Η ΑΤΑΛΑΝΤΗ ΤΩΝ ΝΕΑΝΙΚΩΝ ΜΟΥ ΧΡΟΝΩΝ

Έχω αναφερθεί και στο παρελθόν σε θέματα που αφορούν τη γενέτειρά μου και θα προσπαθήσω και σήμερα να συνεχίσω αυτή την προσωπική μου κατάθεση, με μοναδικό σκοπό να μαθαίνουν οι νέοι και να θυμούνται οι παλιοί.

            Στην ιστοσελίδα μου anpantar.blogspot.gr [ κλικ αφηγησεις], έχουν ήδη καταχωρηθεί περίπου  180 διάφοροι τίτλοι, ποικίλης ύλης, μεταξύ των οποίων και θέματα που αφορούν την πόλη μας. Ανάλογη είναι και η σημερινή μου πρόθεση που αφορά χαρακτηριστικά μέρη και γραφικά στέκια και πρόσωπα, που χάθηκαν οριστικά ή άλλαξαν μορφή και αρχίζω από το κέντρο της Αταλάντης, παραθέτοντας σχετικό σκίτσο της παλιάς του μορφής. Επισημαίνω με νούμερα τα πιο

χαρακτηριστικά στοιχεία της περιοχής, με την υποσημείωση ότι η οδός 28^ης Οκτωβρίου [από τα χειρόγραφα νούμερα 1,2,3,4,19,20,21] είχε τη γενική ονομασία   ‘’οβρέικα’’.

1.Η αίθουσα Μπελίτσα, αποτελούσε τον μοναδικό κλειστό  χώρο θεατρικών    και λοιπών ‘’πολιτιστικών’’ εκδηλώσεων.

2,3.Εμπορικά καταστήματα  Γαλατσάνου και αγνώστου ονόματος

4 Κατοικία Στρατηγού Σερ. Κοκόλα και επιγόνων του.

19,20. Οι ταβέρνες –ψητοπωλεία του Σούνα και του Μπαρμπαμάνθου, σημειώνοντας ότι γεννήθηκα ακριβώς απέναντι.

21.Η κατοικία και στον πλάτανο η ‘’ψησταριά’’ του[ νονού μου] Σωτήρη  Θεοδωρίκου.

5. Τα καταστήματα Ευαγγέλου και Ευριπίδη Μάρκου, ο πρώτος μάλιστα είχε και μια επιγραφή με κεφαλαία μεγάλα γράμματα των αρχικών του [ΕΑΜ] ,παίζοντας με τη μόδα της εποχής !!!

6. Επάνω η  κατοικία Κ. Συκιώτη[ που είχε και τον φούρνο απέναντι από του Μπελίτσα] και κάτω το κατάστημα των αδελφών Χρήστου, Θεοδώρου και Ελένης Ριζόπουλου.

7. Ημιυπόγειο ραφείο Δανέλη [στέκι γραφικών τύπων]

8. Το μανάβικο των αδελφών Μπούτση.

9.Κατάστημα των αδελφών Λαμπρινίδη [ τρόφιμα , υφάσματα κλπ].

10.Εμπορικό κατάστημα Σουλτανόπουλου[;]

11.Εμπορικό κατάστημα Κόντου.

12. Το πρώτο και μοναδικό περίπτερο Λ. Παπαδημητρίου

13. Ειδικό κατάστημα ειδών αυτοκινήτου Χ. Μαμάνδρα

14. Υπόγειο μανάβικο του μπαρμπαγιάννη Χυμευτού, με τις μουστάκες του και τις εμφανείς έγχρωμες [ αρχαίες;]τοιχογραφίες στο χώρο του καταστήματος.  Στο επίπεδο του δρόμου δίπλα το ζαχαροπλαστείο Κρούπη και το κουρείο Κοτσικόνα-Ριζόπουλου.

15. Κατάστημα Σαμαρτζή  [ τρόφιμα- υφάσματα κλπ].

16. Κατάστημα Θεμιστοκλή Σκαπερδόπουλου και δίπλα ψησταριά – ταβέρνα αδελφών Ευαγγέλου και Χρήστου Παπουτσή με ταράτσα επάνω για παραστάσεις καραγκιόζη κλπ.

17,18. Καφενεία αδελφών Παπαϊωάννου και Τσάπαλη  αντίστοιχα και 19. Καφενείο ‘’Μορφόπουλου’’

Το  δρομάκι των ‘’οβρέικων’’ έσφυζε από ζωή και πλημύριζε από κίνηση, αφού αποτελούσε το κέντρο εμπορίου και διασκέδασης. Το μισό κομμάτι του δρόμου μοσχομύριζε μπαχαρικά και το άλλο μισό από την τσίκνα των αμέτρητων ψησταριών.  Από την άλλη μεριά, τα  συγκεντρωμένα καφενεία ήταν τα στέκια συνάντησης των ανδρών της πόλης, για το καφεδάκι και την επικοινωνία των εργαζομένων μετά το τέλος της εργασίας τους  [ οι περισσότεροι γεωργοί έφθαναν με τα ρούχα της δουλειάς].

            Αργότερα, ένας γαμπρός της Αταλάντης από την πρωτεύουσα, άνοιξε το πρώτο ειδικό ‘’ΟΥΖΕΡΙ’’ , που μετεξελίχθηκε σε κέντρο ευρύτερης διασκέδασης. Το βασικό κατάστημα καταλάμβανε τη γωνία των οδών Εθνικής Αντιστάσεως  και  Θεοφανόπουλου [βλέπετε φωτογραφία σημερινού καταστήματος στην ίδια θέση] και διέθετε άπλετο χώρο απέναντι [ σε τρία υψομετρικά επίπεδα]. Ο χώρος αυτός σήμερα καταλαμβάνεται από το φαρμακείο Θωμαΐδη, και τις ιδιοκτησίες Κ. Γκανέτσου και Θεοδωρίκου, μέχρι τη σημερινή  ιδιοκτησία Παλαιολόγου.

Οι θαμώνες του  ουζερί, αγνοώντας μέχρι τότε την ερμηνεία του τίτλου, το θεώρησαν όνομα του ιδιοκτήτη και έδιναν τα ραντεβού τους στου ‘’Ζερή’’. Σ’ αυτό το κέντρο διασκέδασης, όπως ονομάστηκε μεταγενέστερα, εμφανίστηκαν τα γνωστότερα μουσικά ονόματα της εποχής. Γιαούζος, Ρίτα Αμπατζή ,Παπασιδέρης, Αλ. Αραπάκης και άλλοι γνωστοί εκτελεστές δημοτικών τραγουδιών.

Ο ίδιος χώρος αποτέλεσε και το πάλκο εμφάνισης νέων καλλιτέχνιδων, που αποτέλεσαν πρωτόγνωρο θέαμα για τον περιορισμένο ακόμα τότε ‘’οπτικό ορίζοντα’’  των ανδρών της περιοχής. Στη διάρκεια της τοπικής εμποροπανήγυρης ή  με άλλες ευκαιρίες,  κόλλησαν στα μέτωπα  των καλλιτεχνών ή έριξαν στα πόδια των καλλίγραμμων καλλιτέχνιδων χιλιάδες  χαρτονομίσματα, που αποτελούσαν  το αντίτιμο διάθεσης της ετήσιας σοδειάς τους. Στη ‘’σπονδή’’ αυτή πρωτοστατούσαν οι αγρότες των γύρω χωριών που υπερτερούσαν οικονομικά και έκλεβαν, εν προκειμένω, την ‘’παράσταση’’. Περασμένα  μεγαλεία και διηγώντας τα να κλαίς, που λέει και ο ποιητής.

Ένα άλλο σημαντικό μέρος της πόλης αποτελούσε και το εκκλησάκι του Οσίου  Σεραφείμ, στο λοφίσκο που βρίσκεται σήμερα το περιβόλι του Αλέκου ή ‘’Νταβός’’.  

Το εκκλησάκι του Οσίου Σεραφείμ. Στο βάθος αριστερά διακρίνεται η ειδική κυκλική δενδροφύτευση, για τη θέση της χορωδίας

 Τα παλιότερα χρόνια , την ημέρα εορτασμού της μνήμης του  [6 Μαΐου], υπήρχε κοσμοσυρροή ,όχι μόνο ντόπιων αλλά και από τα γύρω χωριά. Με πρωτοβουλία των καθηγητών και δασκάλων των σχολείων, οι μαθητές καθάριζαν έγκαιρα  το πευκοδάσος, που περιβάλλει τον ναΐσκο, από τις κάμπιες και τις πευκοβελόνες, όπου έστρωναν τραπεζομάνδηλα οι πιστοί, για να γευματίσουν, υπό την σκιά των πεύκων.

Στη λειτουργία συχνά  χοροστατούσε  ο Μητροπολίτης του Νομού και παρίσταντο οι αρχές του τόπου. Συμμετείχε η ανδρική εκκλησιαστική χορωδία, στην ειδική θέση που είχε προβλεφθεί [αριστερά πίσω από το Ιερό, ανάμεσα στα ειδικώς φυτεμένα σε κύκλο κυπαρίσσια].

Ακολουθούσε ολοήμερη ποικίλη διασκέδαση με καντάδες και παρουσίαση μοντέρνων τραγουδιών και χορών από μια παρέα νεαρών της εποχής [Γ. Τσάπαλης, Τ. Ροδιτάκης  ,Δανέλης, Λουκάς Κοκορέτσης, Αγγ.Κοτσικόνας κ.ά.] . ‘’Κλου’’ της ημέρας   αποτελούσαν οι αυτοσχεδιασμοί ενός γραφικού  τύπου και καταπληκτικού τενόρου  [Νίκου  Καζάκη] με αυτοσχεδιασμούς,  που το συγκεντρωμένο πλήθος επικροτούσε  με το σύνθημα  ‘’ ω! ω! ω!  γιατρέ ‘’.

 Μέχρι αργά  το βράδυ κατηφόριζαν το  ‘’χωμάτινο’’ δρομάκι οι  προσκυνητές, με μια μικρή ενίοτε στάση να δροσιστούν ή για ένα συνηθισμένο κέρασμα,  στα τελευταία σπίτια της περιοχής -ανάμεσα στα οποία και το πατρικό μου, που θεωρούσαν την ημέρα σαν ειδική τοπική γιορτή και είχαν κάνει το ‘’κουμάντο’’ τους.

Ελπίζω με μια νέα ευκαιρία να ανασύρω από τη μνήμη μου και άλλα ενδιαφέροντα στοιχεία μιας αποχής που ξεχνιέται και χάνεται, παρασύροντας μαζί της και αναμνήσεις που δύσκολα θα επανέλθουν. Είναι κρίμα που μαζί με το κακό παρελθόν μας φεύγουν και σημαντικά ήθη και έθιμα, που αποτελούσαν την παράδοση και την ιστορία μας.

Αντώνης Ταρνανάς