήψεων, χωρίς να το πιστεύουν  και ίσως  κάποιοι  νοσταλγούν ακόμα και την επιστροφή σε ένα νοσηρό και επικίνδυνο παρελθόν. Θέλουν έτσι να δείξουν διαφορετικοί , χωρίς να είναι και ίσως και χωρίς να το πιστεύουν. Αρνούνται και καταδικάζουν  τον φασισμό, με φασιστική όμως μεθοδολογία , αφού προσπαθούν να επιβάλουν την άποψη ότι είναι οι μοναδικοί  και αυθεντικοί κάτοχοι της απόλυτης αλήθειας. Παραβλέπουν   ότι η στάση αυτή  αποτελεί την πεμπτουσία του φασισμού, ο οποίος δεν αποτελεί προνόμιο ή κουσούρι συγκριμένης κομματικής απόχρωσης, αλλά τρόπο ‘’σκέψης’’ και δράσης.

Είναι όμορφο πράγμα η νοσταλγία – έστω και αν οδηγεί στην όποια   ωραιοποίηση, αρκεί να μην οδηγεί σε αναβίωση περιόδων που έβλαψαν τη χώρα και αλλοίωσαν τον ελληνικό τρόπο σκέψης. Μερικοί, πιστεύοντας ότι είναι καινοτόμοι και  προοδευτικοί, φθάνονν στο σημείο να νοσταλγούν  και να επιθυμούν την επαναφορά  γεγονότων  που η ίδια η  ζωή απέρριψε οριστικά και αμετάκλητα. Επικαλούνται το πανεπιστημιακό άσυλο, του οποίου νοσταλγούν την επαναφορά,  άτομα άσχετα με αυτόν τον χώρο και δεν λένε λέξη για το ‘’κτίσιμο’’ καθηγητών, τα ρόπαλα και  τις καταλήψεις που  αποφασίζουν κάποιες μειοψηφίες, ίσως γιατί ξέρουν  ότι ανάλογες καταστάσεις διευκόλυναν κάποτε, ακόμα  και την άνοδο στην ‘’εξουσία’’!!!

Καλά Χριστούγεννα και καλύτερο Νέο Χρόνο με υγεία.

 Αντώνης

Ο ΔΗΜΗΤΡΑΚΗΣ ΜΑΣ ΤΗΝ ''ΕΦΕΡΕ''

    Με θλίψη πληροφορούμαι την απώλεια του αγαπημένου μας Δημητράκη και αντί άλλης συμμετοχής στον ύστατο αποχαιρετισμό του, προτίμησα να κοινολογήσω το συναπτόμενο κείμενο που αναφέρεται σε  ένα περιστατικό από τη μακρόχρονη συνυπηρέτησή μας  και  με φέρνει πιο κοντά του. Αντώνης

Μετά λύπης μου σας γνωρίζω ότι απεβίωσε ο αγαπητός συνάδελφος Δημήτρης Δούκας.

Η κηδεία του, όπως πληροφορήθηκα, θα γίνει αύριο 14.30 στο κοιμητήριο του Βύρωνα.

Ο Θεός να τον αναπαύσει. Καλό Παράδεισο

Ζωή σε όλους μας

Βασίλης

          Ο ΔΗΜΗΤΡΑΚΗΣ ΜΑΣ ΤΗΝ ‘’ΕΦΕΡΕ’’

Λαμπρό παιδί και πάντα ανυπόμονος, φρόντισε να μας αιφνιδιάσει ακόμα και με την τελευταία πράξη της ζωής του. Βιάστηκε να περάσει στην αιωνιότητα , αγνοώντας την προτεραιότητα, ημών των γηραιότερων φίλων και συναδέλφων του. Είμαι σίγουρος ότι βρήκε μια καλή θέση στον Παράδεισο και θα κάνει κάτι και για μας, που πάντα λαχταρούσαμε την παρέα του..

Σ’ αυτές τις δύσκολες στιγμές, θα προσπαθήσω να αποφύγω τα πένθιμα και τετριμμένα λόγια, που σκοπό έχουν να απαλύνουν τον πόνο όλων των δικών του. Θα τον αποχαιρετήσω με ένα πικρόγλυκο περιστατικό που αφορά τους δυο μας , όπως πικρόγλυκη είναι πάντα και η οριστική μας απομάκρυνση από τη ζώσα επικαιρότητα.

Θαρρώ ήταν Νοέμβρης του 1973 – σε κάθε περίπτωση τη μέρα του  πραξικοπήματος του Ιωαννίδη και ο Δημήτρης ήταν μόνος υπηρεσία στο Υπουργείο. Μου τηλεφώνησαν ότι αισθάνθηκε μια αδιαθεσία και είχαν καλέσει τις πρώτες βοήθειες. Πήρα το αυτοκίνητό μου και οδηγώντας εντελώς μόνος στη Συγγρού - λόγω  απαγόρευσης της κυκλοφορίας – έφθασα στο ύψος της ‘’Μ. Βρετανίας’’, όπου με σταμάτησαν στρατιωτικές μονάδες και μου ζήτησαν την απαιτούμενη άδεια. Στο άκουσμα της  ‘’υπηρεσιακής και εθνικής ανάγκης’’   που επικαλέστηκα, με αντιμετώπισαν ειρωνικά, μέχρι που ο επικεφαλής Ταγματάρχης που ειδοποιήθηκε, μου επέτρεψε να διανύσω πεζή την υπόλοιπη απόσταση, αφήνοντας το αυτοκίνητο μου μπροστά στα ανθοπωλεία.

Μπαίνοντας στο  γραφείο, ενημερώθηκα από τον Ακόλουθο υπηρεσίας ότι είχε ήδη μεταφερθεί σε νοσοκομείο. Επικοινώνησα με τον υπεύθυνο γιατρό που με διαβεβαίωσε ότι απλώς είχε ‘’πιει λίγο παραπάνω’’ το προηγούμενο βράδυ και αυτό ήταν όλο. Όταν βρεθήκαμε την επομένη, μου εκμυστηρεύτηκε ότι είχε παραβρεθεί σε μια κοινωνική φιλική συγκέντρωση  και απλά δεν άντεξε το ξεπέρασμα των ‘’ορίων’’ του. Κάθε φορά που βρισκόμασταν μαζί σε συγκεντρώσεις με οινοποσία,  γελούσαμε με την ανάμνηση του  περιστατικού του Νοεμβρίου. Με την ίδια γλαφυρή ανάμνηση τον ξεπροβοδίζω προσωρινά  στο μεγάλο του ταξίδι, αφού στην ηλικία μου δεν βρίσκομαι μακριά από μια νέα μας συνάντηση.

Στην αγαπημένη του Ρόη και την οικογένειά του,  που αγνοώ οποιαδήποτε διεύθυνση επικοινωνίας μαζί της, στέλνω τα βαθειά μου συλλυπητήρια και την αγάπη μου, μέσω οποιουδήποτε συναδέλφου επικοινωνήσει μαζί της, διότι εγώ στα 86 μου πια, αδυνατώ να ρισκάρω ένα τέτοιο ταξίδι. Αντώνης

Η ΚΑΛΟΜΟΙΡΑ ΚΑΙ Η ΚΑΚΟΜΟΙΡΑ

Αυτή η χώρα – η πατρίδα μας – έχει χάσει τον μπούσουλα και προσπαθεί να ισορροπήσει με ακροβασίες, αφού  το ‘’μέτρο’’  που  δίδαξε ο Αριστοτέλης και η  ιστορική μας πρακτική , αποφεύγεται συστηματικά, διότι  δεν  βολεύει γενικώς τους κομματικούς μικρομεγαλισμούς. Σε πιο χαλαρές και ανέμελες εποχές, η χώρα βρισκόταν στον αστερισμό της Καλομοίρας. Οι περισσότεροι νεοέλληνες, αποδεχόμενοι τα δάνεια που  χορηγούσαν πιεστικά οι τράπεζες, εκπλήρωσαν όλα τα απωθημένα τους. Σαν τον άφρονα  τζίτζικα του παραμυθιού, αγόρασαν αυτοκίνητα και ό,τι άλλο είχαν στερηθεί ή έβλεπαν στο γείτονα, χωρίς ποτέ να αναλογισθούν τις συνέπειες του χρέους. Άλλωστε το ίδιο έκανε και η επίσημη πολιτεία, διορίζοντας ή μονιμοποιώντας εποχιακούς και παρέχοντας αυξήσεις με δάνεια. Τα αποκληθέντα και πολιτιστικά κέντρα ‘’μπουζουξίδικα’’ έσφυζαν από δραστηριότητα σε σημείο να επιβληθούν περιορισμοί στα ωράρια λειτουργίας για να ελεγχθεί η ενόχληση των περιοίκων. Οι ‘’νεοπλουτλίδηδες’’  ευγνωμονούσαν την καλή τους μοίρα  και παραληρούσαν στη θέα και στο άκουσμα της ‘’συνώνυμης’’ δροσερής Ελληνοαμερικανίδας αοιδού,  προσπαθώντας να χαρούν    την τσαχπινιά  και να συμμερισθούν την ευδαιμονία της, αφού τότε όλα έδειχναν  καλά.

Τα καλά και ωραία όμως κάποτε τελείωσαν και  όλοι μας επιστρέψαμε στην αδυσώπητη πεζή πραγματικότητα. Ο  καιρός περνούσε και το κοριτσάκι από τις Η.Π.Α. μέστωσε και απέδειξε  ότι είναι μεν  Αμερικανίδα  αλλά όχι και  ‘’αμερικανάκι’’ και κατάλαβε ότι η χώρα των γονιών της δεν προσφέρεται πλέον για πολλά και σοβαρά πράγματα, αφού τα δανεικά κάποτε τελειώνουν. Μάζεψε λοιπόν τα μπογαλάκια της και ‘’πήρε των ομματιών της ‘’, επιστρέφοντας στη δεύτερη πατρίδα της να κάνει οικογένεια και προκοπή, ακολουθώντας τη σοφή ρήση του  Κωνσταντίνου Καραμανλή ότι ‘’ έξω πάμε καλά ’’, ενώ στη χώρα μας ‘’γίνεται της κακομοίρας’’. Με λίγα λόγια δεν αντέξαμε την τεχνητή ‘’ευδαιμονία’’ που ζούσαμε , τρώγοντας πολλαπλάσια από τα παραγόμενα. Επιστρέψαμε λοιπόν στη μιζέρια ,που μπορεί να μην αρέσει αλλά προσφέρεται στους λαϊκιστές και ‘’προοδευτικούς’’, που μόνο εκεί  μπορούν να στηρίξουν  την επιτυχία τους και για μια φορά ακόμα τα κατάφεραν.

Κάποιοι νέοι ‘’χαρισματικοί’’, προβάλλοντας και μια θολή ‘’επαναστατική’’ μαχητικότητα και την υπόσχεση ότι θα συντρίψουν τους κουτόφραγκους που πίνουν το αίμα μας, έπεισαν τους δύσμοιρους συμπατριώτες μας που στερήθηκαν ξαφνικά τα μεγαλεία τους, να δηλώσουν  ‘’αριστεροί’’. Εδώ έβαλαν το χεράκι τους και αρκετοί μεγαλοδημοσιογράφοι , οι οποίοι έσπευσαν να αναδείξουν την οικονομική αυθεντία ενός οικονομολόγου που ‘’κατείχε τη μοναδική και απόλυτη αλήθεια του  άλλου δρόμου’’ και το κακό έγινε. Για μια φορά ακόμα όμως, οι ελπίδες αποδείχτηκαν φρούδες, αφού η αριστερή ηγεσία μας ανακάλυψε  ότι δεν υπάρχουν κουτόφραγκοι και αιμοσταγείς καπιταλιστές ούτε άλλος δρόμος. Καθαίρεσαν τους εμμονικούς παλαιοαριστερούς και τον ‘’αυθεντικό’’ Υπουργό οικονομικών, μετρίασαν τη ‘’φανερή’’ προβολή του επαναστατικού προτύπου και ανακάλυψαν τον κύριο Τράμπ, την κυρία Μέρκελ και τους λοιπούς φίλους των γερμανοτσολιάδων αντιπάλων τους. ΄Εγινε δηλαδή ένα νέο τουρλουμπούκι, με μοναδική σύνδεση με τις πρώτες προοδευτικές ημέρες, την ενδυματολογική και όχι μόνο  σαχλαμάρα και τις κομματικές μεταγραφές, που θύμιζαν ημέρες των ποδοσφαιρικών ελληνοποιήσεων.

Όταν τελικά οι νεοέλληνες κατάλαβαν ότι η προοδευτική  στροφή που τους υποσχέθηκαν ήταν φενάκη για να κρύψει την πολιτική γύμνια των δεξιόστροφων  αριστερών , στράφηκαν και πάλι στην πεπατημένη, δηλαδή στην γνωστή και αλάνθαστη μέθοδο της ‘’επάρατης’’, η οποία τουλάχιστον είναι δοκιμασμένη, όπως αποδεικνύει και η μακροβιότητα της. Τότε, οι αριστεροδέξιοι ηγέτες μας,  που έχασαν την κουτάλα και τις λοιπές επιδαψιλεύσεις, στύλωσαν τα πόδια στην άρνηση  και  θυμήθηκαν και πάλι την αριστερή τους καθαρότητα. Θεωρούν  ακροδεξιά μάθε αλλαγή που επιχειρεί  η νέα πολιτική ηγεσία, ακόμα και το δικαίωμα ψήφου των συμπατριωτών μας που αναγκάστηκαν να γίνουν μετανάστες, περνώντας από τον αστερισμό της Καλομοίρας σε εκείνον της  ‘’κακομοίρας’’ και της κακομοιριάς.

Διακηρύσσουν  ότι στις τελευταίες τρεις εκλογικές αναμετρήσεις  ο  λαός ξεγελάστηκε – κρίνοντας προφανώς εξ ιδίων – και ‘’ανακαλύπτουν’’ με τις περιοδείες τους ότι η κατάσταση στη χώρα έχει επιδεινωθεί και ό,τι κάνουν οι νέοι ηγέτες βλάπτει ανεπανόρθωτα τα συμφέροντα της χώρας και κυρίως διακόπτει την αριστερή στροφή που οι ίδιοι είχαν επιχειρήσει. Δικαιολογημένα βέβαια – σαν αντιπολίτευση -  διαφωνούν με τα έργα της νέας κυβέρνησης, παραλείπουν όμως να μας εξηγήσουν γιατί τους καταψήφισαν οι Έλληνες, αφού όλα τα  δικά τους έργα  ήταν ‘’καλά καμωμένα’’!!!  Είναι αλήθεια ότι  έτσι κάνουν όλοι οι ηττημένοι αλλά το να  συνεχίζουν να προβάλουν εκείνα για τα οποία καταψηφίστηκαν καταδεικνύει την έλλειψη επιχειρημάτων και μια στείρα αντίληψη για πολιτικούς που θέλουν να αυτοπροσδιορίζονται ως νέοι και προοδευτικοί, σε μια εποχή που η ιδεολογία αποτελεί μόνο  λεκτικό σχήμα. Ας κάνουν όμως μια προσπάθεια να συνεννοηθούν με τους υπόλοιπους για μια εθνική αντιμετώπιση του κοινού εχθρού ,που αμφισβητεί  και επιβουλεύεται την εδαφική μας ακεραιότητα. Ίσως μια τέτοια κίνηση να τους εξιλεώσει στα μάτια εκείνων που τους  είχαν πιστέψει. Τι να πει κανείς βέβαια για τους ‘’βεριτάμπλ’’ αριστερούς, που έχουν μείνει ακόμα στις αντιευρωπαϊκές εμμονές τους και στην επαναφορά ενός συστήματος που κατέρρευσε μαζί με το τείχος του Βερολίνου και οδήγησε τους λαούς της Ανατολικής Ευρώπης να στρέφονται – από αντίδραση – σε ακροδεξιές αγκαλιές.

Με αφορμή τον εορτασμό μιας επετείου του ΝΑΤΟ που έφερε στο διεθνές προσκήνιο τις επίσημες ελληνικές αντιδράσεις για τις καινούργιες τουρκικές προκλήσεις, θα αναφερθώ στο γνωστό και συνεχώς επιδεινούμενο πρόβλημα. του κακού γείτονα. Ο γείτονας αυτός, που εν τω μεταξύ  γιγαντώνεται πληθυσμιακά , με συνέπεια να μεγαλώνουν και οι ανάγκες του, αυξάνει και τις   επεκτατικές του βλέψεις. Στη χώρα μας έλαχε να είναι δίπλα του και να υφίσταται όλες αυτές τις επιπτώσεις. Δοκιμάστηκαν , κατά καιρούς, διάφορα ‘’γιατροσόφια’’ αλλά θεραπεία δεν βρέθηκε, αφού τελικά – παρά τα όσα ακούγονται από φίλους και συμμάχους- τα νιτερέσα που διέπουν τη διεθνή πραγματικότητα του επιτρέπουν να  εκβιάζει ατιμωρητί και ποικιλοτρόπως την παγκόσμια κοινωνία , ενώ  εμείς  αδυνατούμε  να εφαρμόσουμε μια εθνική γραμμή για την αντιμετώπισή του. Αναγκαζόμαστε πια να ελπίζουμε σε δυο θερμά λόγια των συμμαχικών σχηματισμών και στην  Ευρωπαϊκή αλληλεγγύη , αφού αν βρεθούμε έξω από το κοπάδι [ που έλεγε και ο αείμνηστος Αβέρωφ] θα μας φάει ο λύκος, παρά το γεγονός ότι τελικά είμαστε μόνοι  αλλά όχι ανάδελφοι!!!

Οι πόλεμοι γενικώς  δεν αποτελούν λύση και ελάχιστη σημασία έχει το αποτέλεσμα , αφού στους πολέμους όλοι βγαίνουν χαμένοι. Συνεπώς τα φαιδρά εκείνα βυθίσατε το ‘’χόρα’’ ή οι νεότεροι παλικαρισμοί είναι ανιστόρητοι και εξωπραγματικοί. Μοναδική ‘’λύση’’ είναι η αμυντική μας προετοιμασία και οχύρωση και μια – επιτέλους – εθνική  γραμμή αντιμετώπισης και καλλιέργεια συμμαχιών στη βάση του διεθνούς δικαίου. Η ιστορία διδάσκει – όπως έλεγε και ο Βιργίλιος πριν από  τους δικούς μας στρατηγούς και Υπουργούς – αν θέλεις ειρήνη ετοιμάσου για πόλεμο, αρκεί να κάνεις οτιδήποτε για να τον αποφύγεις. Ας ξανανιώσουμε  την ιδέα του πατριωτισμού – που δεν είναι εθνικισμός - πάνω από κομματικούς υπολογισμούς και αναμάσημα των ξεπερασμένων ιδεοληπτικών  συνθημάτων τύπου  ‘’ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο’’. Σε κάθε περίπτωση όμως είναι αναγκαίο ένα κανάλι  επικοινωνίας με τον αδίστακτο κακό γείτονα, για να πείσουμε και τη διεθνή κοινότητα αλλά και τον ίδιο τον γείτονα, ότι αυτό εξυπηρετεί και  το δικό τους συμφέρον. Αντώνης