ΕΛΛΕΙΨΗ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑΣ Ή ΠΡΟΚΛΗΣΗ;;;

Σπερδούκλι ή ασφόδελος

Σπιτάκι στα Αναφιώτικα

Αφορμή  να ασχοληθώ ετεροχρονισμένα  με την  πρωτομαγιά , στάθηκε το  κομματικό αλαλούμ που παρακολουθήσαμε όλοι και ο εσκεμμένος παραμερισμός του εποχικού χαρακτήρα του εορτασμού.    Αναζήτησα τεκμηριωμένα στοιχεία στη  διεθνή βιβλιογραφία και ανακάλεσα στη μνήμη μου προσωπικές [ επετειακές και αισθητικές] αναμνήσεις οχτώ δεκαετιών, για την καλύτερη απεικόνιση του διπλού εορτασμού της ημέρας. Ένα τεχνικό πρόβλημα όμως, έγινε αιτία να σβηστεί  από τη μνήμη του υπολογιστή μου το  άρθρο που είχα ετοιμάσει και καθυστέρησε περαιτέρω την αντίδρασή  μου . Δεν σβήστηκε όμως τίποτα από την προσωπική  μου μνήμη ούτε από τις σημειώσεις της επισταμένης έρευνάς μου και το ξανάγραψα, ίσως με άλλα λόγια αλλά καθόλα ίδιο στην ουσία.

Η  κομματική ‘’επίδειξη’’ στο Σύνταγμα,  θύμισε αλήστου μνήμης ‘’παραστάσεις’’ στην κόκκινη πλατεία την εποχή της Σοβιετίας και εν τινι μέτρω  ανάλογες εικόνες των στρατευμάτων κατοχής στην Αθήνα και  αλλαχού. Η προκλητική απείθεια στις   αποφάσεις της πολιτείας περί συγκεντρώσεων [την οποία οι απλοί πολίτες πληρώνουν με πρόστιμα],  η προσπάθεια του  σφετερισμού των εργατικών αγώνων και η  μονοπώληση κάθε αντίστασης ,αποτελεί πρόκληση ανεπίτρεπτη στη δημοκρατική μας χώρα. Όλοι οι Έλληνες είναι εξ ίσου πατριώτες, κάποιες παρατάξεις όμως ιδιοποιούνται και ενίοτε ‘’εξαργυρώνουν’’ τη συμμετοχή τους με ανάδειξη σε κομματικά,  εθνικά και διεθνή  αξιώματα και άλλες διακρίσεις και αυτό δεν έχει καμιά σχέση με την αστική δημοκρατία!!! Ας πούμε όμως και λίγα λόγια για την εργατική πρωτομαγιά, όπως αυτά έχουν καταγραφεί στην ιστορία και στη συνείδηση των λαών. 

Οι εργατικοί αγώνες και διαδηλώσεις των εργαζομένων άρχισαν το 1886 στο Σικάγο των ΗΠΑ, ακολουθώντας ανάλογες κινήσεις του 1872 στον Καναδά. Στο Συνέδριο της Αμερικανικής Ομοσπονδίας Εργασίας [1884] λήφθηκε η  απόφαση να γίνουν   απεργιακές κινητοποιήσεις στο Σικάγο, την 1^η Μαΐου 1886. Πράγματι, την ημερομηνία αυτή , 600.000 άνθρωποι συμμετείχαν στις απεργίες  σε όλη την χώρα, και πάνω από 80.000 στο Σικάγο. Αυτό το Σάββατο , που ήταν εργάσιμη ημέρα , οι εργάτες ξεκίνησαν να διαδηλώνουν με τις γυναίκες και τα παιδιά τους  ειρηνικά στο χώρο της συγκέντρωσης, με αίτημα 8 ώρες  δουλειά, 8 ώρες ξεκούραση και 8 ώρες ύπνος. Στην αντιπαράθεσή τους με οπλισμένους αστυνομικούς υπήρξαν θύματα εκατέρωθεν.

Στην Ελλάδα η πρώτη ανάλογη κινητοποίηση έγινε το 1888 στην υπό τουρκική διοίκηση ακόμα Δράμα από τους καπνοκαλλιεργητές, που ζητούσαν 10ωρο εργασίας αντί του 13ώρου που τους είχε επιβληθεί . Το 1892 έγινε και η πρώτη πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση στην Ελλάδα, ύστερα από απόφαση του Σοσιαλιστικού Συλλόγου Καλλέργη, ζητώντας 8ωρο εργασίας. Η πρωτομαγιά καθιερώθηκε σαν εργατική γιορτή στις 20 Ιουλίου 1889, κατά τη διάρκεια του ιδρυτικού συνεδρίου της Δεύτερης Σοσιαλιστικής Διεθνούς στο Παρίσι,  σε ανάμνηση του ξεσηκωμού των εργατών του Σικάγου. Αυτά συνέβαιναν όταν ο Μαρξ έγραφε το ‘’Κεφάλαιο’’ και πολύ πριν αυτό  μεταφερθεί για εφαρμογή στην Αυτοκρατορική Ρωσία, με τα γνωστά πλέον αποτελέσματα, που κάποιοι σύγχρονοι επιδιώκουν  να ξεχαστούν!!!

Την πρωτομαγιά του 1944 στην Καισαριανή εκτελέστηκαν 200 ΄Έλληνες πατριώτες , που μεταφέρθηκαν από τις φυλακές του Χαϊδαρίου. Και αυτό το γεγονός το ιδιοποιήθηκαν συγκεκριμένες ιδεολογικά παρατάξεις, ενώ οι εκτελεσθέντες ανήκαν στην  εθνική αντίσταση, χωρίς κομματική ταυτότητα.

Τείνει να ξεχαστεί ότι πέραν του επετειακού εορτασμού της εργατικής πρωτομαγιάς, συνεορτάζουμε και την είσοδο στην Άνοιξη, που στη χώρα μας, τα παλιότερα τουλάχιστον χρόνια, σήμαινε  μια γενική έξοδο στη φύση. Η ελληνική φύση διαθέτει ιδιαίτερα αισθητικά γνωρίσματα με χαρακτηριστικά χρώματα, αρώματα και κελαηδίσματα των πουλιών. Εδώ αισθάνομαι την ανάγκη να κάνω και πάλι τις αναδρομές μου στο παρελθόν και να θυμηθώ  την  ποικιλία φυσικών  χρωμάτων και  αρωμάτων  της πόλης  που μεγάλωσα και  ανάλογες εικόνες από περιοχές των Αθηνών που έζησα τις δεκαετίες 1950 – 1960. Θυμάμαι τις σχολικές εκδρομές  μας δίπλα σχεδόν στα σπίτια μας με τις  παπαρούνες και τα σπερδούκλια [ασφόδελους] και  ατέλειωτες εκτάσεις, στρωμένες με χαμομήλι, μαργαρίτες και φυσικό γκαζόν, που ‘’κυλιόμαστε’’ με τους συμμαθητές μας.

 Πώς να ξεχάσω τις ομορφιές της  πάλαι ποτέ ανθοστόλιστης και ‘’πολύφερνης’’ πλατείας Κουμουνδούρου, με τα κλασικά ζαχαροπλαστεία της εποχής, που αποτέλεσαν στέκια σημαντικών καλλιτεχνών, την Αρμένικη εκκλησία και το θερινό σινεμά στην ταράτσα της οδού Σαρρή, που σήμερα είναι το θέατρο του Λάκη Λαζόπουλου. Ακριβώς δίπλα του βρισκόταν το ημιτελές διώροφο του πρώτου Έλληνα υπαρξιστή Σίμου, στο οποίο – μεταξύ άλλων – σύχναζε και ο κ. Πάγκαλος. Οι φιλοξενούμενοι ανέβαιναν στον πρώτο όροφο για κατάκλιση, με αναρριχητικά σχοινιά  σαν τις μαϊμούδες. Μια πλατεία πανέμορφη γεμάτη άνθη και μελωδίες, τις οποίες διέκοπτε το θορυβώδες πέρασμα του ιστορικού  τραμ Αμπελόκηποι - Κολοκυνθούς  . Το  ποικιλόχρωμο αυτό πολιτιστικό στέκι, πέρασε στη φάση της πιάτσας των κόκκινων φαναριών και  κατέληξε στη σημερινή   του  αισθητική και ιδεολογική αχρωμία.

Στην Πλάκα, διέμενα δίπλα  στο ‘’φανάρι του Διογένη’’, με ανθοστόλιστες  αυλές και  ταβέρνες, κάτω και δίπλα  από την Ακρόπολη, το θέατρο Διονύσου, το ζαχαροπλαστείο ‘’καρυάτιδες’’ και πολλά άλλα στοιχεία που αναδείκνυαν την περιοχή σε μόνιμο αξιοθέατο, πριν φθάσει κανείς  στην απόλυτη ανοιξιάτικη πανδαισία   των γραφικών Αναφιώτικων [βλέπε σχετική φωτογραφία].

Επειδή σήμερα αναφέρθηκε πολλές φορές η λέξη Άνοιξη, θα το θεωρούσα μεγάλη μου παράλειψη αν δεν αναφερθώ για πολλοστή φορά στην Άνοιξη της Πράγας του 1968 που έζησα οικογενειακά και γνώρισα από κοντά την ‘’κομμουνιστική’’  εφαρμογή  δημοκρατίας. Εκεί ο Αλέξανδρος Ντούμπτσεκ, που δεν ισχυρίστηκε ποτέ ότι είναι απόγονος του Μεγάλου Αλεξάνδρου, θέλησε να δώσει κάποιες μικρές ελευθερίες στο λαό της τότε Τσεχοσλοβακίας. Το σοβιετικό στρατόπεδο [ στα πλαίσια της ειδικής ερμηνείας του ‘’Κεφαλαίου’’ του Μαρξ] κατέπνιξε εν τη γενέσει της  την προσπάθεια και επέβαλε τους δικούς του Κουίσλινγκς. Για την ιστορία θα αναφέρω ότι την πράξη αυτή της ρωσικής εισβολής αναγνώρισαν μόνο δύο κομμουνιστικά κόμματα, το ΚΚΕ και το ΑΚΕΛ. Το ξέρω καλά αυτό διότι, για αντίποινα έβγαλαν στο δρόμο από το ξενοδοχείο CENTROUM – δίπλα στην εφημερίδα Rude Pravo- που έμενα, τη γυναίκα μου με την τετράχρονη κόρη μου. Αυτά τα ολίγα για να μαθαίνουν οι νέοι και να θυμούνται οι παλιοί, με τη διευκρίνιση ότι η Άνοιξη της Πράγας έγινε μήνα Αύγουστο και ίσως γι’ αυτό απέτυχε, αφού είχε κατακλυσθεί από 10 εκατομμύρια τουρίστες και αυτό δεν άρεσε στα αφεντικά τους [στα καθεστώτα αυτά υπήρχαν και θα υπάρχουν αφεντικά]. Αντώνης