ΕΙΚΟΝΑ ΑΛΑΘΗΤΗ

Χωρίς καμιά περιέργεια πια, αφού στην ηλικία μου και με τις εμπειρίες μου νόμιζα ότι τα έχω ‘’δει όλα’’, προσπάθησα  να εντοπίσω  κάθε λεπτομέρεια από την επίσκεψη του  Πρωθυπουργού μας στην Τουρκία.  Η μακρόχρονη επαγγελματική μου διαστροφή με πίεσε να αναζητήσω, πίσω από τις εικόνες και τους λόγους και  όσα δεν μπορεί να διακρίνει το ‘‘άπειρο’’ μάτι ή προσπαθούν να  προβάλουν ή να αποκρύψουν τα επιτελεία των δύο πλευρών και ομολογώ ότι διέγνωσα πολλές ανάλογες προσπάθειες. Ας τα πάρουμε όμως όλα από την αρχή.

Κατά την πάγια πρακτική τους , οι Τούρκοι, δημιουργούν συνήθως   σειρά επεισοδίων και προκλήσεων τις παραμονές μιας επίσκεψης, ώστε την ημέρα της συνάντησης να τα καλύψουν κάτω από τη γνωστή ανατολίτικη υπερβολή τους και να διαφανεί ‘’ένα ήπιο κλίμα’’ στην επίσημη υποδοχή, που θα διευκολύνει τα παζάρια τους!!! Αυτή τη φορά όμως το συνηθισμένο σκηνικό άλλαξε σφόδρα, ξεχάστηκε ή παραλείφθηκε η  ‘’ευγένεια’’ και  αντ’ αυτής προβλήθηκε  συστηματικά μια επίδειξη ‘’μεγαλοσύνης’’ και  υπεροχής, ώστε οι θέσεις τους να παρουσιαστούν σαν απαιτήσεις. ‘Όπως είχε διαφανεί και στην επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα, ο τελευταίος έχει πεισθεί πλέον για  τον ρόλο του Σουλτάνου και προσπαθεί να τον επιβάλει και στους γύρω του – συνεπώς και σε μας.

Με δεδομένο ότι η επίσκεψη αυτή έγινε με αποκλειστική πρωτοβουλία του Τούρκου Προέδρου, ήταν σαφές ότι ήθελε να  κάνει  επίδειξη ισχύος, με  παράλληλη ‘’μείωση’’  της ελληνικής πλευράς και σε κάποιο βαθμό το πέτυχε. Μας έδειξε το Σαράι του, άλλαξε τους καθιερωμένους διεθνείς κανόνες ανάλογων εκδηλώσεων και μας ‘’σύστησε’’ την επιστροφή της χώρας του στις οθωμανικές  ρίζες, προβάλλοντας την αντίθεσή του στις αρχές του Κεμάλ Ατατούρκ και τις όποιες δεσμεύσεις είχε εκείνος αναλάβει στο εσωτερικό της χώρας και διεθνώς. Η χθεσινή απαξιωτική στάση και συμπεριφορά  του Ερντογάν,  υποβίβαζε τους καλεσμένους του σε ‘’υποτακτικούς’’ και είμαι σίγουρος ότι οι δυόμισι ώρες  της συνάντησης, θα επανέφεραν στο νου του  κ. Τσίπρα , τη  γνωστή 17ωρη διαπραγμάτευση του Eurogroup, που του άλλαξε πορεία και έκανε το ΟΧΙ πανηγυρικό ΝΑΙ. Ελπίζω και εύχομαι να κάνω λάθος, όχι από έλλειψη εμπιστοσύνης στον κ. Τσίπρα, αλλά κυρίως διότι σκέπτομαι ότι τελευταία όλοι ξεσπάνε επάνω του.

Είμαι βέβαιος ότι τις δυόμισι αυτές ώρες της συνάντησης, συζητήθηκαν – τουλάχιστον από τον Ερντογάν – όλα όσα είχαν ‘απειληθεί’’ προκαταβολικά από τους τουρκικούς παράγοντες για νησιά, τους οχτώ, τους Μουφτίδες, ίσως και άλλα που θα αργήσουμε  να μάθουμε ,αλλά θα μας τα αποκαλύψουν οι   Τούρκοι για τους δικούς τους λόγους. Θα μου πείτε και τι έπρεπε να κάνει, να μην πάει; Δεν ξέρω, διότι οι  διεθνείς σχέσεις επιβάλλουν συχνές επαφές, αλλά έχω  ενστάσεις ως προς την προετοιμασία. Οι διεθνείς σχέσεις έχουν κανόνες και θα μπορούσαμε  να απαιτήσουμε και εμείς την εφαρμογή τους, όπως ένα μίνιμουμ ημερησίας διάταξης, μια καλύτερη συμπεριφορά  ακόμα και αλλαγή ημερομηνίας της συνάντησης, που να αφήνει και στη δική μας πλευρά κάποιες επιλογές  ελιγμών – έστω και δευτερεύουσες.

Δεν νομίζω ότι υπάρχει Έλληνας που ‘’ χάρηκε’’ το χθεσινό ύφος του κ. Τσίπρα με σταυρωμένα αμήχανα χέρια και το βλέμμα  στραμμένο στον ουρανό, περιμένοντας την εξ ύψους βοήθεια και τον Σουλτάνο ξάπλα στην πολυθρόνα του να αυτοθαυμάζεται  για το ’‘ μεγαλείο’’ του.  Ο πρωθυπουργός μας δεν είχε δείξει τέτοια δείγματα στο παρελθόν και αυτό με προβληματίζει περισσότερο και με οδηγεί νοερά  στην  εικόνα του ηγέτη της Άνοιξης της Πράγας Αλεξάντερ  Ντούμπτσεκ το 1968, που είδα προσωπικά, όταν επέστρεφε από τη Μόσχα  ύστερα από μια πρόσκληση του Σοβιετικού καθεστώτος.  Εύχομαι  να ΄΄στραβοείδα’’, πράγμα που δικαιολογείται στην ηλικία μου, διότι  ο κ. Τσίπρας είναι ένας νέος  και θαρραλέος άνθρωπος και δεν του ταιριάζει  καθόλου η χθεσινή εικόνα . Αισθάνθηκα άσχημα όταν διαπίστωσα ότι ο Τούρκος ηγέτης , δεν σεβάστηκε τον ρόλο του αμφιτρύωνα  και τον  άφηνε επίτηδες να  ‘’σέρνεται’’   πίσω  του, σε όλες τις μετακινήσεις τους.

Στην ίδια χθεσινή εικόνα – στο κεντρικό τραπέζι του γεύματος – παρατήρησα και την εφαρμογή του νέου δείγματος διπλωματικού πολιτισμού που διέπει το παλάτι. Όλοι οι άντρες  βρίσκονταν στη μια πλευρά του τραπεζιού και οι γυναίκες – σε απόσταση – στην άλλη. Η κυρία Ερντογάν προς το μέρος  του συζύγου της, δίπλα της η κυρία  Μπαζιάνα, με τη διερμηνέα πίσω τους και μια άλλη κυρία  σε απόσταση, μακριά όμως από άνδρες και γυναίκες του τραπεζιού. Δεν αναφέρομαι βέβαια στα μπουζουκοτράγουδα και τις ‘’δήθεν’’ επιλογές  ‘’ εσύ Θεό και εγώ  Αλλάχ’’ , που κατέδειχνε το μέγεθος της υποκριτικής κενότητας του περίβλεπτου ανακτόρου.

Τι να σχολιάσει βέβαια κανένας από τις συνεντεύξεις  και τις φτιαγμένες δημοσιογραφικές ερωτήσεις, που έδιναν τη δυνατότητα   για την πρόκληση ή την απάλειψη των εντυπώσεων. Κάπως έτσι η σημερινή επίσκεψη στη Χάλκη ‘’διευκρινίστηκε’’ ως ιδιωτική , έγιναν αντιστοιχίσεις  με τους Μουφτίδες της Θράκης και δεν μας  επέτρεψαν αίολες σκέψεις και ιδέες. Ελπίζω αυτό να αποτέλεσε ένα καλό μάθημα για όλους μας αλλά παράλληλα να κατάλαβαν και οι  ‘’επανακτήσαντες’’ την αγάπη μας, Νατοϊκοί, Αμερικανοί και κυρίως Ευρωπαίοι φίλοι μας, να μη μας θεωρούν απλούς ‘’συνοριοφύλακες’’  της Ευρωπαϊκής  Ένωσης .

Αντώνης Ταρνανάς