MILAN KUDERA

 

ΣΑΒΒΑΤΟ 26 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2023

MILAN KUDERA

ΠΕΜΠΤΗ 13 ΙΟΥΛΙΟΥ 2023 ΜΙΛΑΝ ΚΟΥΝΤΕΡΑ ΜΙΛΑΝ ΚΟΥΝΤΕΡΑ Χθες έφυγε από τη ζωή ο σημαντικότερος συγγραφέας της εποχής μας, που με τα έργα του σημάδεψε τα κοινωνικοπολιτικά προβλήματα της με μοναδικό τρόπο. Κάποτε – ιδιαίτερα στη χώρα μας- αποτέλεσε τον οδηγό της ευρωπαϊκής αριστεράς. Δεν άργησαν όμως να καταλάβουν ότι ο ίδιος αναφερόταν σε μια άλλη αριστερά, χωρίς τους δογματισμούς και την εφαρμογή της στην πράξη. Στην ίδια του τη χώρα [Τσεχοσλοβακία] στην οποία υπήρξε κομματικό και μάλιστα δραστήριο μέλος, τον διέγραψαν γιατί κατάλαβαν ότι μιλούσε για εντελώς διαφορετικά πράγματα . Οι δικοί μας αριστεροί ή δεν τον είχαν διαβάσει ή δεν τον κατάλαβαν έγκαιρα και συνέχισαν να τον υμνούν, προβάλλοντας όμως απόψεις, τις οποίες ο ίδιος κατέκρινε σφόδρα. Δεν θα μπλέξω με τις αριστερές ιδιαιτερότητες των δικών μας, θα παραθέσω όμως αποσπάσματα [ με τίτλους-ημερομηνίες από παλαιότερες δημοσιεύσεις μου , που αναφέρονται στο έργο του και την γνωριμία μου μαζί του, την περίοδο της Άνοιξης της Πράγας. Με τον τρόπο αυτό μπορείτε να αναζητήσετε αυτά και άλλα σχετικά μου πονήμaτα που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μου anpantar.blogspot.com [αφηγήσεις]. Μετά τη Σοβιετική εισβολή στη χώρα του μετοίκησε στη Γαλλία , όπου συνέχισε απρόσκοπτα το τόσο σημαντικό του έργο. Ακολουθούν τα αποσπάσματα των έργων μου: STAROMESTKE NAMESTI ΠΡΑΓΑ ΕΝΑΣ ΠΑΛΙΟΣ ΜΟΥ ΕΡΩΤΑΣ [1.8.2022] Φωτογραφία της πλατείας από το Google Earth Στην Πράγα γνώρισα την άνοιξή της το 1968 με τον Ντούμπτσεκ και τον Πρόεδρο Σβόμποντα [ που ηγήθηκε της Σλοβακικής ταξιαρχίας που πολέμησε στον πλευρό των Ρώσων στο Στάλινγκραντ κατά των Γερμανών] και με τίμησαν με τη φιλία τους σημαντικοί άνθρωποι της εποχής. Αναφέρομαι στον φοιτητή τότε και πρώτο Πρόεδρο της ελεύθερης πια χώρας Βάτσλαβ Ηάβελ, τον πολυολυμπιονίκη γείτονά μου Εμίλ Ζάτοπεκ και τη μητέρα του, τον Μίλαν Κούντερα και το σημαντικό συγγραφικό του έργο και αρκετούς άλλους. Στην ίδια χώρα διαψεύστηκαν οι ελάχιστες ελπίδες που μου είχαν απομείνει για την αριστερή ιδεολογία, μετά την εν ψυχρώ και αναιτιολόγητη στρατιωτική εισβολή και κατάληψη της χώρας τον Αύγουστο του 1968 από τη Σοβιετική Ένωση. Η μοναδική συνέπεια για την οικογένεια μου υπήρξε ο εκδιωγμός της από το ξενοδοχείο CENTRUM, με δικαιολογία την αναγνώριση εκ των πρώτων της εισβολής από το ΚΚΕ. Δεν τους κρατώ κακία αφού δεν γνώριζαν τον ρόλο του ΚΚΕ στη χώρα μας και χαίρομαι ότι ύστερα από όλα αυτά δεν έγινα ‘’ΑΝΤΙΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΉΣ’’ αλλά απλά απελευθερώθηκε η δημόσια κριτική μου για τον πάσης μορφής και ιδεοληψίας υπαρκτό και ανύπαρκτο σοσιαλισμό. Οι Ρώσοι βέβαια συνεχίζουν να ψευδολογούν για να δικαιολογήσουν τη νέα τους εισβολή στην φίλη τους Ουκρανία , με πλαστή πινακίδα τίτλου, αφού αφορά τα ίδια ακριβώς πρόσωπα του σοβιετικού καθεστώτος .Αντώνης ΜΕΤΡΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΦΕΛΛΟΊ [8.7.2022] Η Αβάσταχτη Ελαφρότητα του Είναι, του Μίλαν Κούντερα, που όταν πρωτοεκδόθηκε, κάπου στα μέσα της δεκαετίας του ’80, εντυπωσίασε το κοινό και τους κριτικούς και αυτό διότι ο εξόριστος στη Γαλλία Τσέχος συγγραφέας, αποπειράται να απογυμνώσει τις λέξεις από την ιδεολογική τους βαρύτητα και να τις αφήσει να μιλήσουν πέρα από τα στεγανά της γραμμικής ή καθαρής λογοτεχνικής αφήγησης. Με αυτόν τον τρόπο, ο Κούντερα καταφέρνει να βρει την ισορροπία μέσα από αναρίθμητες αντιθέσεις: ένα βιβλίο γραμμένο για δύο ανθρώπους που ερωτεύονται, αλλά παράλληλα ένα έργο βαθιά φιλοσοφικό. Δύο χαρακτήρες που διχάζονται: ο άντρας ανάμεσα στο βάρος και την ελαφρότητα της ύπαρξης, η γυναίκα ανάμεσα στο σώμα και τη ψυχή … Ο ίδιος ανήκε σε μια γενιά νεαρών Τσέχων που διαθέτοντας ελάχιστη έως ανύπαρκτη τριβή με την βραχύβια άλλωστε προπολεμική Δημοκρατία της Τσεχοσλοβακίας, η ιδεολογία τους επηρεάστηκε δραστικά από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τη γερμανική κατοχή. Ήδη από τα εφηβικά του χρόνια ο Κούντερα μπήκε στο Κομμουνιστικό Κόμμα τη Τσεχοσλοβακίας με ενεργή κοινωνική και πολιτική δράση, η οποία το 1950 οδήγησε στην απότομη παύση των ακαδημαϊκών σπουδών του. ”. Το 1967, κυκλοφόρησε το πρώτο του μυθιστόρημα - και ίσως το πιο πολιτικό - με τίτλο «Το Αστείο», που αποτέλεσε την αφορμή για να γίνει γνωστός κυρίως στον ευρωπαϊκό χώρο. Πρόκειται για μια σάτιρα του υπαρκτού σοσιαλισμού, που έγινε το «ευαγγέλιο» των υπέρμαχων της «Άνοιξης της Πράγας», που πίστευαν σ’ένα σοσιαλισμό με ανθρώπινο πρόσωπο. Το τραγικό είναι ότι υπάρχουν ακόμα και σήμερα συνεχιστές του αποτυχημένου αυτού ΑΣΤΕΙΟΥ , που θέλουν να μετατρέψουν την ελευθερία σε ελευθεριότητα και να παραπλανήσουν τους λαούς για τα τραγικά αποτελέσματά του. Ο συγγραφέας υπέστη διώξεις, στρατεύτηκε υποχρεωτικά και τα βιβλία του αποσύρθηκαν από τις δημόσιες βιβλιοθήκες. Τα μυθιστορήματα «Η ζωή είναι αλλού» (1973) και «Το βαλς του αποχαιρετισμού» (1973), που ακολούθησαν, συνθέτουν μια τριλογία. Την εποχή αυτή, της Άνοιξης της Πράγας που βίωσα οικογενειακά με τις συνέπειες που έχω αναφερθεί στο παρελθόν, τον γνώρισα προσωπικά και μοιράστηκα μαζί του και με τον επίσης υπό διωγμό χρυσό πολύ-Ολυμπιονίκη Εμίλ Ζάτοπεκ, τις προσωπικές τους σκέψεις για τον υπαρκτό σοσιαλισμό, όταν οι δικοί μας σοσιαλιστές φώναζαν το ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο και το ΚΚΕ ‘’ΑΝΑΓΝΏΡΙΖΕ‘’ ΠΡΏΤΟ ΑΥΤΌ ΤΗ ΣΟΒΙΕΤΙΚΉ ΕΙΣΒΟΛΉ ΣΤΗΝ ΤΣΟΧΟΣΛΟΒΑΚΊΑ. Ο Ζάτοπεκ ήταν γείτονάς μου και το καθεστώς του αφήρεσε τον ΒΑΘΜΌ ΤΟΥ Συνταγματάρχη αλλά και τα χρυσά μετάλλια, που δήθεν κατέκτησε υπό την επήρεια της κομμουνιστικής ιδεολογίας. Τον έστειλαν να εργάζεται σε βενζινάδικο σε ορεινή περιοχής της Σλοβακίας, που σήμερα αποτελεί χωριστό κράτος και είχε πάντα διαφορετική γλώσσα. Άφησε πίσω μόνη την γηραιά μητέρα του, την οποία ‘’συνέτρεξα όσο μπορούσα’' οικογενειακώς, διότι το κοινωνικό καθεστώς της χώρας την ξέχασε, επειδή ο γιος της είχε υπογράψει την ‘’κάρτα των προσωπικοτήτων κατά της σοβιετικής εισβολής στη χώρα’’. Τα ακούει αυτά κανείς από τους ‘’κοπτόμενους’’ για το κοινωνικό σοσιαλιστικό κράτος!!! Πρόσφατα άκουσα και μια δήλωση του νέου ηγέτη του ΠΑΣΟΚ, που έσπευσε να εγκαινιάσει την αίθουσα Ανδρέα Παπανδρέου στο Ευρωκοινοβούλιο [ μου θύμισε Ιονέσκο], ‘’ο οποίος ανήκει στους πρώτους που συνέβαλαν στην ενίσχυση της ΕΟΚ, με τη σύμφωνη γνώμη και άλλων ηγετών’’. Η ειλικρίνεια δεν έβλαψε ποτέ κανένα , ενώ η παραποιημένη μισή αλήθεια είναι χειρότερη από το ψέμα. Το ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο και τόσα άλλα γλαφυρά που ζήσαμε τότε, ποιος τα έλεγε; . Αντώνης ΟΙ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΒΟΥΛΉΣ 13.11.2020] . Εκεί πλέον δεν άντεξα άλλο και έστρεψα τη σκέψη μου στην Άνοιξη της Πράγας του 1968 που βίωσα οικογενειακά και σε μια τυχαία συνάντηση μου με τον Μίλαν Κούντερα. Θυμήθηκα και το διώξιμο της συζύγου και της ανήλικης κόρης μου από το ξενοδοχείο , σε αντίποινα για την αναγνώριση από το ΚΚΕ της σοβιετικής εισβολής στην Τσεχοσλοβακία. Ξαναθυμήθηκα και το μυθιστόρημα του Κούντερα ‘’Το Αστείο’’ , με το οποίο έγινε παγκόσμια γνωστός. ‘’Ο οπτιμισμός είναι το όπιο του λαού. Το υγιές πνεύμα βρομάει βλακεία. Ζήτω ο Τρότσκι». Με αυτά τα λόγια θέλησε να πειράξει την ενθουσιώδη φίλη του ο Λούντβιχ, ο ήρωας του βιβλίου. Και γι’ αυτό το αστείο θα διαγραφεί από το κόμμα, θα αποβληθεί από το πανεπιστήμιο, θα καταταγεί στο στρατό σε τάγμα «τιμωρημένων» και θα υπηρετήσει τη θητεία του δουλεύοντας στα ορυχεία, στα οποία θα παραμείνει «εθελοντικά» άλλα 3 χρόνια. «Το αστείο» γράφτηκε το 1965 και πρόλαβε να εκδοθεί στην Τσεχοσλοβακία το 1967. Την εποχή της «Άνοιξης της Πράγας» και του βίαιου τερματισμού της με την εισβολή των ρωσικών τανκς «Το αστείο» αποτελούσε μια ηχηρή καταγγελία του σοβιετικού σοσιαλιστικού μοντέλου. Έγινε έτσι το «ευαγγέλιο της εποχής» και γνώρισε τεράστια επιτυχία διεθνώς. Το ίδιο συνέβη και στην Ελλάδα, όπου κυκλοφόρησε το 1971, με την επιπλέον φόρτιση που συνεπαγόταν για μας η δικτατορία της 21ης Απριλίου και η νωπή διάσταση του έργου, και παραμερίστηκε η καθαυτό μυθιστορηματική του αξία.’’. Και όμως , κάποιοι στη σύγχρονη δημοκρατική Βουλή των Ελλήνων, εξακολουθούν να ονομάζουν πρόοδο και αριστερό ριζοσπαστισμό την επαναφορά σε αυτό το κατάντημα. Σε αυτή τη όμορφη χώρα της δημοκρατίας και του φυσικού κάλλους , δεν έχουμε να αντιμετωπίσουμε μόνο την πανδημία αλλά και την εμμονή διαστρέβλωσης της αλήθειας και τους αιθεροβάμονες με τα οράματά τους, που δυστυχώς δεν θεραπεύονται με φάρμακα και εμβόλια. Αντώνης ΚΑΛΑΜΟΚΑΒΑΛΆΡΗΔΕΣ ΤΩΝ ΜΕΣΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΔΙΚΤΎΩΣΗΣ Δεν θάθελα ποτέ να γράψω τα όσα ακολουθούν και θα είμαι όσο μπορώ πιο σύντομος, όχι για να δείξω την απαιτούμενη κατανόηση μου αλλά κυρίως διότι θεωρώ τους συνανθρώπους μας που αποτελούν τον σημερινό μου στόχο, θύματα του νέου τρόπου επικοινωνίας της εποχής μας. Δεν έχω λόγους ούτε δικαίωμα ίσως να κατακρίνω τα μέσα ‘’κοινωνικής’’ δικτύωσης, τα οποία προσωπικά σκόπιμα αποφεύγω , με ενοχλεί όμως η κακή χρήση τους και κυρίως η φυσική αποξένωση που προκαλούν στις σχέσεις των ανθρώπων. Έχουν δώσει βήμα προβολής άκριτων απόψεων και ακραίων ιδεών, εξικνούμενα μέχρις αποβολής και του ‘’τελευταίου φύλλου συκής’’, προκειμένου κάποιοι να προβάλουν την ασημαντότητά τους. Δεν ευθύνονται τα σύγχρονα μέσα – που αποτελούν κατάκτηση της εποχής μας - αλλά η κακή και ενίοτε συμπλεγματική χρήση τους από απερίσκεπτα άτομα, που κρίνουν τα πάντα με τη γνωστή τους αβάσταχτη ελαφρότητα. Το τελευταίο μου θύμισε τον Μίλαν Κούντερα, τον οποίο ευτύχησα να γνωρίσω προσωπικά στην Άνοιξη της Πράγας το 1968, που στο ομότιτλο έργο του αναφερόταν στην εύθραυστη φύση της μοίρας του ατόμου ως μονάδας. Την προσπάθεια προστασίας αυτής της φύσης του ατόμου, ουσιαστικά, έσπευσαν να σχολιάσουν και να σατιρίσουν ποικιλοτρόπως στα κοινωνικά μέσα κάποιοι ‘’εξυπνάκηδες’’, με αφορμή τη χρήση του αριθμού 112 για την ενημέρωση των παππούδων, γιαγιάδων και άλλων ευαίσθητων στον ιό συνανθρώπων μας, αντί να επαινέσουν, μια μοναδική σωστή και αναγκαία για το ανθρώπινο σύνολο κρατική πρωτοβουλία. Αντώνης ΑΡΧΙΣΑΝ ΟΙ ΒΟΜΒΕΣ Αλληγορικοί Συμβολισμοί 3.7.2018 Από τον Ιούνιο του 1966 μέχρι και τα Χριστούγεννα του 1971 έζησα στην Πράγα, όπου η τύχη μου χάρισε την ευκαιρία να γνωρίσω πρόσωπα και καταστάσεις , που σημάδεψαν για πάντα τη ζωή μου. Δεν ήταν βέβαια μόνο η Άνοιξη της Πράγας, στην οποία έχω αφιερώσει αμέτρητα άρθρα και σημαντικό μέρος του βιβλίου μου ‘’Αρνούμαι να ξεχάσω’’. Ήταν τόσο πολλά και έντονα τα γεγονότα που βίωσα, που αν δεν ήμουν ακόμα νέος τότε και με αριστερή προδιάθεση, θα κατέληγα αντικομουνιστής.[ Υποψιάζομαι ότι κάπως έτσι την έπαθαν οι Συριζαίοι, διότι η πολιτική τους δεν θυμίζει σε τίποτα την αριστερά]. Στις εμπειρίες μου συμπεριλαμβάνεται, πέραν της ιστορικής Άνοιξης της Πράγας, η προσωπική μου γνωριμία με τον πολυολυμπιονίκη Εμίλ Ζάτοπεκ, τον Μίλαν Κούντερα, η συστηματική μου επαφή με τις ρίζες της ευρωπαϊκής κλασικής μουσικής, της όπερας και του Τσεχοσλοβακικού κινηματογράφου. Αντώνης.

Αναρτήθηκε από Αντώνιος ΤΑΡΝΑΝΑΣ στις 9:37 π.μ.