ΥΠΕΡΕΒΗ ΤΑ ΕΣΚΑΜΜΕΝΑ

                        ΥΠΕΡΕΒΗ  ΤΑ  ΕΣΚΑΜΜΕΝΑ

 

 

Τρέμω μπροστά στο φαινόμενο της Πρωθυπουργού των 44 ημερών -όπως την αποκάλεσαν- η οποία κατάφερε στο μικρό αυτό χρονικό διάστημα να χαρακτηρισθεί νέα Θάτσερ, να υποσχεθεί, να  ανακαλέσει  και να τινάξει τα πάντα στο αέρα. Όλα δε αυτά τα φοβερά  και τρομερά  τα έπραξε με σαρδόνιο χαμόγελο, επίδειξη γενναιότητας και πολλή τσαχπινιά.

Δεν θα ασχοληθώ περισσότερο με τη βρετανική  πραγματικότητα, που αποτελεί εσωτερική της υπόθεση, όσο και αν μας  αφορά, αλλά θα μεταφέρω το παράδειγμά της εις τα καθ΄ημάς. Είναι γνωστό ότι στη χώρα μας, αυτή η πρακτική έχει καταρρίψει κάθε ρεκόρ ανάλογης ανευθυνότητας και υποσχεσιολογίας, χωρίς  δυστυχώς να διαθέτουμε  το αντίστοιχο  background και τις δυνατότητες της Μ. Βρετανίας. Μου δίνει όμως  αφορμή να συνδέσω τον τίτλο με τα γεγονότα, τα οποία εξικνούνται  μέχρι την αρχαιότητα!!!

Ας ξεκινήσουμε όμως, όπως κάνουμε συνήθως, με την ερμηνεία της φράσης, αναφερόμενοι και στις αφορμές που  αποδίδονται ή  σχετίζονται με ψευδολογίες, που συνεχίζονται και στις μέρες μας. Η ειδοποιός διαφορά έγκειται στο γεγονός ότι τα παλιά  ψεύδη λέγονταν για να εντυπωσιάσουν ενώ τώρα τα χρησιμοποιούν για να εξαπατήσουν, με  συνέπειες  στο κοινωνικό σύνολο. Στην αρχαιότητα η φράση σήμαινε ότι πήδηξε πέρα από τα όρια του σκάμματος, δηλαδή έκανε ρεκόρ, ενώ τώρα εννοούμε  ότι ξεπέρασε τα καθιερωμένα και ανεκτά όρια, δηλαδή  διέπραξε  παράβαση.

Η φράση έχει τις ρίζες της στην αρχαιότητα και υπάρχουν δύο εναλλακτικές ερμηνείες (παρόμοιες) .

Η πρώτη αναφέρετε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 664 π.Χ. όπου στο “άλμα εις μήκος” ή “σκάμμα” όπως λεγόταν τότε, ο Σπαρτιάτης Χιόνης κατάφερε να πραγματοποιήσει άλμα μεγαλύτερο των 16μ ( που  ήταν το μήκος του σκάμματος) “ξεπερνώντας τα όρια”.

Παρόμοια είναι και η άλλη ερμηνεία η οποία θέλει τον Φαύλο με καταγωγή από  τον Κρότωνα της Κάτω Ιταλίας, στους αθλητικούς αγώνες που διοργανώνονταν στους Δελφούς (τα Πύθια) να έχει πραγματοποιήσει και πάλι άλμα μεγαλύτερο από το οριοθετημένο μήκος του σκάμματος.

 Για να αποδραματοποιήσουμε την όλη κατάσταση που αναφέρεται στα άλματα ή πηδήματα, θα παραθέσω και μια συγγενή  ρήση: ‘’Ιδού η Ρόδος, ίδού και το πήδημα’’.

Σύμφωνα με το μύθο, ένας αθλητής καυχιόνταν συνέχεια ότι σε αγώνες στην Ρόδο είχε πραγματοποιήσει ένα τεράστιο άλμα. Κανείς δεν τον πίστευε όμως κι έτσι ο αθλητής καλούσε τους Αθηναίους να πάνε στη Ρόδο και να ρωτήσουν τους θεατές των αγώνων.  Το νησί δεν επιλέχτηκε τυχαία και φυσικά ένα τέτοιο ταξίδι δεν ήταν καθόλου εύκολο την εποχή εκείνη κι έτσι ο αθλητής βάσιμα πίστευε ότι το ψέμα του θα γινόταν πιστευτό. Τότε ένας Αθηναίος πήγε στο σκάμμα και με το χέρι έγραψε πάνω στην άμμο τη λέξη «Ρόδος». Κατόπιν γύρισε προς τον καυχησιάρη αθλητή και του είπε: «Αυτού γαρ και Ρόδος και πήδημα», το οποίο έχει μείνει ως «ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα».

Θυμίζω  λοιπόν  στους σύγχρονους ψευδολόγους ότι η  κατάχρηση  βλάπτει, αφού το ψέμα πολλοί αγάπησαν τους ψεύτες όμως ουδείς και μπορεί να το  στρέψει εναντίων όσων το  έχουν αναγάγει ως βασικό στοιχείο της  ανέλιξής τους !!!   Αντώνης