ΟΙ ΡΟΜΑ Ή ΑΘΙΓΓΑΝΟΙ

Οι Ρομά (αγγλ. Gypsies ελλ. και Γύφτοι – από το αιγύπτιοι - γαλλ. Tsiganes , γερμ. Zigeuner), αποδείχτηκε ότι είναι Καυκασοειδής λαός με σκουρόχρωμο δέρμα, που προέρχεται από τη Βόρεια Ινδία, αλλά σήμερα κατοικεί σχεδόν σε όλες τις περιοχές του πλανήτη και κυρίως στην Ευρώπη, με πολλές διαφοροποιήσεις συμπεριφοράς  από χώρα σε χώρα και πολλές ιδιαιτερότητες στη χώρα μας.

Πρόκειται για μια μεγάλη πληθυσμιακά ομάδα ανθρώπων, που η ζωή τους ελέγχεται και μάλιστα πολύ αυστηρά από τα δικά τους ήθη και έθιμα και ειδικούς κανόνες , αντίθετους ενίοτε και προς τη νομοθεσία των χωρών που διαβιούν. Οι Γάλλοι τους ονόμασαν μποέμ, εννοώντας ότι έφθασαν στη χώρα τους μέσω της Βοημίας της Τσεχίας. Τον 19^ο αιώνα, μιμήθηκαν τον τρόπο ζωής τους πολλοί καλλιτέχνες, που άρχισαν να ζουν στις φτωχογειτονιές του Παρισιού, με τρόπο λιτό και αντισυμβατικό, χωρίς να τους απασχολεί το αύριο. Τελικά όμως ανακάλυψαν ότι μποέμ δεν γίνεσαι αλλά γεννιέσαι και άλλαξαν πρακτική, αφού το κέρδος παραμέρισε την ‘’ιδεολογία], κάτι όμως που αρνούνται να κάνουν οι Ρομά. Δεν θα ασχοληθώ περισσότερο με ιστορικά ή άλλα στοιχεία καταγωγής τους, που αφορούν τους ειδικούς, αλλά με την πραγματική ζωή και κυρίως τις επιπτώσεις της στο υπόλοιπο κοινωνικό σύνολο.

Στην πράξη και ιδιαίτερα στις νοτιότερες μεσογειακές χώρες, έχουν επιβάλλει   ένα δικό τους τρόπο ζωής, ίσως διότι η πολιτεία  δεν μπόρεσε ή δεν  θέλησε  να αντιμετωπίσει το  σοβαρό πρόβλημά τους και κυρίως της παιδείας και να τους εντάξει κανονικά στην έννομη τάξη. Οι ίδιοι δια των εκπροσώπων τους επικαλούνται δικαίως κατά καιρούς αυτή την αδυναμία, την οποία η πλειονότητα των ομόφυλών τους  δεν επιθυμεί να διορθωθεί, διότι έτσι χάνουν την ‘’κεκτημένη’’ αυτονομία και  ασυδοσία τους. Η ευθύνη βαρύνει βεβαίως την υπεύθυνη πολιτεία που για γνωστούς και αγνώστους  ίσως λόγους, δεν θέλησε να αντιμετωπίσει οριστικά το πρόβλημα.

Οι χθεσινές σκηνές σε οργανωμένο καταυλισμό Ρομά στη Λάρισα δεν τιμούν κανένα,  απεύχομαι δε  αυτό να  προκαλέσει αναζωπύρωση του ελεγχόμενου με θυσίες του λαού κινδύνου από τον κορωνοϊό. Αυτό θα βλάψει συνολικά το κοινωνικό σύνολο,  ιδιαίτερα όμως  τους ίδιους, αφού η κοινωνική τους συμπεριφορά, τους εκθέτει  περισσότερο σε ανάλογους κινδύνους. Τι έχουν να απαντήσουν επ’ αυτού  οι επικεφαλείς τους και οι παντοειδείς αυτόκλητοι δήθεν υποστηρικτές του τρόπου ζωής και συμπεριφοράς τους;

Θα ανατρέξω και πάλι σε σχετικές εμπειρίες μου από βορειότερες ευρωπαϊκές χώρες , που δείχνουν   ότι  υπάρχουν λύσεις στο πρόβλημα

Θυμάμαι, μια σκηνή που αντιμετώπισα πριν από 30 χρόνια στην Ουτρέχτη της Ολλανδίας. Βρισκόμουν καλοκαίρι στο μπαλκόνι ενός σπιτιού απέναντι από το ποδοσφαιρικό γήπεδο μιας τοπικής ομάδας και είδα ένα πλήθος ανθρώπων να το μετατρέπουν σε οργανωμένο οικισμό. Με λυόμενα σπιτάκια, χημικές τουαλέτες και ό,τι άλλο απαιτείται για  μια σύγχρονη φιλοξενία ανθρώπων. Λίγες ώρες αργότερα είδα να ακολουθούν, επίσης οργανωμένα, φάλαγγες αυτοκινήτων – συνοδεία αστυνομικών – και να εγκαθίστανται στις  εγκαταστάσεις οι νέοι τους κάτοικοι. Η απάντηση που μου έδωσαν οι περίοικοι ομολογώ με εξέπληξε θετικά. Μου εξήγησαν ότι πρόκειται για τσιγγάνους που μετακινούνται εποχιακά, για να εργασθούν στη γεωργική παραγωγή της περιοχής. Έμαθα επίσης ότι οι φιλοξενούμενοι ήταν υποχρεωμένοι να τηρούν επακριβώς τους κανόνες και τις τοπικές συνήθειες  και όταν θα τελείωνε η εργασία τους, με τον ίδιο οργανωμένο τρόπο θα επέστρεφαν στην έδρα τους. Το γήπεδο – καθαρισμένο από κάθε πρόσθετο στοιχείο, θα παραδίδονταν στην κανονική του χρήση. Διερωτώμαι γιατί στη δημοκρατική χώρα μας δεν μπορεί να ισχύει κάτι ανάλογο, αντί να συμβαίνουν αυτά που έγιναν στη Λάρισα, ή να λιάζονται οι πρόσφυγες και μετανάστες στις πλατείες των ελληνικών μεγαλουπόλεων!!!

 Οι πολυπολιτισμικές χώρες αποτελούν πλέον πραγματικότητα, ας τους επιτραπεί όμως να διατηρήσουν το εθνικό τους χρώμα, όπως δικαιωματικά το διατηρούν και οι χώρες προέλευσης εκείνων που  τις επέλεξαν για την εγκατάστασή τους.

Αντώνης