ΜΕΤΡΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΦΕΛΛΟΊ
Γνωρίζω
ότι, ως μη ειδικός, δεν δικαιούμαι να
αποφαίνομαι και μάλιστα κατηγορηματικά, επί επιστημονικών θεμάτων. Ως απλός
όμως πολίτης, έχω κάθε δικαίωμα να προβαίνω σε εμπειρικές διαπιστώσεις, με τις επιφυλάξεις κάθε αντίθετης διατύπωσης των ειδικών. Στις δημοκρατίες
άλλωστε, έχουν τα ίδια δικαιώματα ακόμα και οι συκοφάντες , οι υβριστές και οι υποστηρικτές του ολοκληρωτισμού που
αιματοκύλισε τον Κόσμο ολόκληρο, αρκεί να έχουν υπόψη τους ότι και οι κρίνοντες
κρίνονται από τον λαό και τους νόμους και ότι οι κρίσεις και τα έργα τους τους συνοδεύουν και εις το διηνεκές!!!
Αρχίζω
με τους δυο ορισμούς του τίτλου μου, τις ομοιότητες και τις ενδεχόμενες
διαφορές που παρουσιάζουν στην ερμηνεία και την εφαρμογή τους. Μετριότητα
λοιπόν
θεωρείται κάθε έννοια που προσδιορίζει το μέτριο, κάτι που βρίσκεται ανάμεσα στο καλό και το κακό, χωρίς
να είναι το ένα ή το άλλο [όπως αναφέρεται στην εγκυκλοπαίδεια]. Αν και ετυμολογικά έχει
αφετηρία τη φράση ‘’μέτρον άριστον’’,
του σοφού Κλεόβουλου του Λίνδιου, δεν έχει καμιά σχέση μαζί της και μπορεί να εκληφθεί σαν
ένας σκωπτικός ευφημισμός της. Φελλός είναι ένα φυσικό υλικό, που
χρησιμοποιείται ευρέως-λόγω της ελαφρότητας και
της εύκολης επεξεργασίας του- στη
διακόσμηση , την εμφιάλωση και γενικότερα στην εξισορρόπηση της θαλάσσιας
άνωσης και της βύθισης , στις εφαρμογές της αλιείας.
Η λέξη ελαφρότητα, με οδήγησε συνειρμικά σε δυο
σχετικούς τίτλους πολύ σημαντικών και
εντελώς διαφορετικών έργων που παραθέτω
ευθύς αμέσως με μια μικρή παρέκκλιση, από τη συνέχεια που είχα προσχεδιάσει και
στην οποία φυσικά θα επανέλθω.
Η ελαφρότητα του Είναι - Wilczek Frank « Η
ελαφρότητα του αποτελεί ένα λαμπρό εγκώμιο των θαυμάτων της φυσικής, γραμμένο από
κάποιον που συνέβαλε στον προσδιορισμό των σύγχρονων συνόρων της. Η δε
ελαφρότητα του καυστικού χιούμορ του Wilczek κάνει την ανάγνωση απολαυστική.» —
Frank Close, καθηγητής σωματιδιακής φυσικής, Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και η
γνωστότερη:
Η Αβάσταχτη Ελαφρότητα του Είναι, του Μίλαν Κούντερα, που όταν πρωτοεκδόθηκε,
κάπου
στα μέσα της δεκαετίας του ’80, εντυπωσίασε το κοινό και τους κριτικούς και
αυτό διότι ο εξόριστος στη Γαλλία Τσέχος συγγραφέας, αποπειράται να απογυμνώσει
τις λέξεις από την ιδεολογική τους βαρύτητα και να τις αφήσει να μιλήσουν πέρα
από τα στεγανά της γραμμικής ή καθαρής λογοτεχνικής αφήγησης. Με αυτόν τον
τρόπο, ο Κούντερα καταφέρνει να βρει την ισορροπία μέσα από αναρίθμητες
αντιθέσεις: ένα βιβλίο γραμμένο για δύο ανθρώπους που ερωτεύονται, αλλά
παράλληλα ένα έργο βαθιά φιλοσοφικό. Δύο χαρακτήρες που διχάζονται: ο άντρας
ανάμεσα στο βάρος και την ελαφρότητα της ύπαρξης, η γυναίκα ανάμεσα στο σώμα
και τη ψυχή …
Ο ίδιος ανήκε σε
μια γενιά νεαρών Τσέχων που διαθέτοντας ελάχιστη έως ανύπαρκτη τριβή με την βραχύβια άλλωστε προπολεμική Δημοκρατία της
Τσεχοσλοβακίας, η ιδεολογία τους επηρεάστηκε δραστικά από τον Β’ Παγκόσμιο
Πόλεμο και τη γερμανική κατοχή. Ήδη από τα εφηβικά του χρόνια ο Κούντερα μπήκε στο Κομμουνιστικό Κόμμα τη Τσεχοσλοβακίας με
ενεργή κοινωνική και πολιτική δράση, η οποία το 1950 οδήγησε στην απότομη παύση
των ακαδημαϊκών σπουδών του. ”.
Το 1967,
κυκλοφόρησε το πρώτο του μυθιστόρημα - και ίσως το πιο πολιτικό - με τίτλο «Το
Αστείο», που αποτέλεσε την αφορμή για να γίνει γνωστός κυρίως στον ευρωπαϊκό
χώρο. Πρόκειται για μια σάτιρα του υπαρκτού σοσιαλισμού, που έγινε το
«ευαγγέλιο» των υπέρμαχων της «Άνοιξης της Πράγας», που πίστευαν σ’ένα
σοσιαλισμό με ανθρώπινο πρόσωπο. Το τραγικό είναι ότι υπάρχουν ακόμα και σήμερα
συνεχιστές του αποτυχημένου αυτού ΑΣΤΕΙΟΥ , που θέλουν να μετατρέψουν την
ελευθερία σε ελευθεριότητα και να παραπλανήσουν τους λαούς για τα τραγικά
αποτελέσματά του. Ο συγγραφέας υπέστη διώξεις, στρατεύτηκε υποχρεωτικά και τα
βιβλία του αποσύρθηκαν από τις δημόσιες βιβλιοθήκες. Τα μυθιστορήματα «Η ζωή
είναι αλλού» (1973) και «Το βαλς του αποχαιρετισμού» (1973), που ακολούθησαν,
συνθέτουν μια τριλογία.
Την εποχή αυτή,
της Άνοιξης της Πράγας που βίωσα οικογενειακά με τις συνέπειες που έχω
αναφερθεί στο παρελθόν, τον γνώρισα προσωπικά και μοιράστηκα μαζί του και με
τον επίσης υπό διωγμό χρυσό πολύ-Ολυμπιονίκη Εμίλ Ζάτοπεκ, τις προσωπικές τους
σκέψεις για τον υπαρκτό σοσιαλισμό, όταν οι δικοί μας σοσιαλιστές φώναζαν το ΕΟΚ και ΝΑΤΟ
το ίδιο συνδικάτο και το ΚΚΕ ‘’ΑΝΑΓΝΏΡΙΖΕ‘’ ΠΡΏΤΟ ΑΥΤΌ ΤΗ ΣΟΒΙΕΤΙΚΉ ΕΙΣΒΟΛΉ ΣΤΗΝ
ΤΣΟΧΟΣΛΟΒΑΚΊΑ. Ο Ζάτοπεκ ήταν γείτονάς μου και το καθεστώς του αφήρεσε
τον ΒΑΘΜΌ ΤΟΥ Συνταγματάρχη αλλά και τα χρυσά μετάλλια, που δήθεν κατέκτησε υπό
την επήρεια της κομμουνιστικής ιδεολογίας. Τον έστειλαν να εργάζεται σε
βενζινάδικο σε ορεινή περιοχής της
Σλοβακίας, που σήμερα αποτελεί χωριστό κράτος και είχε πάντα διαφορετική
γλώσσα. Άφησε πίσω μόνη την γηραιά μητέρα του, την οποία ‘’συνέτρεξα όσο μπορούσα’' οικογενειακώς, διότι το κοινωνικό καθεστώς της χώρας την ξέχασε, επειδή ο γιος
της είχε υπογράψει την ‘’κάρτα των προσωπικοτήτων κατά της σοβιετικής εισβολής
στη χώρα’’. Τα ακούει αυτά κανείς από τους ‘’κοπτόμενους’’ για το κοινωνικό
σοσιαλιστικό κράτος!!!
Πρόσφατα άκουσα και μια δήλωση του νέου ηγέτη του ΠΑΣΟΚ, που
έσπευσε να εγκαινιάσει την αίθουσα Ανδρέα Παπανδρέου στο Ευρωκοινοβούλιο [ μου θύμισε Ιονέσκο], ‘’ο οποίος ανήκει στους
πρώτους που συνέβαλαν στην ενίσχυση της ΕΟΚ, με τη σύμφωνη γνώμη και άλλων ηγετών’’. Η
ειλικρίνεια δεν έβλαψε ποτέ κανένα , ενώ η παραποιημένη μισή αλήθεια είναι χειρότερη από το ψέμα. Το ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο και τόσα
άλλα γλαφυρά που ζήσαμε τότε, ποιος τα έλεγε; Συνεχίζεται η παλιά πρακτική που
έδιναν τα ονόματά τους σε κάθε κινητό και ακίνητο!!! Άφησε εποχή η διακομματική συγχορδία κατά της
Νόμιμης Ελληνικής Κυβέρνησης, από το σύνολο της αντιπολίτευσης μέσα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο , που ξεπέρασαν σε μίσος και ψεύδη και τον κ. Ερντογάν,
σε αντίθεση όσων θετικών αντιπαραθέτουν οι επίσημες ευρωπαϊκές υπηρεσίας. Πάντα
έτρεμαν την κανονικότητα την οποία εξακολουθούν να αποφεύγουν όπως ο διάβολος
το λιβάνι!!! Προφανώς θα έχουν τους λόγους τους να υποστηρίζουν την άποψη ότι ο
‘’λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται’’, αυτό όμως δεν μπορεί να αποτελεί πολιτική
πρακτική αλλά τυχοδιωκτισμό!!!
Επανέρχομαι λοιπόν – όπως είχα υποσχεθεί – στο αρχικό μου θέμα, διευκρινίζοντας ότι αυτοί οι τόσο διαφορετικοί, σχεδόν άσχετοι
μεταξύ τους ορισμοί ,έχουν ένα και μοναδικό κοινό γνώρισμα, που δεν χρειάζονται
καμιά επιστημονική τεκμηρίωση, αφού αποτελεί ‘’κοινό μυστικό’’ με δυσμενή
συχνά επακόλουθα. Και τα δύο
επιπλέουν και μάλιστα ,το πρώτο και στα
τρία στοιχεία της φύσης και, εντελώς μεταξύ μας, παρουσιάζει μια σκανδαλώδη
συχνότητα στη χώρα μας.
Δεν θα
ασχοληθώ με τις χρήσεις του φελλού, που δεν μας αφορούν επί του προκειμένου,
αλλά με την ιδιότητα των μετριοτήτων να ‘’επιπλέουν’’ με επισήμανση ότι στη χώρα μας το γεγονός δεν αποτελεί σύμπτωση αλλά σύμπτωμα επαναλαμβανόμενο και πολύ επικίνδυνο.
Φαίνεται ότι κάποιοι θέλουν να την κρατήσουν προσκολλημένη στα όρια της ‘’ψωροκώσταινας’’
και επικαλούνται διάφορους κοινότοπους
και αποτυχημένους ‘’ διακοσμητικούς’’ τίτλους. Είναι ο μόνος τρόπος να
δελεάσουν τον λαό, ο οποίος όμως τους ξέρει και κάποιους από αυτούς τους έζησε
πρόσφατα στην εξουσία. Οι όποιες ομοιότητες των αναφορών μου σε ονόματα που αναφέρθηκαν ή υπονοούνται, ενδεχομένως μπορεί να αποτελούν και απλές συμπτώσεις. Αντώνης