ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΜΙΑΣ ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑΣ

Η παρουσία μου σε ‘’κλειστές’’ πολιτιστικές εκδηλώσεις  της γενέτειράς μου περιορίζεται σε δύο  και   συνεπώς ανάλογη είναι και η σχετική εμπειρία μου. Συμπτωματικά και οι δύο  αφορούσαν την παρουσίαση βιβλίων και με γέμισε αισιοδοξία η κατάμεστη   αίθουσα του Κωνσταντίνειου Πνευματικού μας Κέντρου. Σε μια πόλη που δεν ευδοκίμησε στο παρελθόν καμιά   απόπειρα να ανοίξει ένα συστηματικό βιβλιοπωλείο, είναι παρήγορο το γεγονός ότι γέμισε μια αίθουσα σε μια αντίστοιχη  παρουσίαση.

Την πρώτη φορά παρακολούθησα την παρουσίαση του βιβλίου του κ. Ν. Παπαοικονόμου ‘’Προσωπογραφία Αγωνιστών του 1821’’ [ για την οποία έχω γράψει στο παρελθόν]. Χθες παραβρέθηκα στην αντίστοιχη της Εργογραφίας του κ. Ν. Τασιόπουλου ‘’Λοκροί Συγγραφείς και Ποιητές από την αρχαιότητα έως τις ημέρες μας’’ . Ομολογώ ότι, πέραν της μεγάλης παρουσίας του κοινού ,όπως προείπα ,με εντυπωσίασε θετικά και η οργάνωση της  εκδήλωσης από την υπεύθυνη της Αιαντείου Βιβλιοθήκης, κυρία  Μαρδίτσα Ζεκεντέ – Καρέντζου και τον Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου κ. Γ. Βλαχάβα

Η πρώτη από τις εκδηλώσεις με ενθουσίασε περισσότερο, διότι   κυρίαρχο στοιχείο της υπήρξε ‘’ ο μεστός και τεκμηριωμένος λόγος’’ ,που πρέπει να χαρακτηρίζει ανάλογες πνευματικές  συγκεντρώσεις. Στη δεύτερη περίπτωση – χωρίς να μεμψιμοιρώ – νομίζω ότι ακούστηκαν  διάσπαρτα λόγια και σχόλια, που απηχούσαν προσωπικές απόψεις και ενδεχόμενα παράπονα, για τους χαρακτηρισμούς συγγραφέας, δημιουργός κλπ. Χωρίς να μπαίνω στην ουσία των όποιων επιφυλάξεων και  ‘’αντιρρήσεων’’ που ακούστηκαν,  επισημαίνω τον σύντομο αλλά κατευναστικό λόγο του εκπροσώπου της Εκκλησίας μας, που βοήθησε στο  αναγκαίο πνεύμα καταλαγής και τον σεβασμό της πρόθεσης  του συγγραφέα .

Κάθε πνευματικό έργο αποτελεί επιλογή  του δημιουργού του και επαφίεται στον ίδιο η μέθοδος γραφής και παρουσίασης του περιεχομένου του,  υπόκειται δε στη συνολική κριτική των αναγνωστών του.  Μπορεί στην συγκεκριμένη Εργογραφία  να παραλείφθηκαν κάποια ονόματα ή να ‘’παρεισέφρησαν’’ κάποια άλλα, αυτό όμως δεν αναιρεί την προσπάθεια, ούτε δικαιολογεί την απόδοση κακής πρόθεσης. Πρόκειται για ένα   επαινετό προσωπικό πόνημα, το οποίο ο συγγραφέας δεν ισχυρίστηκε ότι αποτελεί ‘’ τα άπαντα’’ του  Λοκρικού πνευματικού έργου. Ο χρόνος θα καταδείξει την ορθότητα της προσπάθειας  και θα  υποβάλει το έργο   στη ‘’βάσανο’’ της αξιολογικής κρίσης του.  Αντώνης Ταρνανάς

SURVIVOR

Είναι καιρός να πούμε όλη την αλήθεια στα παιδιά

Αρχίζω από το τηλεοπτικό παιχνίδι – διότι σαφώς για παιχνίδι πρόκειται  – και θα πω ότι το παρακολουθώ ανελλιπώς, όπως κάνω σε κάθε θέαμα που έχει άμιλλα, δράση και κίνηση. Πολλές φορές μάλιστα παρασύρομαι και [ασυνείδητα] συμμετέχω ενεργά, ανεβάζω σφυγμούς, με πιάνουν κράμπες και παθιάζομαι σαν να μετέχω ο ίδιος. Ένας ακόμα λόγος που το παρακολουθώ ,είναι οι ώρες μετάδοσης,  που διευκολύνουν τη φυσική αϋπνία μου, γιαυτό και προβληματίζομαι τις μέρες που δεν παίζεται.

Όλα καλά και όμορφα λοιπόν και  παραβλέπω τη μουρμούρα ότι η παραγωγή είναι τουρκικών συμφερόντων, ενώ χρόνια τώρα η ντόπια  τηλεόραση προβάλλει ‘’φθηνές’’ ταινίες και εκπομπές, που υποβαθμίζουν το πολιτιστικό επίπεδο, ενίοτε δε και την αισθητική μας. Το Survivor όμως διεξάγεται σε ένα θαυμάσιο τοπίο, με νέα παιδιά όμορφα και καλλίγραμμα, χωρίς βωμολοχίες και τα γνωστά ‘’καραγκιοζιλίκια’’, που προβάλλουν κάθε ανημποριά και ανωμαλία, εκθέτοντας δημόσια, ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα  δυστυχισμένων ανθρώπων, ποιος ξέρει με τι αντάλλαγμα!!!

Μένοντας στο συγκεκριμένο ‘’παιχνίδι’’, διαφωνώ με τον τίτλο του αλλά και την αντιμετώπισή του σαν προβλήματος πραγματικής επιβίωσης. Διεξάγεται  σε ένα  μαγευτικό τοπίο – με τις δυσκολίες του -  που όμως παρέχονται, για λόγους διαφήμισης ,διατροφικά βοηθήματα που  εγγίζουν τα όρια της υπερτροφίας, ενώ στο    παραμικρό ‘’γρατζούνισμα’’ υπάρχει άμεση ιατρική βοήθεια. Μακάρι να  την είχανε στη χώρα μας, μετανάστες, πρόσφυγες αλλά και οι συνταξιούχοι ,που κατέβαλλαν επί χρόνια και συνεχίζουν και τώρα να πληρώνουν υψηλότατη συμμετοχή. Άκουσα χθες μια ευειδή και λίαν συμπαθή παίκτρια, που αποχώρησε οικειοθελώς, να διεκτραγωδεί τις συνθήκες που αντιμετωπίζουν. Σκέφθηκα πώς θα ένοιωθε αν περνούσε από τη Μόρια της Λέσβου  ή αν  ζούσε στις  φτωχογειτονιές των  ανέργων , όπως πολλοί  συνάνθρωποί μας.

Δεν κατακρίνω την όμορφη νέα για όσα είπε για να δικαιολογήσει την αδυναμία της να παραμείνει στο παιχνίδι αφού άλλωστε, στη διάρκεια της συμμετοχής της, ξεπέρασε κάθε αναμενόμενο και αντιμετώπισε επαγγελματίες αθλητές, πρωταθλητές και ολυμπιονίκες. Πολύ καλά τα πήγε και πράγματι – όπως ομολόγησε - έφθασε στα όριά της, ενώ κάποιοι άλλοι απλώς παρίστανται και δίνουν την εντύπωση ότι κάνουν δωρεάν διακοπές και παράλληλα καλλιεργούν το προφίλ τους. Τους λείπει το κουράγιο ή δεν θέλουν να πιεσθούν, αφού μένουν πάντα χαλαροί και γελαστοί, άσχετα με το αποτέλεσμα. Αυτό μάλιστα αποτελεί αντικείμενο  εκμετάλλευσης της αντίπαλης ομάδας που τους επιλέγει, αφήνοντας απέξω  τους πιο ικανούς και δυνατούς παίκτες. Είναι και αυτό ένα δείγμα ότι πρόκειται για παιχνίδι που μπορεί ακόμα και να ‘’χειραγωγηθεί’’ με τον τρόπο επιλογής της ‘’διασταύρωσης’’ των αντιπάλων , δίνοντας έμμεσα πλεονέκτημα στις ολιγάριθμες [ δηλαδή στις χαμένες]  ομάδες.

Αυτοί οι άλλοι λοιπόν αποτελούν τον στόχο του παρόντος άρθρου μου και τη σκέψη μου για τη σημερινή νεολαία, που στην πλειοψηφία τους, - Θεός  φυλάξει - να μη βρεθούν σε πραγματικές συνθήκες δυστυχίας. Διότι, αν ‘’δεν  αντέξουν’’ θα φταίμε εμείς οι παλιότεροι, κυρίως η πρώτη μεταπολεμική γενιά – η δική μου . Εμείς που στερηθήκαμε τα πάντα στα παιδικά μας χρόνια και  από σύνδρομο συμπλεγματικό θελήσαμε να απαλλάξουμε τα παιδιά μας από κάθε κακουχία. Πολλές φορές το κάναμε χωρίς να το μπορούμε, ακόμα και με δανεικά και δυστυχώς  , το  ίδιο έπραξαν - από κεκτημένη ταχύτητα - και οι επόμενοι, ακόμα και το κράτος, για να ‘’χαϊδέψει  τα ευήκοα ώτα’’. Φθάσαμε μάλιστα στο σημείο – με τη βοήθεια των πολιτικών ηγεσιών – να αδειάσουμε και τα ασφαλιστικά ταμεία, κλέβοντας και το μέλλον τους. Ίσως αυτές οι ενοχές να μας εμποδίζουν να φανούμε περισσότερο ειλικρινείς στις μέλλουσες γενιές, αν πράγματι τις σκεπτόμαστε  και αν  τις αγαπάμε.

Πάντα υπάρχουν βέβαια οι λαμπρές  εξαιρέσεις των βιοπαλαιστών που σπουδάζουν και εργάζονται συγχρόνως και μάλιστα  αυτοί πετυχαίνουν  και διακρίνονται, αγνοώντας τι είναι διασκέδαση, ύπνος, ακόμα και κανονική ζωή. Απεύχομαι για  μια φορά ακόμα  να σκεφθώ τι θα  συμβεί αν κάτι πάει στραβά,  όπως πολλά ανάλογα βλέπουμε γύρω μας και πολύ κοντά μας. Διότι  τότε, θα καταλάβουμε ότι το Survivor – με τις όποιες δυσκολίες του - είναι ένα παιχνιδάκι και γιαυτό χρειάζονται και οι ‘’ίντριγκες’’ , για να  ξεχωρίζει ,  από τα λοιπά  τηλεοπτικά παιχνίδια.

Είναι καιρός νομίζω να πούμε όλη την αλήθεια στα παιδιά και όχι μόνο στα λόγια, γιατί ‘’οι καιροί ου μενετοί ‘’και αν τύχει και βρεθούμε σε δύσκολες καταστάσεις , θα είναι πολύ αργά. Η οικονομική κατάσταση της χώρας μας, είναι ακόμα, ένα μικρό παιχνίδι επιβίωσης και κανείς δεν ξέρει ‘’τι τέξεται η επιούσα’’ . Ας μη βαυκαλιζόμαστε με τις φρούδες ελπίδες που μας προσφέρουν ‘’σε χρυσό περιτύλιγμα περί καθαρής εξόδου’’ από τα μνημόνια ,αφού έχουμε υπογράψει δεσμεύσεις μέχρι το 2060. Τέλος, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ζούμε σε θερμή περιοχή , με κακούς γείτονες και ίσως ελάχιστους πια  πραγματικούς φίλους!!!  Αντώνης Ταρνανάς

ΤΟ ΚΛΟΥΒΙ ΜΕ ΤΟΥΣ ΤΡΕΛΟΥΣ

             Και όσους πουλάνε τρέλα

Ποτέ άλλοτε στο παρελθόν δεν συγκεντρώθηκε τόση μούρλια στην παγκόσμια πολιτική σκηνή ,με εστιασμένο το ‘’ενδιαφέρον’’ της στην περιοχή της  ‘’ εγγύς Ανατολής’’, [κοιτίδα των αρχαίων πολιτισμών και μετέπειτα  κτήσεις της οθωμανικής αυτοκρατορίας]  που  περιλαμβάνει τις περί την Ανατολική Μεσόγειο περιοχές, συμπεριλαμβανομένης  και της χώρας μας.

Τα γεγονότα των ημερών μου θύμισαν τη στερεότυπη απάντηση των φιλοξενούμενων στο Δρομοκαϊτειο Δημόσιο ψυχιατρείο, όταν τους  συναντούσαμε κατά την έξοδό μας από το στρατόπεδο Χαϊδαρίου που υπηρετούσαμε [ δεκαετία 1950] ότι ‘’έξω  υπάρχουν περισσότεροι τρελοί από όσους εδώ μέσα’’.  Τελικά τώρα πια είμαι πεπεισμένος για τις αλήθειες τους αφού, άλλωστε,  ‘’από τρελό και από μικρό μαθαίνεις την αλήθεια’’.

Η περιοχή αυτή ανέκαθεν βρέθηκε στο επίκεντρο διεκδικήσεων και πολέμων, αφού, πέραν των άλλων, υπήρξε το κέντρο εμπορίου ανάμεσα σε Ευρώπη και  Ανατολή αλλά κυρίως – τελευταία – αποτελεί σημαντικό κέντρο παραγωγής και διακίνησης πετρελαίου και  των παραγώγων του. Το γεγονός αυτό  , εκ πρώτης όψεως,  θα μπορούσε να αποτελεί ευτυχία για τους λαούς της περιοχής, αν δεν συνέπιπτε με μια δυστυχή συγκυρία, να κυβερνούν τον Κόσμο οι χειρότερες  συνολικά ηγεσίες που τον κυβέρνησαν ποτέ.

Αρχίζοντας από τις Μεγάλες δυνάμεις, εύκολα διαπιστώνουμε ότι ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, αμφισβητείται από την πλειονότητα των Αμερικανών από την επομένη των εκλογών και του ‘’φορτώνουν’’  σκάνδαλα που εκτείνονται από την ηθική μέχρι  την ‘’αρνησιπατρία’’. Σε καθημερινή βάση έρχονται στο φως δημοσιεύματα και τελευταία ολόκληρα βιβλία πρώην στενών συνεργατών και ερωτικών ‘’συντρόφων’’ του, που καθιστούν την παραμονή του στην εξουσία από προβληματική έως ‘’επικίνδυνη’’!!!

Στη Μεγάλη Βρετανία, η Πρωθυπουργός του ΒREXIT, προσπαθεί να μιμηθεί μια προκάτοχό της , χωρίς να έχει το ίδιο ‘’τσαγανό’’ και για να στεριώσει στην εξουσία της, είναι ευάλωτη σε κάθε πολεμικό νεύμα των ΗΠΑ και έτοιμη να συνδράμει σε μια  εμπλοκή  τύπου FALKLAND στην περιοχή μας. Παραβλέπει βέβαια  το γεγονός ότι εδώ είναι ‘’βαλκάνια’’ και ότι η ίδια δεν είναι ΘΑΤΣΕΡ.

Στη Ρωσία, μετά την περεστρόικα, κατέλαβαν την εξουσία τα ίδια πρωτοκλασάτα στελέχη της πάλαι ποτέ Σοβιετικής Ένωσης, που μοιράστηκαν   μεταξύ τους τον εθνικό πλούτο, δημιουργώντας  νέα   νομενκλατούρα. Υποδύθηκαν δημοκρατικούς  ρόλους με χριστιανικό προσωπείο και κάνοντας χρήση των παλιών γνωστών μεθόδων τους, ανταλλάσσουν  μεταξύ  ρόλους στην εξουσία.

Φαίνεται τελευταία και μια αμυδρή προσπάθεια της Γαλλίας να ξαναφανεί μεγάλη και ισχυρή και πολλές φορές πλειοδοτεί σε πολεμικές κραυγές και ακρότητες. Ας μην ξεχνάμε ότι  παλαιότερα η ίδια χώρα είχε πρωτοστατήσει στην ισχυροποίηση των καθεστώτων του Σαντάμ , του Καντάφι και άλλων δικτατόρων [!], άσχετα αν τελικά προσποιήθηκε ότι ‘’δεν ξέρει τίποτα για τον φόνο’’.

Στην ανατολική μας γείτονα ο ηγέτης της φιλοδοξεί ή τουλάχιστον έτσι παρουσιάζεται, να γίνει ένας  νέος Σουλτάνος. Έχτισε το σαράι του, οργάνωσε την Αυλή του,  μοίρασε στους δικούς του τα περιουσιακά στοιχεία της χώρας του και κάνει ό,τι μπορεί για να επανεκλεγεί., φυλακίζοντας κάθε πιθανό του αντίπαλο. Ξέρει καλά ότι, σε αντίθετη περίπτωση, τον περιμένουν στις δικαστικές αίθουσες και δεν του είναι άγνωστη η σχετικά πρόσφατη περίπτωση του προκατόχου του Μεντερές. Με όλα αυτά υπόψη του, φαίνεται ότι τελικά άλλαξε ‘’στρατόπεδο’’, συντασσόμενος με τους πολλούς. Κρατώντας όμως πισινή μιλάει και με τον Πούτιν , για κάθε ενδεχόμενο αφού, και αυτός μπορεί να αλλάξει, αφού στην εποχή μας κυριαρχούν τα  συμφέροντα  και ‘’ ο σώζων εαυτόν σωθήτω’’.

Για τους δικούς μας ηγέτες τι να πει κανείς, αφού είναι γνωστοί σε όλους μας, αυτοί και τα ‘’κατάντια τους, που λέει ο λαός μας. Στην προκειμένη περίπτωση  θα δεχθούμε  επιεικώς έλλειψη εμπειρίας , αφού όπως κατάντησαν τη χώρα μας, ακόμα, και αν θέλουν  δεν μπορούν να παίξουν οποιοδήποτε ρόλο. Έτσι λοιπόν   περιορίζονται, όσο τους μένει ακόμα, να κρατήσουν το θρόνο τους και θα κριθούν κι αυτοί από τον λαό,  όπως το συνηθίζει , ξεχνώντας πολύ εύκολα παθήματα και ενόχους, γιατί έτσι ‘’τον έμαθαν’’ ή ενδεχομένως και έτσι να τον βολεύει.

Η  συγκυρία της συνύπαρξης τόσων  ‘’συμπλεγματικών’’, ανίκανων,    ‘’καιροσκόπων’’  και μάλιστα ‘’με λερωμένη τη φωλιά’’   παγκόσμιων ηγετών σε μια τόσο κρίσιμη εποχή , αποτελεί από τη φύση της κακό σημάδι. Τα τελευταία γεγονότα, δημιουργούν  πρόσθετους κινδύνους για την περιοχή μας αλλά και για τη χώρα μας και είναι καιρός νομίζω να δείξουμε τουλάχιστον σοβαρότητα αφού κάτι καλύτερο σίγουρα δεν μπορούμε. Να λάβουμε σοβαρά υπόψη μας, ότι – πέραν των άλλων – οι μεγάλοι παίχτες της  διεθνούς σκακιέρας παίζουν για την πολιτική καριέρα τους, την ‘’τιμή’’ τους  και  ίσως κάποιοι από αυτούς την ίδια τη ζωή τους!!!

Ο Θεός να βάλει το χέρι του γιατί αν αυτό το κάνουν οι άνθρωποι, θα έχουμε μπλεξίματα πολύ χειρότερα, έστω και αν μερικοί τα εύχονται για να ξεχαστούν τα δικά τους!!!  Απεύχομαι να ξαναζήσω εποχές που οι μαυραγορίτες φώναζαν ‘’αγάντα Ρόμελ’’, για να θησαυρίζουν σε βάρος του λαού που πέθαινε από την πείνα  και έδινε για ένα κομμάτι ψωμί, όλα του τα υπάρχοντα  και την προσωπική τιμή του.     Αντώνης Ταρνανάς

ΜΝΗΜΟΝΙΑ ΑΡΧΗ ΚΑΙ ''ΤΕΛΟΣ''

      Ομοιότητες και διαφορές!!!

Ήταν Απρίλης [ 23/4/2010] όταν ο κ. Γ.Α.Π. με διάγγελμά του από το Καστελόριζο, μας ανήγγειλε ‘’την εθνική και επιτακτική ανάγκη ενεργοποίησης του μηχανισμού στήριξης [ απόφυγε να πει τη λέξη 1^ο μνημόνιο ] . Τον ίδιο μήνα  επέλεξε και ο κ. Τσίπρας, οχτώ χρόνια αργότερα [ 8/4/2018 ] από το νησί της Τήλου, να  μας προαναγγείλει ‘’το πέρασμα στη μεταμνημονιακή εποχή’’, [ ξεχνώντας  εντελώς όσα έλεγε για την καθαρή έξοδο από το μνημόνιο] .

Σήμερα θα αναζητήσουμε  τις βασικές  ομοιότητες  και διαφορές των δύο αυτών πρωθυπουργικών επιλογών, τους συμβολισμούς  και τις ενδεχόμενες επιδιώξεις τους από μια τέτοια σύμπτωση, που  δεν φαίνεται τυχαία. Αμφότεροι επέλεξαν τα  γραφικά και ήρεμα λιμάνια  μικρών  ελληνικών νησιών  και κατά το δυνατόν εγγύτερα στην Ανατολική μας γείτονα, την Τουρκία. Τι ήθελαν άραγε να δείξουν ή να κρύψουνε με όλη αυτή τη σκηνοθεσία τους;

Πρώτον, προσπάθησαν να ‘’υποβάλουν’’ τη γαλήνη της εικόνας, ώστε να περάσει  απαρατήρητη η ουσία των λεγομένων τους και ιδιαίτερα το  ύφος των προσώπων τους, που δεν μπορεί να κρύψει τις ενοχικές  τους . Η γεωγραφική επιλογή ίσως χρησιμοποιείται σε  αντιδιαστολή με τα χάλια της γείτονος, ώστε να καταδειχθεί μια εθνική ‘’παρηγοριά’’. Είναι αυτό που λένε ‘’χαμήλωσαν τον πήχη’’, για να μειώσουν έντεχνα τις λαϊκές προσδοκίες [λεφτά υπάρχουν και με ένα νόμο θα σκίσουμε τα μνημόνια αντίστοιχα], που οι ίδιοι  επίμονα καλλιέργησαν. Οι ειδικοί των Κομμάτων  ερίζουν για το ποιος από τους δύο βρέθηκε ‘’ στο ανατολικότερο σημείο των ευρωπαϊκών συνόρων [ φαίνεται όμως ότι ο παλιός είναι πιο πονηρός  και ο νεότερος  έπεσε έξω για μια φορά ακόμα ] !!!

Βλέπω όμως και μια σημαντική διαφορά, που ίσως να διέλαθε της προσοχής του κ. Τσίπρα. Το λιμάνι του Καστελόριζου στη φωτογραφία φαίνεται καθαρότερο και γαλάζιο με μια βαρκούλα, που άφηνε κάποιες αμυδρές ελπίδες, ενώ αυτό της Τήλου δείχνει πολύ ‘’θαμπό , γκρίζο και έρημο’’, και αφήνει   μόνο φρούδες ελπίδες ,θυμίζοντας την ταινία του Θ. Αγγελόπουλου ‘’τοπίο στην ομίχλη’’. Για όσους δεν γνωρίζουν την υπόθεση του έργου, παραθέτω μια σύντομη περίληψη, ώστε να γίνει πιο σαφές πού τελικά μας πάνε!!! ‘’Η Βούλα και ο Αλέξανδρος είναι δυο αδέλφια που ο πατέρας τους δουλεύει μετανάστης στη Γερμανία. Αυτή, τουλάχιστον, είναι η απάντηση που τους δίνει η μητέρα τους όταν τον αναζητούν. Μια μέρα επιβιβάζονται σ' ένα τρένο για να τους μεταφέρει σε αυτόν. Το ταξίδι τους δεν φαίνεται να πραγματοποιείται. Τα δυο παιδιά, ύστερα από μια σκληρή περιπλάνηση, εμπλέκονται σε μία διαρκή αντιπαράθεση με την πραγματικότητα.’’

Εκεί βρισκόμαστε και εμείς, όπως  τα ‘’ δυο αδέλφια’’ του έργου και αυτό αρχίζει να διαφαίνεται  από τις τελευταίες αναφορές της  Κυβέρνησης, που διαφοροποιείται από την ‘’ καθαρή έξοδο’’, κάνοντας λόγο πια για  ‘’μεταμνημονιακή εποχή’’. Ο κύριος Τσακαλώτος  είχε αρχίσει  βέβαια να μας προϊδεάζει , αλλά εμείς – ύστερα από τόσα ψέματα-  δεν  τον πιστεύαμε . Ακολουθούν τα δύο ντοκουμέντα, όπως δημοσιεύθηκαν στα μέσα ενημέρωσης:

Καστελόριζο

‘’Είναι ανάγκη εθνική και επιτακτική, να ζητήσουμε επισήμως από τους εταίρους μας την ενεργοποίηση του μηχανισμού στήριξης, που από κοινού δημιουργήσαμε στην Ε.Ε.» δήλωνε ο τότε πρωθυπουργός από το ακριτικό νησί στις 23 Απριλίου του 2010.

Τήλος

«Θέλω να ευχηθώ σε όλους τους Έλληνες και σε όλες τις Ελληνίδες χρόνια πολλά και καλό Πάσχα. Ο φετινός εορτασμός του Πάσχα σηματοδοτεί το πέρασμα σε μια νέα εποχή ελπίδας και αισιοδοξίας. Το πέρασμα στη μεταμνημονιακή εποχή. Μετά από οκτώ ολόκληρα χρόνια είμαστε στη θέση να αισιοδοξούμε και να ελπίζουμε ξανά. Αντέξαμε στα δύσκολα, ο λαός μας άντεξε τις προκλήσεις και χάρη στις αστείρευτες δυνάμεις του κατάφερε να ξαναστήσει τη χώρα στα πόδια της.

Θέλω από εδώ, από την ακριτική Τήλο, από τα ανατολικότερα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να μεταφέρω μήνυμα ελπίδας και αισιοδοξίας, αλλά και τις ευχές μου στον καθένα και στην καθεμιά, ξεχωριστά, για δύναμη, πίστη, αισιοδοξία, δημιουργία. Χρόνια πολλά και καλό Πάσχα σε όλους και σε όλες».

          Παρά το ‘’υποκριτικό’’ κράτημα της λαμπάδας, φοβήθηκε να ολοκληρώσει την παράσταση και απέφυγε συστηματικά να ψελλίσει την αποκλειστική  χριστιανική έκφραση της ημέρας ‘’Χριστός Ανέστη’’. Τι φοβήθηκε άραγε,  τον Χριστό ή την Αυγή;

Αντώνης Ταρνανάς

Η ΔΗΜΟΣΙΑ ''ΕΚΘΕΣΗ''

Η γενιά μας αποτελεί έναν προπομπό και ίσως  πειραματόζωο  του φαινομένου της  παγκοσμιοποίησης και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και αυτό έχει  δυο όψεις , μια θετική και μια  αρνητική, ανάλογα με την οπτική του καθενός. Αυτό όμως είναι ένα άλλο θέμα, που θα κριθεί από την ίδια τη ζωή ,που θα  υιοθετήσει πλήρως τα σύγχρονα αυτά μέσα, σαν αποτέλεσμα εκσυγχρονισμού, ή   θα τα απορρίψει.!!! Για την ώρα τα  παίρνουμε σαν γεγονός και μένουμε στη   συμπτωματολογία τους στη σύγχρονη ζωή μας.

Όλοι, άλλος πιο λίγο ή πιο πολύ, μετέχουμε  στη χρήση τους και ας τα δαιμονοποιούμε – όπως συνήθως κάνουμε σε κάθε καινοτομία - από την αδυναμία μας να τα κατανοήσουμε ή επειδή έτσι μας βολεύει. [Είναι κάτι σαν τους ρατσιστές που χρησιμοποιούν  αποκλειστικά ξένους στη δούλεψή τους αλλά παράλληλα τους ‘’σέρνουν’’ μύρια όσα που  βρίσκονται κοντά μας!!!] Προσωπικά πιστεύω ότι κυρίως είναι θέμα χρήσης  , αφού ‘’ουδέν κακό αμιγές καλού ‘’ και τανάπαλιν. Φθάνουμε λοιπόν στο επίμαχο, που αφορά την αντιμετώπιση του μέσου από τους χρήστες του και τον τρόπο που το χρησιμοποιούν.

Είναι  μια από τις πληρέστερες πηγές γνώσης και ενημέρωσης αλλά και παγίδα παραπληροφόρησης, ενώ συνάμα αποτελεί και μοναδικό μέσο προσωπικής μας προβολής  μέχρι και ‘’έκθεσης’’. Αυτό το τελευταίο ελάχιστοι το προσέχουν – αν δεν το αγνοούν συνειδητά - και έτσι  γίνονται  θέαμα και δημόσιο αντικείμενο εκμετάλλευσης   κάθε λογής ψυχανώμαλων, με τα γνωστά αποτελέσματα που συχνά διαβάζουμε στον Τύπο. Δεν θα ασχοληθώ με την ευρεία  χρήση του μέσου για προβολή προϊόντων και υπηρεσιών – ακόμα και ‘’εμπόριο λευκής σαρκός’’, την  προετοιμασία τρομοκρατικών ενεργειών, κομματικών μεθοδεύσεων ακόμα και διαμόρφωσης  εκλογικών επιρροών, αλλά με την απλή και καθημερινή  του χρήση .

Θα αναφερθώ κυρίως στους κάθε λογής αφελείς που ‘’εκθέτουν’’ στα μέσα αυτά, ευαίσθητα   δεδομένα τους ,  πιστεύοντας ότι τα μοιράζονται μόνο με όσους αυτοί εμπιστεύονται. Όμως - όπως αποδεικνύεται– γίνονται ‘’βούκινο’’  σ’ όλη την επικράτεια και  ξαφνιάζονται όταν αντιληφθούν ότι τα  προσωπικά τους χρησιμοποιούνται σαν  μέσα εκμετάλλευσης  ενίοτε δε και εκβιασμών. Τότε κάνουν μηνύσεις  για ‘’ αθέμιτη’’ διαπόμπευση και προσβολή, που κατά βάθος οι ίδιοι την προκάλεσαν  – πολλάκις [με δύο λ και ι], από μια τάση προβολής  στα μέσα δικτύωσης, στα οποία περιορίζουν μεγάλο μέρος από την όλη δράση τους. Ξεχνούν όμως ότι κάθε ενέργεια έχει το κόστος της και είναι αργά για κλάματα και επανόρθωση όταν η ‘’ζημιά’’ έχει συντελεσθεί.

Με την ευκαιρία του Πάσχα, το τι είδαν τα μάτια μας δεν λέγεται. Τα φυσικά και αυτονόητα [ οι ψησταριές, το κοκορέτσι, το αρνί, κλπ] τα έκαναν προσωπικές ειδήσεις και έσπευσαν να τα γνωστοποιήσουν απανταχού. Ακόμα και η συμμετοχή στις ιερές τελετές μελών της εξουσίας προβλήθηκαν – πέραν των ΜΜΕ – και  με τα ίδια αυτά μέσα ακόμα και από άτομα που δηλώνουν άθεοι και με κάθε τρόπο δείχνουν την ‘’απιστία’’ τους και στην πράξη τα αρνούνται. Αυτό αποτελεί το ‘’ άκρον άωτον’’ της αναξιοπιστίας και προσβάλλει  την όποια μας απόμεινε ακόμα νοημοσύνη. Ηγέτες κάθε ‘’διαμετρήματος’’, εκπρόσωποι ‘’σοβαρών’’ χωρών και κάθε εξουσία, χρησιμοποιούν  τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να προβάλουν την κάθε τους ενέργεια, διαβολή αντιπάλων, προπαγάνδα, ακόμα και απολύσεις στελεχών, γιατί με αυτόν τον τρόπο θέλουν να αιφνιδιάσουν το λαό και την όποια κριτική. Ξέρουν λοιπόν πολύ καλά ότι η πρώτη εντύπωση είναι αυτή που μένει και οι όποιες διαψεύσεις – που ενδεχομένως  ακολουθούν στα ψιλά – περνούν απαρατήρητες.

Προσωπικά, μέσω του ιντερνέτ συμπληρώνω πολλές γνώσεις μου και δοκιμάζω τους  νέους τρόπους να επικοινωνώ  τις κρίσεις μου για τα κοινά και την επικαιρότητα, τις ιδέες και τα λοιπά μου ενδιαφέροντα, αλλά πάντα με τα πλήρη στοιχεία μου και την υπογραφή μου. Πολλά από τα γραφόμενά μου, αποτελούν αποσπάσματα βιβλίων μου [δημοσιευμένων και μη]  και προσωπικών εμπειριών που η ζωή μου χάρισε, με την ελπίδα ότι θα αποτελέσουν στοιχεία παραδειγματισμού και εφαρμογής ή αποφυγής για το μέλλον. Δεν επιδίωξα ποτέ την προσωπική μου προβολή – που άλλωστε δεν αφορά ούτε και ενδιαφέρει άλλον κανένα πλην εμού . Αν έμμεσα προκύπτει, είναι γιατί τα προσωπικά ‘’μου’’ βιώματα  έχουν ονοματεπώνυμο και πρέπει να αναφέρονται σε πρώτο πρόσωπο, που επιβεβαιώνει την εγκυρότητα τους. Αρνούμαι τους όποιους παραλληλισμούς της πνευματικής εργασίας  με  τη δημοσιοποίηση φωτογραφικού και λοιπού ευαίσθητου προσωπικού υλικού στα μέσα κοινωνικής προβολής. Τα κάθε είδους άρθρα και σχόλια, κρίνονται από τους αναγνώστες τους για το περιεχόμενό τους    και δεν μπορούν να   αποτελούν στοιχείο   δημόσιας   προβολής   του ‘’συντάκτη’’ τους, ενώ τα ‘’αλλά’’,  εκθέτουν την  προσωπική ζωή εκείνων που  ίσως αναζητούν δημοσιότητα αλλά με λανθασμένο τρόπο!!!

 Αντώνης Ταρνανάς

ΞΕΦΤΙΛΑ ΚΑΙ ΕΞΑΧΡΕΙΩΣΗ

Με τα σημερινά μέσα πληροφόρησης μπαίνουν νυχθημερόν στα σπίτια μας και βλέπουνε τα παιδιά  πράξεις και εικόνες βίας, που  δεν τιμούν κανένα. Παραβιάζονται δημόσια προσωπικά δεδομένα και δικαιώματα, στα  οποία αναφερόμαστε μόνο όταν μας βολεύει και συνήθως α λα καρτ. Δεν είναι όμως μόνο αυτό αλλά κυρίως η προσβολή της δημόσιας ηθικής και αισθητικής . Φυσικά δεν αναφέρομαι στα μέσα αλλά στους  κρατικούς ‘’μηχανισμούς’’ που εντάσσουν στον ακτιβισμό και την  παρανομία.  Φοβάμαι ότι όλοι μας έχουμε πέσει θύματα της  δημόσιας προβολής, αδιαφορώντας για το αισθητικό αποτέλεσμα και τις επιπτώσεις του στην κοινωνία και ιδιαίτερα στα παιδιά.

Τι μπορεί να πει κανείς για το διεθνές ξεκατίνιασμα της βασιλικής οικογένειας της Ισπανίας, ανήμερα του καθολικού Πάσχα. Δεν αναφέρομαι ούτε με ενδιαφέρουν οι τίτλοι των πρωταγωνιστών αλλά στην ουσία. Μένω απλά στο γεγονός ότι μια συνομήλική μου γιαγιά – η Σοφία – διαπομπεύεται δημόσια από τη νύφη της αλλά και από τα εγγόνια  της. Η αντίδραση των τελευταίων επίσης  δεν τιμά καθόλου τους ‘’ελέω  Θεού’’ μελλοντικούς Μονάρχες και αυτούς που δεν τους  δίδαξαν– τουλάχιστον τον σεβασμό. Λυπάμαι για όσα είδαν τα μάτια μου αλλά κυρίως για το παράδειγμα’’ που δόθηκε σε όλη την κοινωνία. ‘’Κάνε παιδιά να δεις καλό’’ έλεγαν οι παλιότεροι, αλλά και ‘’ό,τι κάνεις στη ζωή κάποτε το πληρώνεις’’ !!!

Ψάχνω ακόμα  να βρω αντιδράσεις  γυναικείων συλλόγων ή   προστασίας του παιδιού και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων - μερικοί των οποίων είναι και έμμισθοι - αλλά φαίνεται ότι ‘’λείπουν’’, όπως κάνουν συνήθως για όσα δεν θέλουν να δουν ή και κρατούν ΄΄πισινή’’   για ώρα ανάγκης.

 Οι παριστάμενοι  της οικογένειας  έμειναν ατάραχοι,  και μου  θύμισαν την ‘’λόγω και έργω εξύβριση’’ δύο κυριών, σε παλιότερη ζωντανή εκπομπή του Αντένα , ενώ   ο  κεντρικός παρουσιαστής – δυο μέτρα μπόι- ψέλλιζε  απλά με πολύ ‘’τακτ’’ μη! , μη! Αργότερα  βέβαια τον ‘’μιμήθηκε  επάξια‘’ και ο[ πρώτη φορά αριστερά] προεδρεύων της Βουλής σε ανάλογο περιστατικό, με πρωταγωνιστές από τον ίδιο ακροδεξιό χώρο, όταν ‘’σιγοψιθύριζε ‘’ φρουρά!, φρουρά!, χωρίς να τον ακούνε. Όλα αυτά δεν είναι τυχαία και φοβάμαι ότι αποτελούν συνειδητές επιλογές της νέας τάξης πραγμάτων, που- στο εικονικό πνεύμα   προστασίας των ατομικών ελευθεριών – κάνουν κάθε προσπάθεια να διαλύσουν την οικογένεια, που αποτελούσε ανέκαθεν το κύτταρο της κάθε κοινωνίας αλλά παράλληλα και ‘’ κάρφον εις τον οφθαλόν των δήθεν ‘’προοδευτικών’’ εχθρών της. Ας μάθουν όλοι  επί τέλους ως πού φθάνουν τα όρια της ελευθερίας, γιατί από εκεί και πέρα  γίνεται  ασυδοσία που παραβιάζει  κατάφωρα την ελευθερία των υπολοίπων.

Ακόμα ένα ακραίο περιστατικό των ημερών – που σκόπιμα το άφησα για σήμερα, για να μην παρανοηθεί από τους αμέτρητους πεινασμένους στη χώρα μας -  ο ‘’φανερός δείπνος των άθεων’’ και ιδού η προτροπή τους: «Είναι ο καιρός των ανοιξιάτικων διακοπών και η Ενωση Αθέων σας προσκαλεί και φέτος στον Φανερό Δείπνο μας. Μια όμορφη παράδοση πλέον της χώρας μας που δεν απαιτεί κρατική δεισιδαιμονία και κρατικές δαπάνες. Απέχουμε μόνο από το πένθος και τη νηστεία και όχι από τη λογική, και ειδικά όχι με βάση εντολές εκπροσώπων υποτιθέμενων υπερφυσικών όντων», αναφέρει στην εισαγωγή της η πρόσκληση της Ενωσης Αθέων και προσδιορίζει την ημέρα ως εξής: «Την Παρασκευή 14-04-2017 (γνωστή και με το ψευδώνυμο «Μεγάλη») στις 8 μ.μ.»[ Να δείτε ότι την επόμενη φορά θα κληρώνουν και θέσεις στο δημόσιο, προσθέτω εγώ που δεν συμμερίζομαι τη λογική τους!!!]

Δεν σχολιάζω τις  καθημερινές γαστρονομικές και άλλες τους επιλογές, που είναι δικαίωμά τους, αλλά την προσπάθεια προκλητικής προβολής των απόψεων  μιας  αμελητέας ομαδούλας – έστω και αν προσμετρήσουν και τα  άθεα μέλη της Κυβέρνησης.  Με ενοχλούν όμως οι  τόσες ανακρίβειες  και ο προσβλητικός  χαρακτηρισμός της συνταγματικά κρατούσης θρησκείας των Ελλήνων ως κρατικής δεισιδαιμονίας και η ‘’λογική’’  τους ,που πόρρω απέχει από την κοινή λογική. Από πότε αποτελεί παράδοση στη χώρα μας αυτό το  συμπλεγματικό και γραφικό  ‘’αντάμωμα’’  και τι μας νοιάζει εμάς πώς εφαρμόζουν την λαϊκή παροιμία ‘’ ό,τι φάμε, ό,τι πιούμε κτλ’’ ; Ο καθένας τον εαυτό του , τον κάνει ό,τι θέλει, όμως προσοχή,  μακριά   από τις αξίες της συντριπτικής  πλειοψηφίας των πολιτών , γιατί τότε δεν μπορεί να σας σώσει   καμία  εξουσία και ο νοών νοείτω!!! Αν δεν σέβεστε τα ιερά και όσια της χώρας, οφείλετε τουλάχιστον  σεβασμό στο Σύνταγμα, τους Νόμους [ άρθρα 198 και 199 του Ποινικού Κώδικα] αλλά και τις πλειοψηφίες. Άντε, καλή Ανάσταση για τους Χριστιανούς και καλή ‘’ανάνηψη’’ για αυτούς που ακόμα βρίσκονται σε ιδεοληπτική   νάρκη και αν συνέλθουν ας θυμηθούν την απάντηση του φοιτητή Αϊνστάιν προς τον καθηγητή του ‘’ Φοιτ.: Αυτό είναι, κύριε.. Ο σύνδεσμος μεταξύ του ανθρώπου και του Θεού είναι η ΠΙΣΤΗ. Αυτή είναι που κινεί τα πράγματα και τα κρατάει ζωντανά.. Αντώνης Ταρνανάς

Η ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΤΩΝ ΠΑΘΩΝ

             Θρησκευτικές αναμνήσεις

Εκ προοιμίου δηλώνω ότι δεν είμαι θρησκόληπτος ή δεισιδαίμων [κατά τον Απόστολο Παύλο] και  -ίσως λόγω ηλικίας-ούτε θρησκευόμενος [πιστός μιας θρησκείας ο οποίος ασκεί συστηματικά όσα νοούνται ως καθήκοντα  σε αυτήν]  ή θρήσκος [έχει έντονο το θρησκευτικό συναίσθημα και συμμετέχει ενεργά στην εκκλησιαστική ζωή]. Είμαι  πια ένας  πιστός –χριστιανός Ορθόδοξος- που  δικαιούται και θέλει , χωρίς πάθος αλλά με σεβασμό, να αναφέρεται  ελεύθερα στη συνταγματικά κρατούσα θρησκεία  και την Εκκλησία μας.

Αρχίζω με ένα περιστατικό με τη συγχωρεμένη   μητέρα μου, η οποία ήταν θρησκευόμενη, όπως οι περισσότεροι  στα χρόνια της. Κάποια μέρα λοιπόν που, μαζί με τα ανήλικα παιδιά μου, κάναμε μια βόλτα με αυτοκίνητο στην παραλιακή λεωφόρο Ποσειδώνος, τα παιδιά θέλησαν να της δείξουν  το γνωστό αθλητικό κέντρο  - που πηγαίναμε συχνά για άθληση . Στο άκουσμα της φράσης ‘’εδώ γιαγιά είναι ο Άγιος Κοσμάς’’ εκείνη άρχισε ‘’αυτόματα’’ να κάνει τον σταυρό της και έκτοτε, παρά τα μειδιάματα της στιγμής, κάθε πέρασμά  από την περιοχή   πάντα μου τη θυμίζει.

Η Μεγάλη Εβδομάδα  – αυτή που διανύουμε –  αποκαλείται και  Εβδομάδα των Παθών, που ουσιαστικά περιορίζονται στη Μεγάλη Πέμπτη που είναι αφιερωμένη στον Μυστικό Δείπνο, στην προσευχή στην Γεσθημανή, στην προδοσία του Ιούδα, στη σύλληψη του Ιησού, στην ανάκριση από τον Άννα, στην Άρνηση του Πέτρου και στην καταδίκη του Χριστού από τον Καϊάφα και στη Μεγάλη Παρασκευή με τα Άγια Πάθη,   τη σταύρωση και τον Επιτάφιο.

Αυτά είναι τα τυπικά και καθιερωμένα μιας περασμένης  εποχής, που όπως κάθε ξεχωριστή γιορτή, είχε και τα ιδιαίτερα γνωρίσματα, θρησκευτικά  αλλά  και γαστρονομικά.  Στην  εποχή που διανύουμε , τα πρώτα έχουν  αρκετά μεταλλαχθεί και σχεδόν έχασαν  τον ‘’λατρευτικό τους  χαρακτήρα’’, ενώ τα δεύτερα ,[ο κλασικός ρουμελιώτικος οβελίας* ] γίνεται μια προσπάθεια να διατηρηθούν, αλλά  με τα παρόντα οικονομικά δεδομένα,  μοιάζουν  απλές απομιμήσεις. Προφανώς φταίει το γεγονός ότι ο λαός βιώνει συνέχεια και τα δικά του πάθη, που δεν έχουν τελειωμό και κυρίως διότι έχασε την ελπίδα του ότι κάτι  καλύτερο μπορεί να  μας προκύψει..

Θυμάμαι, στα παιδικά μου χρόνια, στη διάρκεια του πολέμου και αμέσως μετά, προσδοκούσαμε  ότι κάτι  καλύτερο θα μας συμβεί και προσφεύγαμε στις εκκλησίες για να ζητήσουμε και τη Θεία μεσολάβηση για  ένα καλύτερο μέλλον. Λίγο αργότερα ,που  είχαμε πια πεισθεί ότι πάμε προς το καλύτερο ,  ο πιστός λαός μας γέμιζε τους ναούς και με κατάνυξη  μετείχε ψυχικά στο Θείο δράμα. Ακόμα και οι αναλφάβητοι της εποχής είχαν αποστηθίσει – από τη συχνή επανάληψη- όλο το τελετουργικό, τους ύμνους, τα 12 Ευαγγέλια, μα κυρίως τα εγκώμια της Μεγάλης Παρασκευής και ας μην κατανοούσαν απόλυτα το πλήρες περιεχόμενό τους.

Θυμάμαι επίσης ότι,   σαν δόκιμο μέλος της παλιάς χορωδίας** και αργότερα σαν μέλος της επόμενης, ζούσα μόνο γι’ αυτές τις ώρες. ‘’Αι γενεαί πάσαι’’ με κρεσέντο  το  ‘’Ω γλυκύ μου έαρ’’ και στο τέλος η φωνητική και ψυχική μετάπτωση στο θρηνητικό  μινόρε ‘’Η ζωή εν τάφω’’ ,  ήταν μυσταγωγία. Ακολουθούσε ή περιφορά των  Επιτάφιων των δύο ενοριών , με τη φροντίδα να μη συναντηθούν οι δυο τους, διότι θεωρείτο δυσοίωνο προμήνυμα  και στο τέλος της περιφοράς, όλοι οι πιστοί περνούσαν κάτω από τον επιτάφιο στην είσοδο του ναού, φορτωμένοι με τη χαρμολύπη ή το χαροποιό πένθος των Άγιων παθών και της αναμενόμενης Ανάστασης, για να παρακολουθήσουν μέχρι τέλους τη θεία λειτουργία.

Η  Ανάσταση γινόταν τις πρώτες πρωινές ώρες και οι πιστοί, με το τέλος της Αναστάσιμης ακολουθίας, έφευγαν για τα σπίτι τους και με το Άγιο φως ανά χείρας, έβαζαν φωτιά στην, προετοιμασμένη αποβραδίς, στοίβα από κληματόβεργες της υπαίθριας και συνήθως ομαδικής ψησταριάς.  Τα περισσότερα από αυτά, δυστυχώς έχουν εκλείψει ή  αντικαταστάθηκαν από το θέαμα   βεγγαλικών και κροτίδων,  που τραυμάτισαν  και  την πίστη μας, πριν φθάσουμε στις μέρες μας που κάποιοι άλλοι  έβαλαν στόχο  να την σκοτώσουν εντελώς !!!

Αντώνης Ταρνανάς

* Στις ψησταριές που οι φωτιές τους έκρυβαν με καπνούς  τον ουρανό, ήταν καλοδεχούμενος κάθε περαστικός, γνωστός ή και τελείως άγνωστος, που γευόταν τα εκλεκτά εδέσματα – πέραν του οβελία. Τη συνήθεια αυτή, προσωπικά τη  μετέφερα σε όλες τις χώρες που βρέθηκα υπηρεσιακά και όσοι με γνώρισαν από κοντά είχαν καταγράψει και γευθεί τη ‘’σπεσιαλιτέ’’  μου.

**Βουλγαραίοι, Καρδαραίοι, Κασολαίοι -αδελφοί Ζεκεντέ , Μανθολιάκος-  Ματθαίου, Μπαρμπούνης  ,     Σχοιναίοι,  Στρατόπουλος και πολλοί άλλοι που μου διαφεύγουν τα ονόματα. Στις Βρυξέλλες , μετά την περιφορά του επιτάφιου, στο γνωστό μου στέκι ‘’le cannet’’ , εν χορδαίς και οργάνοις ακολουθούσαν πρίμο-σιγόντο τα εγκώμια, κρατώντας για το τέλος τη χαρμολύπη του μινόρε.