Ο ΚΟΡΕΣΜΟΣ ΤΩΝ ΕΜΠΕΙΡΙΩΝ ΜΟΥ

Ο τίτλος του παρόντος άρθρου, είχε αποτελέσει στο παρελθόν το θέμα ενός βιβλίου μου, την έκδοση του οποίου προόριζα για τα παιδιά μου. Για την ιστορία αναφέρω ότι το περιεχόμενό του, μαζί με εκείνο δύο μυθιστορημάτων μου, είχα αποθηκεύσει σε ένα σκληρό δίσκο του υπολογιστή μου και εκ παραδρομής μου διαγράφηκαν. Κατά καιρούς,  όταν η επικαιρότητα μου τα θυμίζει, δημοσιεύω ‘’κομμάτια’’ τους, που διασώθηκαν στη φυσική μου μνήμη. Ανάλογη είναι και  η αφορμή του σημερινού μου δημοσιεύματος, που μου θύμισε  μια φίλη μου , με μήνυμά της από τα Ιεροσόλυμα όπου βρίσκεται περιστασιακά και το οποίο παραθέτω, αφού έχω περικόψει  τα ‘’ευαίσθητα προσωπικά της δεδομένα’’.

            Αρχίζω από την επεξήγηση του τίτλου, διότι πράγματι νοιώθω ότι η ζωή μου ‘’ υπερέβαλε’’ στον τομέα των εμπειριών, με πρώτη και πιο δυσάρεστη τη στέρηση της συζύγου και μητέρας των παιδιών μου στα 36 της χρόνια. Αυτό με κάνει να μελαγχολώ κάθε φορά που έρχονται μεγάλες γιορτές, όπως τα αναμενόμενα Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά. Κατά τα άλλα όμως, ευτύχησα ή δυστύχησα να γνωρίσω, συσσωρευμένα ,σημαντικά πρόσωπα και γεγονότα στη ζωή μου, τα οποία εμπλούτισαν μεν τις προσωπικές μου εμπειρίες αλλά σημάδεψαν τον γενικότερο μετέπειτα τρόπο σκέψης μου. Απαριθμώ λοιπόν  ,με χρονολογική σειρά, κάποιες από αυτές τις εμπειρίες μου.

Πρώτος μου προϊστάμενος, σε μια απόσπασή μου στην Πρεσβεία του Λονδίνου  ήταν ο  Πρέσβης    Γιώργος  Σεφεριάδης  [ο Νομπελίστας  Γιώργος  Σεφέρης]. Προϊστάμενος μου στην πρώτη μετάθεσή μου στο Βελιγράδι , υπήρξε ο επί τιμή Πρέσβης, Στρατηγός Θρασύβουλος Τσακαλώτος [ Διοικητής της Ταξιαρχίας του Ρίμινι]. Στην  πόλη αυτή  γεννήθηκε η κόρη μου και γνώρισα προσωπικά τον Στρατάρχη Τίτο και τον Πατριάρχη των Σέρβων κ Γερμανό, και τον διατελέσαντα διοικητή του Μπούλκες, μετά τον εμφύλιο.

  Στην Πράγα [ όπου υπηρέτησα για 6  επίσης χρόνια], γνώρισα  τον Πρόεδρο της Τσεχοσλοβακίας , Στρατηγό SVOBODA,  [ επί κεφαλής της Σλοβακικής ταξιαρχίας στο ρωσικό μέτωπο] και τον EMIL ZATOPEK   [ τρία χρυσά μετάλλια το 1952 στο Ελσίνκι]. Τέλος, έζησα τα γεγονότα της Άνοιξης της Πράγας του 1968 και γνώρισα τον εμπνευστή και δημιουργό της, ΑLEXANDER DUBCEK. Tην ίδια περίοδο,  ο προαναφερθείς πολυολυμπιονίκης, υπέγραφε την κάρτα των προσωπικοτήτων κατά της Σοβιετικής εισβολής στη χώρα, με συνέπεια να του αφαιρούνται όλοι οι τίτλοι, ακόμα και τα ολυμπιακά μετάλλια τα οποία – κατά το σκεπτικό των νέων  κουίσλινγκς- ‘’ είχε κατακτήσει με την επήρεια της κομμουνιστικής ιδεολογίας’’. Η οικογένειά μου  εκδιώχθηκε από το ξενοδοχείο που προσωρινά διαμέναμε, σε αντίποινα για την αναγνώριση από το ΚΚΕ και το ΑΚΕΛ της εισβολής των στρατευμάτων του Συμφώνου Βαρσοβίας.

Άφησα τελευταία, την πιο σημαντική μου εμπειρία από το Ισραήλ, τη δεκαετία του 1980. Είχα μεταβεί στη χώρα υπηρεσιακά  και πήρα μαζί μου [με δικά μου έξοδα] και την κόρη μου. Την εποχή εκείνη τα γεγονότα ήταν πολύ πιο έντονα και επικίνδυνα. Με υπόδειξη φίλου μου  συναδέλφου, διέμενα στον παλαιστινιακό τομέα των Ιεροσολύμων, για λόγους ασφαλείας, αφού στις ‘’ελεύθερες’’ περιοχές είχε καθημερινές βομβιστικές και άλλες επιθέσεις αυτοκτονίας.

Παρόλα αυτά επισκεφθήκαμε   τους σημαντικούς και ιερούς τόπους – όλων των θρησκευμάτων- και η κόρη μου, με τη σύζυγο του επικεφαλής της αποστολής που μετείχα, είχαν τον χρόνο και την τύχη τα ξεναγηθούν από το Πατριαρχείο μας, στην Νεκρά  θάλασσα και τις άλλες εκτός της Ιερουσαλήμ ιερές περιοχές. Η επίσκεψή μας όμως στον Πανάγιο Τάφο, μας δημιούργησε μια πρωτόγνωρη και αξέχαστη αίσθηση. Εκεί συναισθανθήκαμε σύντρομοι το Θείο μαρτύριο  του Θεανθρώπου και ιδρυτή της Χριστιανοσύνης. Ίσως αυτός  είναι και ο λόγος της αντίδρασής μου, όταν ο Πρωθυπουργός μας, μέσα από τον ίδιο αυτό χώρο, μας δήλωσε χαμογελαστός ότι ‘’έβλεπε τις νέες σημαντικές ανακαλύψεις  σαν μηχανικός’’.

Επανέρχομαι λοιπόν στην επίσκεψη μου, κατά την οποία είχα σχεδιάσει συνάντηση με τον Αρχιεπίσκοπο του Σινά κ.κ. Δαμιανό [παιδικό μου φίλο και συμμαθητή]και ενδεχόμενη μετάβαση στη Ιερή Μονή της Αγίας Αικατερίνης, αν το επέτρεπαν οι  συνθήκες. Τελικά όμως αυτό δεν κατέστη δυνατό, αφού η πτήση από το Κάιρο που βρισκόταν ο Αρχιεπίσκοπος δεν πραγματοποιήθηκε και εγώ, αντ’αυτού, παρακολούθησα κάποιες από τις διαρκείς συζητήσεις και διαλέξεις που πραγματοποιούντο τότε στο ‘’διαθρησκευτικό κέντρο’’ της ιερής πόλης. Θαύμασα τον ήρεμο και πολιτισμένο τρόπο προβολής των θρησκευτικών αντιθέσεων, σε μια πόλη και μια εποχή που έξω από το κέντρο κυριαρχούσε ο φόβος και ο αλληλοσπαραγμός.

Θυμάμαι ακόμα ότι στον έλεγχο ασφαλείας του αεροδρομίου, κατά την επιστροφή μας, ρωτήθηκα από την αρμόδια υπάλληλο αν διέμενα σε ξενοδοχείο του εβραϊκού ή του παλαιστινιακού τομέα της πόλης και αν είμαι βέβαιος ότι δεν έβαλε ‘’κάποιος’’ ξένα αντικείμενα στη βαλίτσα μου. Η αντίδρασή μου από τον φόβο υπήρξε ακαριαία και έβγαλα μόνος όλα τα πράγματά μου, για να βεβαιωθώ για την ασφάλεια του περιεχομένου της. Αντώνης Ταρνανάς‘

           Ακολουθεί το συνημμένο κείμενο

’’’Αντώνη μου Καλησπέρα,

Ευρισκόμενη από τριημέρου στα Ιεροσόλυμα αποφασίσαμε αυτό το ταξίδι το οποίο προσωπικά με έχει γεμίσει γνώσεις καινούργιες, εμπειρίες, και συναισθήματα μοναδικά.

Κάποια στιγμή θα σου στείλω με το καλό το σημειωματάριο που θα περιέχει τα όσα μου έδωσε ο Θεός την ευκαιρία να βιώσω.

Διαβάζοντας λοιπόν το σημερινό σου κείμενο φορτίστηκα ακόμη περισσότερο συναισθηματικά και αναρωτιέμαι πάλι.

ΓΙΑΤΙ ΤΟΣΟ ΜΙΣΟΣ ΣΕ ΑΥΤΌ ΤΟ ΚΟΣΜΟ ??? ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΚΑΠΟΙΟΙ ΠΟΥ ΝΟΜΙΖΟΥΝ ΟΤΙ ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΤΟΤΕΡΟΙ ΑΠΟ ΚΑΠΟΙΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ ΤΟΣΗ ΘΛΙΨΗ, ΤΟΣΗ ΑΔΙΚΙΑ??

Εδώ σε αυτά τα μέρη που γεννήθηκε, περπάτησε, δίδαξε και θανατώθηκε ο Χριστός για να φέρει στο κόσμο αγάπη και ειρήνη Εδώ ακριβώς κυριαρχεί το μίσος, και ο αλληλοσπαραγμός. Και όμως είναι τόσο δίπλα μας και στην καθημερινότητά μας.

Θα τα πούμε με το καλό εν εκτάσει. Καλό μας ξημέρωμα και ας ηρεμήσουμε πλέον οι άνθρωποι. Περαστικοί είμαστε.’’’’

Η ΑΛΛΗ ΑΤΑΛΑΝΤΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΚΩΝ ΜΟΥ ΧΡΟΝΩΝ

 Παιδικές   μνήμες  που βίωσα   ή  νομίζω  ότι  έζησα

            Προσπαθώ να αποφύγω ‘’Χριστουγεννιάτικα’’ τα συνήθη σχόλιά μου για κάποια ‘’δήλωση μετανοίας’’ που καλείται να υπογράφει ο Υπουργός Οικονομικών της χώρας μας, αφού κανείς πια δεν μας πιστεύει διεθνώς. Ξαναγυρίζω λοιπόν στα δύσκολα αλλά αθώα και αγαπησιάρικα μόνο γεγονότα  της δεκαετίας του 1940, αποφεύγοντας και εκεί τους συνεχιζόμενους και σήμερα ‘’προοδευτικούς’’ σκοπέλους.

Οι παιδικές μας αναμνήσεις, δεν ανταποκρίνονται πάντα απόλυτα στα πραγματικά γεγονότα, διότι περνώντας από την κρησάρα του χρόνου, έχουν υποστεί τις σχετικές ‘’διαφοροποιήσεις’’, που έχει επιφέρει  το συναίσθημα και η διαμορφωμένη νέα  αισθητική μας. Παρά την όποια προσπάθεια αντικειμενικότητας και με τις καλύτερες ακόμα προσωπικές προθέσεις, έχουν οπωσδήποτε υποστεί   τη σχετική επεξεργασία  ‘’επί τα βελτίω’’. Το ίδιο πρόβλημα αντιμετωπίζει προφανώς και ο  υποφαινόμενος, στα 83 του πλέον χρόνια.

 Είναι γεγονός ότι όλοι μας προσπαθούμε να ωραιοποιήσουμε ότι μας συνδέει με το παρελθόν, ίσως για να δικαιολογήσουμε και την όποια προσωπική μας ευθύνη για τα  σύγχρονα στραβά και ανάποδα που  βιώνουμε. Είμαι απόλυτα βέβαιος ότι, αν επιχειρούσα την καταγραφή αυτή 50 χρόνια νωρίτερα, το αποτέλεσμα θα ήταν πολύ  έως εντελώς διαφορετικό. Δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας το γεγονός ότι τα παιδιά της  αναφερόμενης εποχής,  είχαν λίγες έως μηδαμινές  προσλαμβάνουσες παραστάσεις, πιστεύοντας – σε μεγάλο βαθμό – ότι ο κόσμος αρχίζει και τελειώνει στο στενό περιβάλλον τους. Το σπουδαιότερο  όμως είναι ότι ζήσαμε πράγματι τη χειρότερη περίοδο της νεότερης ελληνικής ιστορίας που δεν μπορεί πλέον να αλλάξει και είχαμε ανάγκη να αναζητήσουμε κάτι θετικό – έστω και στη φαντασία μας- για να  μη νοιώθουμε ενοχές  .

Κάτι ανάλογο συμβαίνει  και με την καταγραφή της ιστορίας, η οποία με την αποστασιοποίηση ρετουσάρεται για διάφορους λόγους, ακόμα και σκοπιμότητες ή και ιδεοληψίες και αυτό χρειάζεται μεγάλη προσοχή, διότι τα γεγονότα έχουν πάντα μια και μοναδική εκδοχή  και είναι άδικο και ενίοτε επικίνδυνο να ‘’ερμηνεύονται κατά το δοκούν ή συμφέρειν’’. Πειράματα με τα γεγονότα δεν επιτρέπονται, αφού ό,τι έγινε δεν ξεγίνεται και   παραμένει αναλλοίωτο, όσο  και αν  εμείς προσπαθούμε, για τους δικούς μας , ίσως   ιδιοτελείς λόγους ,  να   ‘’αλλάξουμε το περιτύλιγμα’’, ενώ  τη μοναδική πραγματικότητα γνωρίζουν η νομίζουν ότι ξέρουν, μόνο όσοι τα έζησαν προσωπικά. Σαν παράδειγμα θα αναφερθώ  στα γεγονότα της Σμύρνης, η οποία κάηκε κυριολεκτικά και σκόπιμα από τους Τούρκους, ενώ κάποιοι σύγχρονοι ‘’προοδευτικοί – διεθνιστές’’ καθηγητάδες και βουλευτές μας, τα αναφέρουν ως περίπατο στην παραλία [ they promenaded  along the beach], σε πλήρη αντίθεση με τις διηγήσεις των ανθρώπων που τα ‘’υπέστησαν’’. Θα πρέπει όμως οι επαγγελματίες αυτοί ‘’αριστεριστές’’ να μας εξηγήσουν γιατί δεν έμειναν στο λιμάνι της Σμύρνης και συνέχισαν τη ‘’βόλτα’’ τους στη Ριζούπολή, τη Νέα Σμύρνη της Αθήνας και αλλαχού.

Με τη μακροσκελή μου επιχειρηματολογία, θέλω να εξηγήσω ότι θα προσπαθήσω να κάνω μια συνειδητά πιστή  καταγραφή , με την ειδοποιό διαφορά ότι ενώ είμαι  αποστασιοποιημένος χρονικά και για δεκαετίες  ήμουν και τοπικά , είμαι  συγχρόνως  και  αυτόπτης μάρτυς και ήρωας  των γεγονότων που θα επιχειρήσω να περιγράψω. Αν τυχόν διαπιστώσετε και κάποιες στρογγυλοποιήσεις   δικαιολογήστε με, αφού η απουσία μου για δεκαετίες από την πόλη και μάλιστα  εκτός της χώρας, με έκανε εκόντα-άκοντα  να ζήσω σαν μετανάστης και να αναπτύξω τις άμυνες μου, ‘’ωραιοποιώντας’’  τις όποιες προσωπικές αναμνήσεις  κουβαλούσα μαζί μου. Πολλά στοιχεία αντλώ και από το βιβλίο μου ‘’ΑΡΝΟΥΜΑΙ ΝΑ ΞΕΧΑΣΩ’’  του  2009, τα οποία όμως θα υποστούν  την επεξεργασία της πρόσθετης  εμπειρίας που απέκτησα έκτοτε μέχρι σήμερα, χωρίς να αλλάξω όσα έγιναν  αλλά  παρατηρώντας τα με μια πιο επιεική σύγχρονη  ματιά.

Η Αταλάντη που γεννήθηκα και  έζησα τα πρώτα παιδικά μου χρόνια, δεν έχει καμιά απολύτως σχέση με τη σημερινή, αφού τότε, ήταν βουτηγμένη στην πείνα και τη δυστυχία του 2^ου παγκόσμιου πολέμου . Κάτι ανάλογο συνέβη προφανώς και σε άλλες πόλεις της χώρας, αλλά εγώ προσωπικά περιγράφω αυτά που έζησα και στον συγκεκριμένο μοναδικό τόπο που τότε γνώριζα. Τα ιταλικά και αργότερα τα γερμανικά στρατεύματα αποτελούσαν  τους πραγματικούς ‘’άρχοντες’’ του τόπου και  οι , ευτυχώς ελάχιστοι,  καταδότες και μαυραγορίτες,  μια   χείριστη   προέκταση των κατακτητών, συνέχιζαν  το βρόμικο παιχνίδι τους. Τις πρώτες ημέρες του πολέμου στην πόλη κυκλοφορούσαν μόνο γυναικόπαιδα και γέροι , αφού οι ενδιάμεσες ηλικίες βρίσκονταν ακόμα στο μέτωπο ή απέφευγαν να κυκλοφορούν , για το φόβο της σύλληψης που κατά καιρούς πραγματοποιούσαν τα κατοχικά στρατεύματα, για να πλαισιώσουν τα εργοστάσιά τους παραγωγής πολεμικού υλικού.

Οι ιδιαίτερα κακές καιρικές συνθήκες και η έλλειψη των εργατικών χεριών,  κατέστησαν το 1941 μια  χρονιά   γενικευμένης σιτοδείας, με επακόλουθο τη  εθνική  πείνα. Την περίοδο αυτή στην πόλη υπήρχαν   αγροτικές  και άλλες ‘’ευκατάστατες’’ οικογένειες που διέθεταν κάποια  αποθέματα  γεωργικών προϊόντων και άλλων τροφίμων  . Αρκετοί από αυτούς  έδωσαν χέρι βοήθειας [με μέτρο βέβαια, αφού δεν γνώριζαν πόσο θα κρατήσει η κατάσταση] και θα μπορούσα να αναφέρω αρκετά ονόματα, αλλά το αποφεύγω για να μην μου διαφύγουν κάποια από αυτά  και τους αδικήσω.

 Θυμάμαι χαρακτηριστικά μια Κυρία, που τυχαία με συνάντησε στο δρόμο , να με οδηγεί στο σπίτι της, λέγοντάς μου ότι είχε κάτι να μου δώσει. Αφού μου εξήγησε ότι είχε εντολή από τον ευρισκόμενο στο μέτωπο  – μαζί με τον πατέρα μου- σύζυγό της ,να μου δώσει ένα σακί αλεύρι που όφειλαν για εξόφληση μεροκάματων του οικοδόμου πατέρα μου. Φόρτωσε η ίδια το αλεύρι στον γάιδαρο της και περιχαρής το  μετέφερα στο σπίτι μου. Το προϊόν της καλοσύνης της μας εξασφάλισε ‘’ τον άρτον τον επιούσιον’’, μέχρι την επιστροφή του πατέρα μας από την Αλβανία. Η έκπληξη μου ήταν μεγαλύτερη όταν  πληροφορήθηκα ότι δεν υπήρχαν χρωστούμενα ‘’μεροκάματα’’  και ότι το αλεύρι αποτελούσε ‘’προκαταβολή έναντι μελλοντικών εργασιών’’. Ναι τότε υπήρχαν ακόμα Άνθρωποι.

Κάποιοι  άλλοι όμως, ευτυχώς ελάχιστοι - με τα  περισσεύματά τους – υπεξαίρεσαν περιουσιακά στοιχεία ,φτωχών και ανήμπορων ανθρώπων   ‘’αντί πινακίου φακής’’ , ακόμα και συνειδήσεις  και προσωπικές υπολήψεις, ατόμων που έδιναν τα πάντα για να επιζήσουν’’ οι οικογένειές τους. Στην περίπτωση αυτή απαξιώ να  αναφερθώ σε ονόματα , αφού οι περισσότεροι δεν ζουν πια και με τη Θεία ευσπλαχνία ,  έχουν ήδη δικαιωθεί , αφού ως νεκροί δεν μπορούν πια να βλάψουν κανένα.  Είχαν άλλωστε σπεύσει να εξαφανιστούν στην Αθήνα, για να χαθούν τα ίχνη τους. Ο Μεγαλοδύναμος έχει προβεί στη δίκαιη κρίση του, όπως ενδεχομένως  έκανε και για κάποιο γείτονα συντοπίτη μας, που έσφαξε το ‘’κάτισχνο’’ σκυλί του και το πούλησε για αρνάκι, ξεπληρώνοντας, μεταξύ άλλων και μεροκάματα του πατέρα μου. Το  διαπιστώσαμε ‘’όταν πια ήταν πολύ αργά’’ , από την ‘’ανοστιά’’ του μελανόσαρκου  προϊόντος, την απουσία  του γείτονα  σκύλου και   άλλες μαρτυρίες.

Οι άνθρωποι της περιόδου αυτής, κυριολεκτικά ‘’φυτοζωούσαν’’ αλλά πολύ σύντομα μας ‘’τέλειωσαν’’  και τα χόρτα, αφού  - πλην της ξηρασίας και των επιδρομών ακρίδας - είχαν σπεύσει στην περιοχή μας , για τα περιζήτητα χόρτα  και αμέτρητοι κάτοικοι της Αθήνας. Είναι χαρακτηριστικό το περιστατικό που περιγράφω και στο βιβλίο μου, όταν περνώντας έξω από την εκκλησία του Αι-Θανάση για να μεταφέρω το καθημερινό κολατσιό σε συγγενικό μου πρόσωπο που είχε περιβόλι στο ‘’Λιβαδάκι’’, συναντούσα κάποιον Αθηναίο, που ανήμπορος πια από την πείνα, είχε ‘’γύρει’’  στον τοίχο της ανατολικής  του πλευράς. Ο ατυχής αυτός άνθρωπος ‘’φώναζε’’ πεινάω, χωρίς να ανταποκρίνεται κανείς στις εκκλήσεις του, ενώ στα επόμενα περάσματά μου  η φωνή του μειωνόταν συνεχώς , μέχρι που έσβησε εντελώς. Εγώ, ούτε καν επτάχρονος ακόμα, λυπόμουν που δεν μπορούσα να τον βοηθήσω και εξακολουθώ να αισθάνομαι τύψεις, που δεν έκανα κάτι περισσότερο για  να σωθεί  προσωρινά, αφού   δεν υπήρχε δυνατότητα για κάτι  μονιμότερο. Η επιβίωση τότε  ήταν απλά και μόνο θέμα τύχης και συγκυριών και σε μια τέτοια αγαθή σύμπτωση πιθανότατα οφείλεται και η δική μου παρουσία  ανάμεσά σας.

Μέσα σ’ αυτή τη δυστυχία και τη μιζέρια που ζούσαμε όλοι, με καθημερινές συλλήψεις και  συγκέντρωση σε ειδικά στρατόπεδα – κοντά στο Συνοικισμό, θεωρώ καθήκον μου να ξεχωρίσω , με τα δικά μου παιδικά κριτήρια και την πληροφόρηση που  τότε είχα, δυο πρόσωπα που έπαιξαν ένα ξεχωριστό ρόλο. Ένας από αυτούς ήταν ο γιατρός Βελλόπουλος και ο άλλος ο ‘’μπαρμπαλιάς’’ ο Καρδάρας. Ο δεύτερος νομίζω ήταν Πρόεδρος της κοινότητας και προσπάθησε στο μέτρο του δυνατού να βοηθήσει τους συντοπίτες του. Ο πρώτος, ο γιατρός της φτωχολογιάς, που έχαιρε βαθιάς εκτίμησης και σεβασμού του συνόλου των κατοίκων της πόλης, κοσμούσε το λειτούργημά του και είχε πάντα ανοιχτές τις πόρτες του ιατρείου του, χωρίς ποτέ να ζητήσει αμοιβή  από τους αναξιοπαθούντες ασθενείς του, χαρίζοντας μάλιστα και συμβολικά δωράκια στα μικρά παιδιά που ‘’κουράριζε’’. Με τη βοήθεια της γερμανίδας παιδαγωγού των παιδιών του  ,είχε πολλάκις  μεσολαβήσει στην απελευθέρωση ατόμων που είχαν συλλάβει οι κατακτητές, μεταξύ των οποίων και δυο φορές του πατέρα μου. Αυτός ο Άνθρωπος, τελικά είχε άδικο και άδοξο τέλος, τον Δεκέμβριο του 1945,  αφού βασανίστηκε αγρίως και  βρέθηκε νεκρός σε ένα ξεροπήγαδο. Σύσσωμη η κοινωνία της Αταλάντης  θρήνησε τον λαμπρό αυτό επιστήμονα και τον εξαίρετο   ανθρωπιστή, που δυστυχώς δεν ήταν το τελευταίο θύμα της παράλογης  περιόδου του εμφυλίου  που ακολούθησε τον συμβατικό πόλεμο. Με όσα αναφέρθηκαν  ανωτέρω, μπαίνουμε στην ανώμαλη περίοδο με τις εσωτερικές μας έριδες, με πιο αιματηρές και αγριότερες εκατέρωθεν δράσεις.

 Προσωπικά πιστεύω στη ‘’λήθη’’ που κάποτε αποφασίστηκε, έστω και αν   τηρήθηκε  μόνο από τη μια πλευρά. Στα γεγονότα αυτά έχω ήδη αναφερθεί  στο βιβλίο μου ‘’Αρνούμαι να ξεχάσω’’ και δεν επιθυμώ να  δώσω συνέχεια. Η άλλη  πλευρά εξακολουθεί να ‘’υπερηφανεύεται’’  για τα κατορθώματά της στον αδελφοκτόνο πόλεμο και εν μέρει εξαργύρωσε τη συμμετοχή της σ’ αυτόν. Θα κρατήσω μέσα μου και μόνο για μένα, τις σκέψεις μου για τη συγκεκριμένη περίοδο , με μοναδικό ‘’ελαφρυντικό’’ τη  ρευστότητα που διαδέχτηκε τον πόλεμο και την επικράτηση  των ακραίων και ίσως των  καιροσκόπων. Η εποχή μας απαιτεί καταλογή και σωφροσύνη, διότι χανόμαστε σαν έθνος .. Αντώνης Ταρνανάς

Η ΑΤΑΛΑΝΤΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΚΩΝ ΜΟΥ ΧΡΟΝΩΝ

ΗΘΗ, ΕΘΙΜΑ ΚΑΙ ΔΥΣΕΙΔΑΙΜΟΝΙΕΣ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ  ΗΜΕΡΩΝ

Είναι καιρός που αισθάνομαι   αδήριτη  την ανάγκη  να παραμερίσω για λίγο τα όσα δυσάρεστα βιώνουμε και μας απασχολούν ώστε  να απαλύνουμε τον πόνο και τη λύπη μας, με προσφυγή και σύγκριση με κάποιες μακρινές παιδικές αναμνήσεις των Άγιων αυτών ημερών. Αναφέρομαι  σε προσωπικές αναμνήσεις στην ίδια αυτή πόλη που ξαναβρίσκομαι και τώρα και μάλιστα  μιας εποχής πολέμων, πείνας και δυστυχίας . Παρόλα αυτά, τις ημέρες των Χριστουγέννων και του νέου χρόνου, που συνεχίζουμε να αποκαλούμε Άγιες, τις προσμέναμε όλοι   ευλαβικά και  ακολουθούσαμε επίμονα  ένα τυπικό ‘’τελετουργικό’’, ανάμικτο από θρησκευτικά και παγανιστικά έθιμα.

Δεν υπήρχαν τότε πλούσιοι ούτε ευτυχείς άνθρωποι, τόσο στη διάρκεια των πολέμων όσο και στα εμφυλιοπολεμικά χρόνια που ακολούθησαν, παρά μόνο  ταλαιπωρημένοι και μαυροντυμένοι δυστυχείς, που αισιοδοξούσαν  ότι θα έλθουν και για μας καλύτερες ημέρες. Με μοναδική μας ελπίδα την προσμονή, ζούσαμε τις γιορτές όλοι μαζί και αγαπημένοι, τηρώντας πιστά και απαρέγκλιτα τόσο τις θρησκευτικές όσο  και τις λοιπές παραδόσεις, πάντα όμως γύρω από ένα οικογενειακό  περιβάλλον. Τότε υπήρχε ακόμα η οικογένεια και η θρησκευτικότητα δεν αποτελούσε μομφή, αλλά ανάγκη και καταφυγή, για να παραμερίσουμε – έστω και για λίγο – τα δεινά που προηγήθηκαν.

Μετά τα όσα ανάφερα εισαγωγικά, θα προσωποποιήσω τις αφηγήσεις μου  , αφού σκοπός μου είναι να περιγράψω τα γεγονότα μέσα από τη δική μου παιδική ματιά και τις  προσωπικές μου αναμνήσεις και εμπειρίες. Οι προετοιμασίες για τα Χριστούγεννα άρχιζαν πολύ νωρίτερα, με την  έγκαιρη εξασφάλιση  από  τους  γονείς  μας των αναγκαίων ελάχιστων αγαθών, αφού τα περισσότερα από αυτά αποτελούσαν αποκλειστική ευθύνη της επιδεξιότητας και φροντίδας της ‘’νοικοκυράς’’ του σπιτιού. Όλα  αγνά και φρέσκα, αποτελούσαν οικιακή παραγωγή και γέμιζαν το σπιτικό με λαχταριστά αρώματα , περιμένοντας τη λήξη της μακράς νηστείας. Ιδιαίτερα παρασκευάσματα των ημερών αποτελούσαν,  οι κουραμπιέδες, τα μελομακάρονα, αλλά κυρίως ο μπακλαβάς – με πλαστά φύλλα- , που κάθε σπιτικό διατηρούσε τη δική του γευστική ή αρωματική  διαφοροποίηση.

Γέμιζαν τα μεγάλα στρογγυλά χάλκινα ταψιά με δεκάδες χειροποίητα φύλλα, που έστρωναν εκ περιτροπής με γέμισμα διάφορων  τριμμένων  ξηρών  καρπών και ειδικά μπαχαρικά .Μετά το ψήσιμο στον πετρόχτιστο σπιτικό φούρνο, σιρόπιαζαν τον μπακλαβά με την προσθήκη  ‘’γίδινου’’   βούτυρου και τον άφηναν να κρυώσει. Ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση για τα παιδιά του σπιτιού να αντισταθούν σ’ αυτόν τον καταιγισμό  των αναδυόμενων αρωμάτων, αλλά τα συγκρατούσε η σκέψη διακοπής της νηστείας, που η ίδια τους η συνείδηση θα τους στερούσε το δικαίωμα να ‘’μεταλάβουν’’. Μια γειτόνισσά μας, η θεια-Χαρίκλεια, χρησιμοποιούσε αγνό λάδι αντί για βούτυρο, ώστε να παρατείνει τη διάρκεια του μπακλαβά της, αφού  δεν υπήρχαν ψυγεία ούτε καν ηλεκτρικό ρεύμα , εκείνη την εποχή. Λάτρης των γλυκών από τότε, προσφερόμουν πολλές φορές  να της κάνω διάφορα ‘’θελήματα’’, αποβλέποντας στο ‘’φίλεμά’’ της με ένα κομμάτι μπακλαβά, που συντηρούσε  σχεδόν μέχρι το Πάσχα.

Θυμάμαι ότι η λειτουργία των Χριστουγέννων γινόταν τις πρωινές ώρες και αμέσως μετά την επιστροφή από την εκκλησία, ο πατέρας μου άναβε το τζάκι για να ψήσει τις χοιρινές μπριζόλες, που αποτελούσαν την εισαγωγή στο εορταστικό ‘’τσιμπούσι’’ που κρατούσε όλη τη μέρα. Οι μπριζόλες  προέρχονταν από ζώο δικής μας  εκτροφής, που κάλυπτε τις οικογενειακές ανάγκες, σε κρέας, μαγειρικό λίπος και άλλα υποπροϊόντα και για τους επόμενους μήνες. Επειδή δεν υπήρχαν ψυγεία, το σφάγιο τεμαχιζόταν για να ‘’παστωθεί’’ στο αλάτι, ενώ  το λίπος το έβραζαν και το ρευστοποιούσαν για τις μαγειρικές ανάγκες και τα ‘’υπόλοιπα’’ από την ρευστοποίηση,[ το λαρδί],αποτελούσαν τηγανιτές γευστικές λιχουδιές. Παρασκευάζονταν επίσης  τα παραδοσιακά σπιτικά λουκάνικα, που κρεμούσαμε  για να στεγνώσουν και καταναλώναμε το επόμενο διάστημα.

 Ακόμα και το δέρμα του ζώου, μετά την αφαίρεση του λίπους με  μια απλή ειδική επεξεργασία, αποτελούσε τη βάση για τα ‘’ποδετά’’, τα υποδήματα πρώτης ανάγκης της εποχής. Αφού στέγνωναν στον ήλιο το δέρμα, το πήγαιναν στον τοπικό ‘’τσαγκάρη’’ , μαζί με το άτομο που θα είχε την τύχη να καλύψει με αυτόν τον τρόπο τα γυμνά του πόδια. Προσωπικά έχω υποστεί αυτή διαδικασία αρκετές φορές. Έβαζα το πόδι μου πάνω στο δέρμα [σε μια άκρη για να φθάσει και για τους υπόλοιπους],οπότε ο μπάρμπα-Λεωνίδας, επιδέξιος ‘’υποδηματοποιός’’, σημείωνε τα ίχνη του ποδιού μου  - με το μολύβι που είχε στερεωμένο στο αφτί του . Άφηνε και κάποιες στενές λωρίδες εκατέρωθεν για το δέσιμο πάνω στο πόδι και την επόμενη μέρα είχα εξασφαλισμένη μια τοπική προστασία του πέλματος των   ποδιών μου, με την υπόδειξη να μην ‘’κλωστώ’’ αντικείμενα  στο δρόμο που θα περιόριζαν την αντοχή τους.

Τα σπιτικά γλυκίσματα που στόλιζαν το οικογενειακό τραπέζι, δεν μπορούσαμε ακόμα να τα αγγίξουμε, αφού αποτελούσαν την ειδική  απόλαυση της πρωτοχρονιάς. Την παραμονή των Χριστουγέννων, όπως και την αντίστοιχη του Αι-Βασίλη, τα παιδιά γυρνούσαμε στα σπίτια για τα κάλαντα. Ατυχώς όμως, οι συνθήκες της εποχής -που ξαναθυμήθηκα και πρόσφατα, σπάνια επέτρεπαν το άνοιγμα της πόρτας και αν αυτό γινόταν από παραδρομή, εισπράτταμε τη στερεότυπη απάντηση ‘’ μας τάπαν άλλοι’’. Περιοριζόμαστε λοιπόν στους ελάχιστους στενούς συγγενείς που μας ‘’φίλευαν ‘’ με φαγώσιμα , που είχαν επίσης τη δική τους  αξία  τότε.

Το πρωινό της πρωτοχρονιάς, η πόρτα των σπιτικών άνοιγε  επιλεκτικά σε άτομα θεωρούμενα ‘’γουρλίδικα’’, για να πάει καλά η χρονιά που άρχιζε. Κάθε οικογένεια είχε τους δικούς της γουρλήδες και αυτό αποτελούσε ένα είδος προοιμίου και για την επόμενη χρονιά και οφείλω να ομολογήσω ότι –για ανεξήγητους για μένα λόγους- αποτελούσα ένα από τα ‘’τυχερά’’ αυτά πρόσωπα πολλών φιλικών σπιτικών, που με περίμεναν πως και πώς να τους κάνω ποδαρικό, όπως έκανα και για το δικό μας σπίτι.

Την προηγούμενη βραδιά, κοιμόμουν πάντα στο σπίτι της γιαγιάς και το πρωί επέστρεφα στο σπίτι μου, αλλά με κάποια ειδική διαδικασία. Πριν από αυτό, περνούσα υποχρεωτικά από τη βρύση της γειτονιάς   στον ‘’καταρράχτη’’ – σήμερα είναι η οδός  Βύρωνος που οδηγεί το Κέντρο Υγείας της Πόλης και αφού πλενόμουν στο πρόσωπο και έπινα νερό, επέλεγα μια ευμεγέθη πέτρα και λίγη άμμο από αυτήν που είχε σχηματίσει η συνεχής ροή του νερού και έφθανα στο σπίτι μου. Λίγες δεκάδες μέτρα πριν, με ανέμενε η συχωρεμένη κυρά-Αναστασία, που μου έκανε νόημα – γιατί δεν επιτρεπόταν να μιλήσω αφού είχα πιεί ‘’το αμίλητο νερό’’ – ότι με περιμένει. Πήγαινα στο σπίτι μου, καθόμουν για λίγο πάνω στην πέτρα με την άμμο  [την αποκαλούμενη κλώσα]που κουβαλούσα από τη βρύση, ευχόμουν για τον νέο χρόνο, έτρωγα το γλυκό μου και έφευγα για την επανάληψη της ίδιας διαδικασίας, για την αγαπημένη μου κυρά-Αναστασία.

Ξανά στη γειτονική βρύση επαναλάμβανα το ίδιο τελετουργικό και σε λίγα μέτρα ευχόμουν στη εκλεκτή μου γειτόνισσα, απολαμβάνοντας τα εκλεκτά της εδέσματα και την ειλικρινή της αγάπη . Αυτό συνεχίστηκε και μετά την ενηλικίωση μου, μέχρι που έφυγα οριστικά από τη γενέτειρά μου. Η κυρά-Αναστασία όμως , με περίμενε μπροστά στο σπίτι της και αργότερα, όταν μάθαινε από τους οικείους μου, ότι θα επισκεπτόμουν το πατρικό μου, με λίγα αβγουλάκια που κρατούσε στην  τσέπη της ποδιάς της, για να με καλωσορίσει, μαζί με την οικογένειά μου.

 Δυστυχία υπήρχε και τότε και μάλιστα  δικαιολογημένη λόγω των πολέμων,  η αγάπη των ανθρώπων όμως και η ελπίδα ότι  κάποτε θα τελειώσει το κακό που είχαμε ζήσει, μας όπλιζε με προσμονή για ποιο αισιόδοξο μέλλον και όρεξη για ζωή, που δυστυχώς και ανεξήγητα λείπει  εντελώς τις μέρες μας.  Αντώνης Ταρνανάς

Η ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΗ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΩΝ

                ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΗ ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΏΝ

               [ Αφήστε μας στη φτώχια μας]

Αγαπητοί μου φίλοι Βασίλη, Μιχάλη και λοιποί συνάδελφοι, διάβασα με πολύ ενδιαφέρον τα στοιχεία που ευγενικά μου περιήλθαν, για τη διεκδίκηση των ποσών που βάναυσα μας παρακρατήθηκαν όλα αυτά τα χρόνια και νοιώθω περήφανος για τη σχετική  κίνηση. Σήμερα 16 Δεκεμβρίου και με καταληκτική ημερομηνία υποβολής των δικαιολογητικών την 20^η του μήνα, ποιοι και πόσοι θα μπορέσουν να προλάβουν τη διαδικασία [ μην ξεχνάτε ότι αναφερόμαστε σε ανθρώπους που ζουν και μακράν των Αθηνών , υπερήλικες και ανήμπορους]. Η κίνηση όμως και μόνο ίσως δικαιώνει την υποχρέωση αντίδρασης.

Εγώ με σειρά άρθρων και ενυπόγραφα  διεκτραγωδώ την κατάσταση αυτής  της αφαίμαξης των κόπων μας δεκαετιών και – πλην ελαχίστων εξαιρέσεων – οι πιο πολλοί αγνόησαν αυτή μου την προσπάθεια, ενώ κάποιοι άλλοι μου απαντούσαν με την αποστολή ανέκδοτων, σκίτσων ή προτάσεων φυσικής υγιεινής. Επικροτώ την προσπάθεια αλλά επαναλαμβάνω την παλιά ρήση ‘’στερνή μου γνώση να σε είχα πρώτα’’. Είναι στους περισσότερους γνωστό ότι το 1977 προσωπικά κίνησα τη διαδικασία για τη δημιουργία συνδικαλισμού σε ένα χώρο που στο άκουσμα και μόνο της λέξης οι περισσότεροι  ‘’έβγαζαν φλύκταινες ‘’.Είναι συνεπώς φυσικό να συντάσσομαι προς κάθε σκέψη και με κάθε τρόπο για να πάρουμε πίσω τα κλεμμένα αλλά φοβάμαι ή  μάλλον είμαι βέβαιος ότι είναι χαμένος κόπος, αφού ‘’ουκ αν λάβεις παρά του μη έχοντος.        Θα επαναλάβω, και ας γίνομαι ενοχλητικός, ότι δεν αντιδράσαμε ούτε καν στην ‘’πώληση’’ του δικού μας ταμείου Αρωγής και ασφαλώς ότι πληρώνουμε τις συνέπειες των κομματικών σκοπιμοτήτων όλων μας. Πληρώνουμε κυρίως τις συνέπειες και των δικών μας λαθών. Την εποχή που μετείχα ως Γεν. Γραμματέας του μοναδικού Συλλόγου του ΥΠΕΞ αρνήθηκα [ με προσωπικές συνέπειες και  ‘’κυνηγητό’’ ], την ένταξή του σε κομματική παράταξη του παντοδύναμου αρχισυνδικαλιστή  κ. Παπακώστα – παρά τις προσωπικές πιέσεις του τότε Προσωπάρχη και άλλων παραγόντων της Υπηρεσίας. Η έστω και καθυστερημένη αντίδραση τιμά εκείνους που τη σκέφθηκαν αλλά το πουλί έχει πετάξει και μπορεί να εκληφθεί και ως κίνηση αντιπερισπασμού στο παιχνίδι των κομματικών αντιπαραθέσεων. Εγώ δεν θα συμμετάσχω διότι – όπως έχουμε φθάσει – αδυνατώ να καταβάλω και τα ελάχιστα απαιτούμενα έξοδα και να υποβληθώ  στις μετακινήσεις.

Θα τελειώσω με μια χρήσιμη υπενθύμιση μιας ανάμνησης ενός περιστατικού, την εποχή του πολέμου , με τον πατέρα μου στο μέτωπο της Αλβανίας. Ένα συγγενικό μας πρόσωπο  υπέδειξε στην αγράμματη μητέρα μου ένα τρόπο ‘’για να τα βγάλουμε πέρα, χωρίς να μαζεύει χόρτα που εγώ πωλούσα στα 6 μου χρόνια’’ και ενδεχομένως ‘’τους εξέθετε’’. Η μητέρα μου  του είχε απαντήσει ‘’ χριστιανέ μου άσε μας στη φτώχια μας’’ και με τον ίδιο τρόπο απαντώ και εγώ ο ‘’εγγράμματος’’.  Διότι η  λογική απαιτεί  ΓΝΩΣΗ και όχι ΓΝΩΣΕΙΣ  και όπως ήδη ανάφερα πιο πάνω ‘’στερνή μου γνώση να σε είχα πρώτα’’ . Ουδέν λάθος αναγνωρίζεται μετά την απομάκρυνση από ταμείο και εμείς αργήσαμε πολύ  να καταλάβουμε  ότι πάντα  πληρώνουμε για τις επιλογές μας , για να μαθαίνουμε.

Παρότι κινδυνεύω να χαρακτηριστώ ειρωνικός, θα εκφράσω από καρδιάς τις καλύτερες ευχές μου σε όλους σας ,για τα Χριστούγεννα και τον  καινούργιο χρόνο . Αντώνης Ταρνανάς

ΕΘΝΙΚΟΣ ΑΠΟΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ

                      Και  η  θεωρία  των   δυο  άκρων

            Ο αποσυμβολισμός στην περίπτωσή μας δεν έχει σχέση με την αλλαγή  του ρεύματος που επικράτησε στις τέχνες τον 19^ο αιώνα, αλλά με τον  σταδιακό και έντεχνο παραμερισμό των εθνικών μας συμβόλων. Αφορμή για το σημερινό μου κείμενο αποτέλεσε η δήλωση του τέως Υπουργού και σημαντικού μας  Πανεπιστημιακού δασκάλου κ. Παρασκευόπουλου, για την αποποινικοποίηση του καψίματος της σημαίας και δυστυχώς δεν  είναι ο μόνος που το υποστηρίζει. Υπάρχει μια συστηματική και μεθοδική προσπάθεια για τον περιορισμό – μέχρις εξαφανισμού – των συμβόλων της πατρίδας μας. Τα βασικά μας εθνικά σύμβολα αναφέρονται στη θρησκεία, τη γλώσσα, τη σημαία και την οικογένεια. Με την τελευταία δεν θα ασχοληθώ, τουλάχιστον στο παρόν, διότι υπάρχει μια ‘’διακομματική’’ συνέργεια στην αλλαγή μορφής της που φθάνει μέχρι και τη  διάλυσή της.

 Άρχισαν με τη θρησκεία και τα σύμβολά της, που ενδεχομένως προσβάλλουν  τους αλλόθρησκους πρόσφυγες και μετανάστες που αναγκάστηκαν να καταφύγουν στη χώρα μας. Αντί λοιπόν να προσαρμοσθούν οι δυστυχείς επισκέπτες μας στα ήθη και έθιμα μιας χώρας που τους φιλοξενεί – όπως έχει την υποχρέωση να το κάνει – καλούμαστε  εμείς να κάνουμε αυτές τις προσαρμογές. Ελπίζω να μην υποχρεωθούμε να αλλαξοπιστήσουμε  για να φανούμε καλοί οικοδεσπότες  και ας τους έχουμε αφήσει να βολοδέρνουν μέσα στο κρύο και τις βροχές με τα δυστυχισμένα παιδάκια τους. Θέλησαν να καταργήσουν την πρωινή προσευχή στα σχολεία και υπέδειξαν  την αφαίρεση των εικόνων από τους δημόσιους χώρους. Με μια  προσωπική αναφορά στο τελευταίο  θα κλείσω το σημερινό μου πόνημα.

 Η γλώσσα μας υπήρξε  και παλαιότερα  στόχος, στα πλαίσια του δήθεν εκδημοκρατισμού, με την επιβολή της δημοτικής αλλά και την παράλληλη ‘’εγκατάλειψη’’ της αρχαίας ελληνικής, που δεν αποτελεί μόνο σύμβολο αλλά και κυρίαρχο ιστορικό στοιχείο της ύπαρξης μας. Οι σχετικοί πειραματισμοί συνεχίστηκαν και επί κυρίου Φίλη, ίσως διότι θεωρήθηκε ότι τα προηγούμενα μέτρα δεν είχαν δράσει αποτελεσματικά. Η παιδεία, με την όποια μορφή της, πάντα αποτελούσε στόχο και κύρια  επιδίωξη των πάσης μορφής και ‘’σέχτας’’ αριστεριστών. Εκεί άλλωστε στηρίχτηκε και ο ηγέτης της σημερινής μας Κυβέρνησης , για να χτίση το θρύλο του, με τις απεργίες και τις καταλήψεις.

Η σημαία μας υπήρξε ανέκαθεν ο κυριότερος στόχος όλων των αναρχικών ομάδων και αφού άρχισαν από την αμερικανική [ σε επετειακές εκδηλώσεις της 17^ης Νοεμβρίου], κατέληξαν στην ελληνική, η δημόσια καύση της οποίας, αποτελούσε το θεαματικό στοιχείο σε κάθε τους εκδήλωση. Όταν μάλιστα έφθαναν στο δικαστήριο, προσέτρεχαν κάποιοι από τους σημερινούς κυβερνώντες να συνηγορήσουν υπέρ των ‘’αγανακτισμένων αυτών παιδιών’’, που το έκαναν για να εκδικηθούν την ‘’άδικη’’ κοινωνία.

 Δεν  μπορώ να ξεχάσω  μια παλιά δήλωση, ενός εκλιπόντος πια σημαντικού μας ηθοποιού, του Β.Δ., μετά το κάψιμο του Πολυτεχνείου ,που ολοκληρώθηκε για ‘’εφέ’’ και με το κάψιμο της ελληνικής σημαίας. Δεν αναφέρω το πλήρες όνομά του ,διότι τον τιμώ σαν ηθοποιό και κυρίως διότι σέβομαι τους νεκρούς. Είχε δηλώσει τότε ‘’ μα τι είναι η σημαία , ένα κομμάτι ύφασμα βαμμένο με μπλε και άσπρο χρώμα’’. Ξεχνούσε ο αείμνηστος – όπως και ο τέως Υπουργός Δικαιοσύνης και πανεπιστημιακός δάσκαλος, μια λεπτομέρεια, ότι αυτό ‘’ το κομμάτι ύφασμα’’ είναι βαμμένο και με το αίμα χιλιάδων πατριωτών, για να μπορούμε σήμερα ελεύθερα, να απολαμβάνουμε τα όσα αγαθά μας απέμειναν από τις κατά καιρούς και τις συνεχιζόμενες και στις ημέρες μας - εξωτερικές και εσωτερικές – επιδρομές, σε βάρος των μοναδικών μας συμβόλων.

Αυτά πάλι τα περί Χρυσής Αυγής, τι τα ήθελε ο  τέως Υπουργός της Δικαιοσύνης; Μήπως , τεχνηέντως αλλά έμμεσα ήθελε να ‘’αποδεχθεί’’ τη θεωρία μέρους της αντιπολίτευσης, περί των δύο άκρων, την οποία το κόμμα του ισχυρίζεται ότι απορρίπτει; Ακόμα και έτσι δεν νομίζω ότι περιποιεί τιμή σε ένα γνωστό νομικό και κυρίως πανεπιστημιακό  δάσκαλο, στα χέρια του οποίου εμπιστευόμαστε τα παιδιά μας. Ελπίζω να επανορθώσει και για τα δυο του αυτά ολισθήματα, αφού η αναγνώριση του λάθους αποτελεί αρετή και πράξη γενναιότητας.

Κλείνω το παρόν, με ένα παραλειπόμενο, της πρόσφατης νοσοκομειακής μου εμπειρίας στο Γενικό Νοσοκομείο Λαμίας, που είχα περιγράψει σε παλαιότερο άρθρο μου. Είχα δηλώσει τότε και το τήρησα απόλυτα, ότι δεν θα αναφερθώ καθόλου στα αμέτρητα αρνητικά που, προφανώς δεν αποτελούν αποκλειστικότητα του Νοσοκομείου αυτού αλλά του συνόλου του σημερινού ΕΣΥ – όπως κατάντησε – και περιορίστηκα στα θετικά. Την ανθρωπιά και τον επαγγελματισμό, μέχρις αυτοθυσίας, του ιατρικού και του λοιπού νοσηλευτικού προσωπικού. Είχα κρατήσει όμως   και ανέμενα την κατάλληλη ευκαιρία, να προσθέσω ένα επί πλέον στοιχείο, που θεωρώ εθνικό σύμβολο και με το οποίο κλείνω το  σημερινό μου  άρθρο. Πρόκειται για μια εικόνα του Χριστού [με λίγα βιβλία θρησκευτικού περιεχομένου] ,που φωτογραφία τους παραθέτω συνημμένα, να  κοσμούν  τον τοίχο του ‘’λιτού’’ θαλάμου νοσηλείας . Ένα επί πλέον στοιχείο  που  δίνει κουράγιο και ελπίδα στους ασθενείς, ότι θα βοηθήσουν  το εναπομείναν ανθρώπινο δυναμικό,  να φέρει σε αίσιο πέρας, το υπεράνθρωπο έργο του, για την θετική έκβαση της θεραπείας τους.

 Αντώνης Ταρνανάς

ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΤΗΣ ΣΥΝΘΗΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΣΑΦΕΙΑΣ

Το  προσωπικό  μου  πείραμα

            Το έχω δηλώσει επανειλημμένα ότι παρακολουθώ συστηματικά, από το ‘’ειδικό’’ κανάλι της Βουλής, τις περισσότερες συνεδριάσεις της – ακόμα και των επιτροπών της - για να ενημερώνομαι έγκαιρα και έγκυρα, για τα έργα και τις ημέρες των τριακοσίων εθνοπατέρων μας. Το ίδιο έπραξα και τις τελευταίες ημέρες, τις ειδικά αφιερωμένες στη συζήτηση του προϋπολογισμού.

            Επειδή δεν μπορούσα να βρω άκρη  και να εντοπίσω που βρίσκεται η αλήθεια, με τόσες αντικρουόμενες απόψεις των εκπροσώπων των κομμάτων - και όχι του λαού που τους έστειλε στο Εθνικό Κοινοβούλιο-  αποφάσισα ένα πρωτότυπο πείραμα. Την  ανάγκη  αυτή μου ενίσχυσαν  και οι αλληλοαναιρούμενες και έντονα ασαφείς θέσεις των κυβερνητικών παραγόντων. Χθες το βράδυ  λοιπόν που μιλούσαν οι Αρχηγοί των Κομμάτων, παρακολούθησα αποκλειστικά και μόνο την τελική και μεγάλης διάρκειας ομιλία του κ. Πρωθυπουργού, διότι δεν ήθελα να νοθεύσω τα μηνύματά της με τις όποιες αντιπολιτευτικές κορώνες των ’’καιροσκόπων’’ αντιπάλων του ή τις ενδεχόμενες δυσκολίες διατύπωσης που προκαλούσε η μειωμένη γνώση της ελληνικής κάποιων Υπουργών.

            Στη διάρκεια του μακρόσυρτου   αυτού σφυροκοπήματος της ‘’αντεθνικής’’  αντιπολίτευσης, άρχισα να μετακινούμαι χωροταξικά  και να αισθάνομαι  ευτυχής πολίτης της Ελβετίας, με όλες μου τις ανέσεις, την άψογη υγειονομική μου περίθαλψη, τους παχυλούς μισθούς και τόσα άλλα ευεργετήματα που βάναυσα μας στερούσαν τόσα χρόνια οι κακοί του πολιτικοί αντίπαλοι. Με μπέρδεψαν όμως οι συχνές αναφορές του στα άλλα κόμματα και κυρίως στη Ν.Δ. και στους ευτυχισμένους νησιώτες του Βόρειου και Ανατολικού Αιγαίου. Διερωτήθηκα λοιπόν, από πότε η χώρα αυτή της Κεντρικής Ευρώπης ,που ευτυχούν ακόμα και οι  αγελάδες, απέκτησε  Ν.Δ. και νησιά στο διεκδικούμενο και από  το γειτονικό μας Σουλτανάτο, Αιγαίο; Από την ευχάριστη αυτή αυταπάτη με έβγαλε μια υπόδειξη του ‘’αντικειμενικού’’ Προέδρου της Βουλής προς τον ομιλούντα Πρωθυπουργό, να παύσει να σφυροκοπεί με ερωτήματα τους αντιπάλους του, διότι αυτό προκαλεί και τις ανάλογες απαντήσεις. Φοβήθηκε μάλλον ο συνετός κ. Πρόεδρος της Βουλής,  ότι αυτό  θα διατάρασσε την συγκεκριμένη διαδικασία  και  – ενδεχομένως – θα παράβλαπτε   και την τελική  εντύπωση της ‘’υστερολογίας’’ του.

            Το τελευταίο με έβαλε σε νέες σκέψεις και με προσγείωσε στην ελληνική πραγματικότητα, νομίζοντας  προς στιγμήν  ότι ο κ. Τσίπρας είχε ‘’μετακινηθεί’’ στην αντιπολίτευση ή έκανε ‘’πρόβες’’ για τη μελλοντική του επιχειρηματολογία. Επέμενα όμως στο πείραμα να μη νοθεύσω , αυτή τη φορά, τις γνήσιες κυβερνητικές θέσεις με τις ‘’ύπουλες και αντεθνικές’’ κορώνες των άλλων Κομμάτων . Απέφυγα δε  να ακούσω ή να διαβάσω  την κλασική ‘’προπαγάνδα’’ των ΜΜΕ  [μηδέ της κομματικής ΕΡΤ – που καμιά φορά τις ξεφεύγουν κάποιες απόψεις που δεν ανταποκρίνονται στην κυβερνητική αυθεντική αλήθεια], πριν καταγράψω τις σημερινές μου απόψεις.

            Ύστερα από όλα αυτά , διαπίστωσα ότι κακώς νόμισα ότι ζω στην Ελβετία [ άλλωστε τι γυρεύω εκεί χειμώνα καιρό αφού  δεν ξέρω ούτε  σκι], ότι ο κύριος Τσίπρας εξακολουθεί να κυβερνά τη χώρα και δικαίως  και ότι τελικά  εγώ, που έχω επιχειρηματολογήσει δεκάδες φορές για το αντίθετο, είμαι   ‘’ένας κοινός συκοφάντης’’ που δεν μπορούσα να καταλάβω τα όσα –τόσο αληθοφανή- μας έλεγαν οι κυβερνώντες.

Το κακό είναι ότι ανάλογο  περίπου σύμπτωμα μου είχε συμβεί άλλη μια φορά ,  τον Αύγουστο του 1968 και ανησυχώ για την ψυχική μου υγεία και τη διανοητική μου κατάσταση. Το καλοκαίρι του 1968 βρισκόμουν υπηρεσιακά στην Πράγμα και έζησα – όπως και τόσοι άλλοι – τα γεγονότα της ‘Άνοιξης, με τον Ντούμπτσεκ και την επακολουθήσασα εισβολή των στρατευμάτων  του Συμφώνου Βαρσοβίας [δηλαδή του ΝΑΤΟ της Σοβιετικής Ένωσης]. Έζησα λοιπόν   από πρώτο χέρι την όλη κατάσταση, που συνέπεσε με την πρωτοφανή τη χρονιά εκείνη τουριστική ‘’εισβολή’’ . Με τα πρώτα δείγματα φιλελευθεροποίησης, πλημμύρισαν τη θαυμάσια αυτή χώρα εκατομμύρια τουρίστες. Ήταν τόσο έντονο το κλίμα που   επικρατούσε στο λαό της  Τσεχοσλοβακίας, ώστε παρασύρθηκα και εγώ να μοιραστώ μαζί τους τον ξεσηκωμό, με αφορμή μια διεθνή  νίκη  στο χόκεϊ επί της Σοβιετικής Ένωσης, τα στρατεύματα της οποίας  είχαν ήδη καταλάβει τη χώρα. Πολύ σύντομα κατάλαβα όμως, από τα διαγγέλματα της νέας ηγεσίας που εγκατέστησαν οι Σοβιετικοί, ότι όσα νόμιζα ότι είχα ζήσει προηγουμένως, αποτελούσαν παραισθήσεις και ότι ‘’φίλια  στρατεύματα είχαν κληθεί για να σώσουν τη χώρα από την εισβολή  Δυτικών δυνάμεων’’.  Αρχικά νόμισα ότι μπέρδεψαν τους πρωτοφανώς πολυάριθμους δυτικούς τουρίστες με στρατιώτες εισβολείς.

Σύντομα  όμως και πες – πες από τη μοναδική κομματική τηλεόραση, άρχισα να κλονίζομαι για τις αρχικές μου ‘’ανόητες’’ σκέψεις. Εκεί πλέον ήλθε και η αναγνώριση της ‘’δικαιολογημένης’’ εισβολής , από το ΚΚΕ και το ΑΚΕΛ  και πείστηκα για τις πρότερες νοσηρές μου σκέψεις. Μόνο μετά το γκρέμισμα του τείχους του Βερολίνου και την σύγχρονη εξέλιξη της σημερινής Πράγας, κατάλαβα ότι δεν ήμουν ψυχικά διαταραγμένος αλλά θύμα της γκεμπελικής μεθόδου που χρησιμοποιείται λίαν επιτυχώς και από τους αποκαλούμενους προοδευτικούς.

            Τελειώνοντας το παρόν, διερωτώμαι ακόμα, αν και χθες το βράδυ υπήρξα θύμα της μονομερούς ‘’αντικειμενικής’’ ενημέρωσης ή τελικά είμαι τρελός. Πριν ζητήσω τη βοήθεια των ειδικών  και για να μην αισθάνομαι ενοχές απέναντί σας, για τα δεκάδες ‘’νοσηρά’’ μου ενυπόγραφα άρθρα και σχόλια που αδικούν τους κυβερνώντες, σας παρακαλώ ‘’λάβετε τα μέτρα σας ‘’ απέναντί μου, για να μην σας παρασύρω στον διανοητικό κατήφορο που ενδεχομένως έχω οδηγηθεί. Παράλληλα όμως βοηθήστε με να ανανήψω από τις  κακές μου σκέψεις και να αποβάλω κάποιες εμμονές που συνεχίζουν να με διακατέχουν,  ότι δεν ήταν τυχαία η πρόθεση του κ.Παππά  για το μονοπώλιο της ενημέρωσης, ούτε η συνεχιζόμενη ‘’συνθηματολογική ασάφεια’’, των κυβερνητικών παραγόντων. Το διανοητικό ή ψυχικό μου πρόβλημα με οδηγεί στην   αναζήτηση ομοιοτήτων ανάμεσα  σε δυο τόσο διαφορετικές χρονικές περιόδους, με μοναδικό κοινό στοιχείο τον δεξιόστροφο ή αριστερόστροφο μαρξισμό.          Αντώνης Ταρνανάς

ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΝΤΑΗΛΙΚΙ

Ο κοινωνικός αυτοματισμός, που αποτελεί τη χειρότερη μορφή άσκησης της πολιτικής εξουσίας, έχει , κατά  καιρούς, δημιουργήσει αμέτρητα όσα προβλήματα στη χώρα μας και κυρίως στον λαό της, χωρίς αυτό να έχει συνετίσει τους κυβερνώντες. Είναι η πιο νοσηρή μέθοδος  της εξουσίας για την ‘’επίλυση’’ προβλημάτων, στρέφοντας την μια τάξη ενάντια στην άλλη και περιμένοντας την εξέλιξη για να διαμορφώσει την ανάλογη πρόταση. Όταν μάλιστα η διαδικασία αυτή συνοδεύεται και με ανάλογους λεονταρισμούς ή κοινώς νταηλίκια, τότε  σίγουρα  χρειαζόμαστε  ψυχιατρική συνδρομή.

Τον τελευταίο καιρό  η πολιτική ηγεσία έχει εξαντλήσει κάθε μορφής ψευδολογίες για τα μέτρα που παίρνει ή δεν παίρνει, για τους καλούς και κακούς της διεθνούς σκακιέρας και τόσα άλλα πραγματικά ή φανταστικά περιστατικά που επικαλείται, αφήνει  όμως τελικά τη λύση των προβλημάτων στον κοινωνικό αυτοματισμό. Έχει  προβληματίσει και διχάσει το λαό, σε σημείο να ‘’τρωγόμαστε’’ μεταξύ μας και οι ηγέτες μας να ‘’νίπτουν τας χείρας των’’, αφού πάντα κάποιοι άλλοι φταίνε για όσα μας συμβαίνουν.

Είναι αξιοθρήνητο το θέαμα, να ασκούμε εξωτερική πολιτική με τη συγκέντρωση στο Καστελόριζο της πολιτικής ηγεσίας  Εθνικής Άμυνας και τη συμμετοχή ακροδεξιών και κάποιων γραφικών προσώπων, που δεν θα έλεγα ότι κοσμούν το κοινοβούλιό μας. Αυτό μάλιστα σε μια εποχή που η διεθνής σκηνή μας έχει στρέψει τα νώτα, για να μην χρησιμοποιήσω σκληρότερες εκφράσεις και ο Σουλτάνος της γείτονος ‘’ψάχνει αφορμές’’ για εσωτερική και όχι μόνο στήριξη και κατανάλωση. Το περιστατικό θα μπορούσε να θυμίσει τη δήλωση [1976]  του τότε αρχηγού της αντιπολίτευσης Αντρέα Παπανδρέου, ‘’βυθίσατε το χόρα’’, που βέβαια είχε γίνει ύστερα από γενικότερη πολιτική συνεννόηση, ενώ σήμερα τέτοιες γραφικές καταστάσεις εντυπωσιασμού, μάλλον προσομοιάζουν με τη φράση- χαριτολόγημα της εποχής, ‘’βυθίσατε τη χώρα’’.

Μήπως στην εσωτερική μας πολιτική τα πάμε καλύτερα; Μέσα στην απελπιστική – όπως εξελίσσεται – οικονομική κατάσταση και την εφαρμοζόμενη φορολογική πολιτική και λιτότητα που συνεχώς επιδεινώνεται , ο Πρωθυπουργός μας ξαναθυμήθηκε τα ψεύδη των εξαγγελιών της Θεσσαλονίκης. Επιστρέφοντας από τον Πανάγιο Τάφο – που επισκέφθηκε ‘’ σαν μηχανικός ‘’ – άρχισε να μοιράζει τα περισσεύματα των φορολογικών του αφαιμάξεων. Αφού –σκόπιμα- είχε φροντίσει να ‘’εισπράξει’’ περισσότερα από όσα είχε κοινοτική υποχρέωση και παραβλέποντας τα χρέη του δημοσίου προς τους πολίτες,  επιστρέψει [;] κάποιο μικρό μέρος σε κάποιους εξ αυτών, επαναφέροντας την  παλιά του δήλωση για  τον 13 ο μισθό. Τότε βέβαια δεν είχε περιορισθεί μόνο στον 13^ο  και δεν είχε βάλει τόσο στενά οικονομικά όρια.

 Για παράδειγμα, εγώ που παίρνω 980 – ύστερα από 40 χρόνια υπηρεσίας με πληρωμένα όλα τα ταμεία , δεν τα δικαιούμαι , ενώ κάποιος που έχει τα μισά χρόνια υπηρεσίας εξομοιώνεται μισθολογικά μαζί μου. Εγώ βέβαια προσωπικά το παραβλέπω – αφού δεν έχω και τρόπο να αντιδράσω - είναι όμως λογικό και δίκαιο; Εκτός αν οι παχυλές μου αυτές αποδοχές με εντάσσουν στους πλούσιους και πρέπει  - πέραν της  φορολογικής αφαίμαξης και του επιδόματος αλληλεγγύης-  να στιγματισθώ δημόσια για αυτήν μου την απρέπεια, ώστε να παραδειγματιστούν οι ‘’οικονομικά αδικημένοι’’ κ.κ. ‘’βολευτές’’ μας και τα λοιπά νεοδιορισμένα υψηλόβαθμα συντρόφια και οι λοιποί ‘’φτωχοί’’ συγγενείς της κομματικής νομενκλατούρας.

Αυτό το φορομπηχτικό σύστημα, που προφανώς δημιουργεί συνθήκες κοινωνικού αυτοματισμού, αποκαλείται προοδευτικό και ίσως δίκαια ένας Βουλευτής του Σύριζα χθες το βράδυ στη Βουλή, άρχισε την ομιλία του με το εντυπωσιακό ερώτημα ‘’ υπάρχει κάποιος εδώ μέσα που είναι αντίθετος με αυτή την ενίσχυση των χαμηλόμισθων’’; Τι να του πεις  αφού δεν υπάρχουν πια λογικές απαντήσεις στους παραλογισμούς που διέπουν την εποχή μας. Εγώ θα έλεγα γενικότερα ότι αποτελεί μέγιστη υποκρισία να υπογράφουν – δικαίωμά τους – συμφωνίες και υποχρεώσεις τις οποίες μετά αρνούνται να εκπληρώσουν και να υπόσχονται ενημέρωση των δανειστών, τις οποίες για εντυπωσιασμούς παραβλέπουν. Φαίνεται ότι ‘’ παίζουν ‘’ καθυστερήσεις, για να παρατείνουν την παραμονή τους στην εξουσία, που για πρώτη φορά γεύτηκαν τα αμέτρητα  ‘’αγαθά’’ της , που δεν μπορούν πια να   αποχωριστούν. Όσον αφορά τις συνέπειες, τις αφήνουν στο λαό να λύσει μόνος του τις διαφορές που  του προκαλούν. Ας λάβουν όμως σοβαρά υπόψη ότι, με τέτοιες συνθήκες , είναι άγνωστο πως θα ερμηνευθεί από το λαό  η παράγραφος 4 του άρθρου 120 του Συντάγματος που αναφέρει ρητά  ότι ‘’ Η τήρηση του Συντάγματος επαφίεται στον πατριωτισμό των Ελλήνων, ΠΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥΝΤΑΙ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΟΥΝΤΑΙ να αντιστέκονται με κάθε μέσο εναντίον ΟΠΟΙΟΥΔΗΠΟΤΕ  επιχειρεί να το καταλύσει με τη βία’’. Δεν νομίζω ότι υπάρχει κάποιος που ισχυρίζεται ότι το Σύνταγμά μας δεν έχει καταλυθεί και μάλιστα με πρωτοφανή βία.

Αρχίσαμε με τους ναυτικούς, βλέπω να έρχονται οι αγρότες και πολλές άλλες κοινωνικές τάξεις που εμπαίζονται και ζητούν τα δίκια τους , ταλαιπωρώντας  άλλες ομάδες συνανθρώπων τους. Οι λοιποί συνταξιούχοι, των 860 Ευρώ και άνω, οι μισθωτοί, οι μικρομεσαίοι γενικότερα αλλά κυρίως οι ΑΝΕΡΓΟΙ , εναντίον ποίων να στραφούν και με ποιο τρόπο; Αυτοί οι άνθρωποι, που προσβάλουν και τη λογική μας με τα έργα και την πολιτεία τους, δεν έχουν –φυσικά- ούτε ιερό ούτε όσιο, ως άθεοι, μήπως έτυχε όμως να ακούσουν για κάποιο παλιό γνώρισμα του λαού μας , που το λέγαμε ΦΙΛΟΤΙΜΟ;

Ας μείνουμε ως εδώ επί του παρόντος, ελπίζοντας ότι ακόμα και η ‘’τεχνική’’ επίσκεψη του Πρωθυπουργού μας στον Πανάγιο Τάφο, θα τον φωτίσει να αποφύγουμε τον αλληλοσπαραγμό. Η φτώχια και η πείνα είναι πολύ δυσάρεστα πράγματα αλλά μπορούν να αντιμετωπισθούν, οι εθνικές μας περιπέτειες, και ο διεθνής παραγκωνισμός στον οποίο μας οδηγούν δεν αντιμετωπίζονται με πολιτικό  ‘’ bullying’’ και γελοία νταηλίκια, την ώρα που σαν ‘’ζήτουλες’’, ψάχνουμε  πολιτικές λύσεις σε οικονομικά προβλήματα και χρειαζόμαστε συμμαχίες και φιλίες αλλά κυρίως εμπιστοσύνη, που δυστυχώς  έχουμε απολέσει οριστικά και αμετάκλητα.

Τελειώνοντας το παρόν θα επικαλεστώ για μια ύστατη φορά το παλαιότερο χαρακτηριστικό γνώρισμα του λαού μας, αυτό για το οποίο μας ζήλευσαν οι ξένοι, ΤΟ ΦΙΛΌΤΙΜΟ, το οποίο μπορεί να ενεργοποιήσει τους πολιτικούς αυτοματισμούς της εξουσίας, ώστε να απαλλάξει εαυτήν και τον λαό από τα δεινά που – το ξέρουν καλά- είναι πολύ κοντά μας. Αφού δεν μπορούν να σώσουν τη χώρα μας, ας σώσουν τουλάχιστον τα προσχήματα. Αντώνης Ταρνανάς