ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ

 

ΑΠΟ ΤΗ ΘΕΩΡΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ

    [ΕΜΠΕΙΡΙΚΉ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ]

 

 

Πριν αναφερθώ στις προσωπικές μου εμπειρίες , θα αναφερθώ στην επικρατούσα άποψη για την εννοιολογική σημασία των λέξεων θεωρία και πράξη, σύμφωνα με τις κοινωνικές παραδοχές, όπως αυτές προέκυψαν  από διάφορες  μελέτες και   επιστημονικές έρευνες.

1.Η θεωρία είναι ένα ολοκληρωμένο σύστημα ιδεών και προτάσεων που  συνιστά μια ιδιαίτερη προσέγγιση ενός φιλοσοφικού, επιστημονικού, πολιτικού, οικονομικού ή άλλου ζητήματος, όπως η θεωρία των ιδεών του Πλάτωνα. Στις φυσικές επιστήμες είναι ένα συνεκτικό σύνολο αξιωμάτων που αποπειράται να εξηγήσει ένα σύνολο φαινομένων, όπως η θεωρία της σχετικότητας, του Αϊνστάιν. Στην εποχή μας, μπορεί να αποτελεί και  μια συστηματική προβολή προσωπικών ιδεών , ενίοτε δε και δογματικών απόψεων.  Δογματικές   θεωρούνται οι απόψεις ανθρώπων  οι οποίοι προσκολλώνται  στις πεποιθήσεις τους, ακόμη και όταν οι ειδικοί διαφωνούν και τα στοιχεία τους διαψεύδουν .

2. Πράξη είναι η εφαρμογή, ή εκτέλεση μιας ιδέας , μιας θεωρίας ή  οποιουδήποτε σχεδίου, εν κατακλείδι δε, είναι αυτή η ίδια  ζώσα πραγματικότητα. Όπως δε αναφέρει και  η συγγραφέας Διδώ Σωτηρίου  σε  μυθιστόρημά της, ‘’είναι φορές που ανάμεσα σε θεωρία και πράξη δυσκολευόμαστε’’.

        Συμφωνώντας απόλυτα με την τελευταία διατύπωση, παραθέτω στη συνέχεια και τις  προσωπικές μου  πολυετείς εμπειρικές γνώσεις  επί του θέματος. Η εσκεμμένη  ενίοτε  στρέβλωση της πραγματικότητας,  διαφοροποιεί παντελώς την πράξη από τις προτροπές και τα  κελεύσματα της θεωρίας. Έτσι λοιπόν, οι σύγχρονοι δογματικοί και οι λαϊκιστές, προτάσσοντας τη σκοπιμότητα και τις  ενδεχόμενες ιδεοληψίες τους, προσπαθούν να επιβάλουν μια πρακτική εντελώς ξένη και άσχετη με την κοινώς αποδεκτή θεώρησή  της. Η αδυσώπητη νομοτελειακή πραγματικότητα, με παραδείγματα ‘’ων ουκ εστιν αριθμός’’ , φαίνεται ότι  επηρεάζει σαφώς  τις σχέσεις των ανθρώπων και διαψεύδει τις προσδοκίες τους. 

 Θα περιοριστώ στην αναφορά μιας  ακραίας μορφής της, που βίωσα προσωπικά και παρατεταμένα, η οποία δεν αφήνει περιθώρια αμφισβήτησης για τις  επιπτώσεις και τις συνέπειες της στο κοινωνικό σύνολο και το Έθνος. Θα το κάνω  με  αναφορές   σε προσωπικά βιώματα,  στο διάβα της ζωής μου, αναλαμβάνοντας έτσι  και την πλήρη ευθύνη για την ακρίβεια των λεγομένων μου.

 Στα πρώτα νεανικά μου χρόνια, στη μακρά περίοδο της φασιστικής κατοχής,  είχα και εγώ ενστερνισθεί τις ιδέες κάποιων ‘’προοδευτικών’’ συνομηλίκων μου  και έβλεπα με  συμπάθεια τις απόψεις τους. Στον εμφύλιο που ακολούθησε και τα αιμοσταγή γεγονότα που διαδραματίσθηκαν, ένιωσα την ανάγκη να ξεκαθαρίσω μέσα μου, αν αυτά που ζούσα καθημερινά, έχουν οποιαδήποτε σχέση με τις απόψεις των Γερμανών φιλοσόφων   Μαρξ και Έγκελς, όπως αυτές  είχαν προσληφθεί από τα ευήκοα τότε ώτα μου. Εδώ θα προσθέσω ότι  ήμουν γιος οικοδόμου και  τα καλοκαίρια των γυμνασιακών μου χρόνων, άσκησα και προσωπικά το ίδιο επάγγελμα, για να συνδράμω, όπως συνηθίζονταν, στο οικογενειακό εισόδημα. Την περίοδο αυτή  είχα πλείστα όσα   ανάλογα ακούσματα από τους λαϊκιστές ή τους αφελείς της εποχής, γιατί οι τελευταίοι πάντα ευδοκιμούσαν στη χώρα που  ‘’ ανθεί φαιδρά πορτοκαλέα και είναι η γη η Ελληνίς’’, όπως έλεγε ο ποιητής Άγγελος Βλάχος.

  Όταν αργότερα, ώριμος άντρας πια, βρέθηκα επαγγελματικά,  για 12 χρόνια, στις αποκαλούμενες χώρες του υπαρκτού σοσιαλισμού, διαπίστωσα την τρομερή διαφορά   ανάμεσα στις θεωρίες των Μαρξ και Έγκελς, τις οποίες διάβασα ενδελεχώς και την   εφαρμογή τους στην πράξη. Τα όσα βαρύγδουπα είχα ακούσει  για το δίκιο του εργάτη και άλλες ‘’αστειότητες’’ αποτελούσαν φενάκη συγκάλυψης της πραγματικότητας και δεν εύρισκα οποιαδήποτε  σχέση τους με όσα βίωνα καθημερινά. Αυτή η κατάσταση δημιούργησε τις  αιτιολογημένες αμφιβολίες  και σοβαρή  αφορμή για τους πρώτους μου προβληματισμούς. Την  ίδια στιγμή  βίωνα το δράμα των λαών, με εξαίρεση εκείνων που ‘’ασπάστηκαν’’ την ιδεολογία για να επιζήσουν, για να σπουδάσουν  τα παιδιά τους ή την εμπορεύτηκαν για  να αποτελέσουν την κομματική νομενκλατούρα που ζούσε  στον δικό της χωριστό ‘’κόσμο’’, προνομιακά καλύτερα από τους  υπόλοιπους.

Δεν θα ξεχάσω τον υγειονομικά απαράδεκτο τρόπο αντιμετώπισής μου στην κατ’ ευφημισμόν αποκαλούμενη ‘’Diplomacka Bolnica’’ [Διπλωματική Κλινική] ,πού βρέθηκα  ύστερα από τροχαίο ατύχημά μου  στο Βελιγράδι το 1962. Με ανέσυρε από το αυτοκίνητό μου ένας Σέρβος Συνταγματάρχης και με μετέφερε στο εξαίρετο Νοσοκομείο του Κόμματος. Όταν  όμως διαπίστωσαν ότι δεν ήμουν ‘’δικός τους’’, με οδήγησαν στην κλινική ‘’που μου άξιζε’’, γιατί δυστυχώς υπήρχαν και πολύ χειρότερες για τον λαό. Στην ίδια προνομιούχα κλινική γέννησε και η σύζυγός  μου την κόρη μας και βρέθηκα αντιμέτωπος με το ερώτημα της υπεύθυνης γιατρού  – ύστερα από λάθος τους- να επιλέξω αν προτιμούσα να επιζήσει η σύζυγος η το μωρό. Ευτυχώς τη λύση έδωσε Καθηγητής μαιευτήρας, ονόματι FOTIC, γνωστός του Πρέσβη μου , που αναζητήθηκε σε ταβέρνα τις πρώτες πρωινές ώρες, ο οποίος τελικά, έσωσε κα τους δυό. Έχω αμέτρητα ανάλογα παραδείγματα – προσωπικά και φίλων-  που μαρτυρούν τη διαφορά θεωρίας και πράξης, άσχετα με τις ιδεοληψίες σύγχρονων ‘’θιασωτών’’ του ολοκληρωτισμού.

Εκεί όμως που  έφθασα σε πλήρη αμφισβήτηση της σχετικής νεανικής μου ‘’προδιάθεσης’’, ήταν στην Τσεχοσλοβακία, στη διάρκεια της Σοβιετικής εισβολής στην Πράγα, το 1968. Επιστρέφοντας από το γραφείο μου στο ξενοδοχείο ‘’CENTRUM’’που διέμενα με  την οικογένειά μου, βρήκα τη σύζυγο με την 6χρονη κόρη μας ‘’ στο δρόμο’’ με τα πράγματά μας, για αντίποινα αναγνώρισης από το ΚΚΕ και το ΑΚΕΛ - εκ των πρώτων – της σοβιετικής εισβολής. Τότε,  αναθεώρησα ολοκληρωτικά τους νεανικούς μου προβληματισμούς, εγγίζοντας τα όρια  αντικομουνισμού. Αποποιήθηκα οτιδήποτε είχε σχέση ,ακόμα και με τη θεωρία του συστήματος, την οποία ,  απολυταρχικά καθεστώτα  είχαν πλήρως υιοθετήσει όπως και κάποιοι σύγχρονοι ‘’ζηλωτές’’, που παραμένουν νοσταλγοί της ,ακόμα και μετά την απόρριψη από τους λαούς στους οποίους είχε βιαίως  επιβληθεί.

Ξεκίνησα να γράψω ένα από τα συνηθισμένα μου δημοσιεύματα και διαπιστώνω ότι, άθελά μου,  κατέληξα σε μια εμπεριστατωμένη διατριβή για τις σύγχρονες ιδεοληψίες που κατατρύχουν τους λαούς, κάνοντας και κατάχρηση λόγιων λέξεων και εκφράσεων , γεγονός για το οποίο ταπεινά απολογούμαι!!!      Αντώνης